Иқтисод (283)
Украинадаги уруш рус илм-фанига кучли зарба бўлди: Россияни тарк етган ва кетаётган олимлар сони минглаб деб баҳоланмоқда. Энг кучли Москва университетлари "мия оқими" дан энг кўп зарар кўрдилар: Олий иқтисодиёт мактаби, Москва давлат университети, МФТИ. Россиядан кетаётган олимлар нафақат АҚШ ва Германияга, балки жануби-шарқга ҳам: Хитой, БАА, Исроил, шунингдек, илгари илмий эмиграция жуда паст бўлган ёки умуман бўлмаган Ўзбекистон, Қозоғистон ва Арманистонга ҳам боради. Илм-фаннинг "оқими" ҳақида тўлиқроқ тасаввурни бир неча йиллардан кейин халқаро илмий журналлардаги нашрлардаги мансублик статистик маълумотларидан кўриш мумкин.
Боррелл: Европарламент февраль ойи охиригача Украинага 50 миллиард евро ажратишни маъқуллайди.
Украина Россиянинг энг заиф жойларидан бирига уриб, Болтиқ денгизида жойлашган асосий йўналиш орқали нефть экспортига путур етказди, деб ёзади Bloomberg.
Ғарбни жуда кўп ва ҳақли равишда танқид қилиш мумкин - чунки бунга сабаб бор. Аммо молия ҳақида гап кетганда, худди шу Ғарб имкон қадар педантик ва изчил, айниқса, уларни ўз манфаати учун мусодара қилиш ҳақида гап кетганда. Бунинг ёрқин мисоли, Россиядан унинг музлатиб қўйилган активларининг 300 миллиард долларини олиб қўйишга уринишдир.
“Музораба” деганда бир кишидан маблағ, иккин-чисидан хизмат бўлишини шарт қилиб, топиладиган фойдага шерик бўлиш учун тузилган келишув тушунилади. Мол эгасини “Роббил мол”, ишчини эса “музориб” дейилади.
Судхўрлик камбағалларнинг қашшоқлашиши ва бойларнинг бойиб кетишининг асосий сабабидир. Бой қароқчиларнинг йиртқич кланлари судхўрлик орқали оммани қашшоқлаштиради, якуний мақсадга - жимгина, яширинча бутун инсониятни ўз қулига айлантиришга интилади.
Вақф - луғатда “тутиб туриш”, “тўхтатиш” маъноларида келади. Истилоҳда эса, мулкдорнинг бирор нарсани ўз мулкида қолдириб, ундан олинадиган фойдани орият каби садақа қилишидир. Бу Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг қавлидир. Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммаднинг наздларида мулкдорнинг вақф қилинган нарсаси Аллоҳ таолонинг мулки бўлади.
Салам савдосида мол насия, унинг пули эса нақд бўлади. Яъни, савдо сотувчининг қўлида бўлмаган мол устида амалга оширилади. Салам савдосидан бошқа савдода молни насия қилиш мумкин эмас. Салам савдоси туфайли сотувчининг маблағга бўлган эҳтиёжи қопланса, харидорнинг ўзига керак молни арзонроқ ва керакли вақтда олиш имкони яралади.
Сиз ислом банкига кирасиз, қоғозларга имзо чекасиз, сайёрамизнинг қайсидир бурчагида металл партиясини "сотиш" бўйича шартнома тузасиз ва чўнтагингизда нақд пул билан кетасиз. Ҳужжат ишлари қизғин давом этади, пул қўлдан қўлга ўтади, лекин металл ўз жойида қолади, бир неча дақиқада кейинги мижозга "сотиш" учун тайёр бўлади. Ёки битта металл партияси бир вақтнинг ўзида турли мижозлар томонидан сотилади ва сотиб олинадими? Охир оқибат, буни ким назорат қилади?
Нима учун кредит портфели 2023 йилда рекорд даражада ўсиб, фуқаролар ва банк тизими учун хавфлар пайдо бўлди?
“Музораъа” деганда ердан олинадиган ҳосилнинг бир қисмига шерик бўлишга келишиш тушунилади. Бу келишув ер экин экишга яроқли бўлганда, томонлар (ер эгаси ва деҳқон) озод, балоғатга етган, ақлли бўлганларида, ерга нима экишни (буғдой, арпа, шоли каби) ва уруғнинг кимдан бўлиши айтилганида, тарафларнинг улушлари аниқлаб олинганида, деҳқонга ерга ишлов бериш имкони берилганда ва келишув муддати аниқлаб олингандагина кучга киради.
Компания акцияларига сармоя киритиш мумкинми, акциясини сотиб олиш мумкин бўлган компанияларни аниқлашда қандай қоидаларга аҳамият бериш керак, акциялар савдоси мавзулари борасида саҳифамизга аввал юкланган мақолаларга қўшимча сифатида, “Акциялар савдоси қачон чайқов услуби қачон эса шаръан рухсат этилган савдо бўлади” деган мавзуни ёритишга қарор қилдик.
Байтулмол – ислом жамиятининг мол-мулки сақланадиган жой ёки давлат ғазнаси ҳисобланади. Шундан келиб чиқиб айтиш мумкинки, байтулмолнинг асосий вазифаси ислом жамиятида йиғилган закот, ушр, хирож ва бошқа шу каби тушумларни бошқариш ҳамда уларни жамиятдаги камбағалликни бартараф этиш ва ижтимоий-иқтисодий тараққиётга эришиш мақсадида сарфлашдан иборат.
Янгиликлар
- Ўзбекистон ва Германия ўртасида миграция соҳасида битим имзоланди
- Исмоилоғачилар сектаси вакили Татаристон муфтийси Украинадаги уруш қатнашчиларига шаҳидлик "мужда"сини берди
- Душанбеда Тожикистон муфтийсига ҳужум уюштирилди
- Қозоғистон кетидан Қирғизистон ҳам толибонни террор ташкилотлари рўйхатидан чиқарди
- Эрон президенти мамлакат пойтахтини жанубга кўчиришни таклиф қилди
Муносабат
Китоблар
Cарамақолалар
