Ислом (872)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Чунки мусулмоннинг хулқи ҳар ишда енгилликдир. Бу эса Аллоҳ таборака ва таоло бандасидан рози бўладиган ишдир. У Зот айтади:
Абу Саъийд Худрий розияллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадис: «Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Сизлар ўзингиздан илгари ўтганларнинг йўлларига (хато ва гуноҳга тўла бўлган ҳаёт йўлларига) қаричма-қарич, газма-газ (яъни, шу қадар аниқлик ва мувофиқлик билан) эргашасизлар, Ҳатто агар улар бир эчкиэмарнинг инига кирсалар, сизлар ҳам уларнинг ортидан кирурсизлар». Шунда биз: «Ё Расулуллоҳ, яҳудийлар билан насронийларга (эргашишимизни, назарда тутяпсизми?)», - деб сўраганимизда у зот: «Бўлмаса ким?», - дедилар».
Қуръон диққат билан эътибор қилган, сура, оятларда такрор-такрор айтган, Ўз амри ва наҳийси, ваъда ва огоҳлантиришларида таъкидлаган нарсалар бизнинг тафаккуримиз, тутган йўлимиз ва ўлчовимизда ҳам аввалги ўринда туриши вожибдир.
Масалан, Аллоҳ таолога, У Зотнинг пайғамбарларига, Охират диёрига ва ундаги савоб, жазо, жаннат ва дўзахга иймон келтириш каби.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Аллоҳ азза ва жалла ер юзига бешта дарёни туширди: Ҳинд дарёси Сайҳунни, Балх дарёси Жайҳунни, Ироқ дарёлари Дажла билан Фуротни ва Миср дарёси Нилни.
"Ихлос" сураси Аллоҳнинг ўзини бандаларига танитиш фармонидир. Агар Аллоҳ деган тушунчага "Ихлос" сурасининг унсурлари йўналишида ёндаша олсак, илмнинг асос ғояларини ўзлаштирган бўламиз.
Пайғамбарларга қарши курашганлар қани? Уларнинг номи қолдими? Уларнинг оқибати нима бўлди? Уларнинг овози ўчди, илдизи қуриди! Пайғамбар алайҳиссаломнинг таълимоти эса ҳануз барҳаёт. У зотга ваҳий қилинган дин дунёга тарқалди. Дин ходимларига нусрат берилди. Душманларнинг тарихи қалблардан ўчиб кетди, Пайғамбар алайҳиссалом тарихи севиб ўқилади, унут бўлмайди, у зотнинг исми минбарларда янграйди, душманлари ҳар мавсум лаънатланади.
Муҳтадий Абу Шакур Солимий (раҳимаҳуллоҳ) айтади: Билингки, дин хослик ва холисликка кўра Аллоҳ таолоникидир. Бунга далил “Ҳолбуки, улар фақат ягона Аллоҳга, Унинг учун динни (ширкдан) холис қилган, тўғри йўлдан оғмаган ҳолларида ибодат қилишга ва намозни баркамол адо этишга ҳамда закот беришга буюрилган эдилар.
Ақли сунна вал жамоа айтади: “Тақдирнинг яхшиси ва ёмони барчаси Аллоҳ таолодандир”. Мўътазилийлар ва қадалардан”. Биз барчамиз “Барчаси Аллоҳ таолодан эканига” ижмо қилганмиз. Баъзилари айтади: “Аллоҳ таоло Иблис алайҳилаънани яратгандан сўнг Иблис ёмонликни яратган”.
Олим киши билганига амал қилиши, нафсини буюрилган ишга итоат эттиришни ўзига шиор қилиб олиши керак. Аллоҳ таоло: «Таврот юклатилган (берилган) сўнгра уни кўтармаган (унга амал қилмаган) кимсаларнинг мисоли худди китобларни ортиб кетаётган эшакка ўхшайди» (Жума сураси, 5-оят), деган кишилардан бўлиб қолмасин.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам барча пайғамбарларга, Ислом умматига ва бутун башариятга ҳалимлик, раҳмдиллик ва жазолашга қодир бўла туриб афв этиш, тўғри йўл кўрсатиш, яхшиликка йўллаш, одоб ўргатиш, ўч ёки қасос олишдан ўзини юқори тутиш борасида бетакрор намуна бўлдиларки, улар тарих саҳифаларида то қиёмат қадар порлайди, юксак одоблари ва олий сифатларига гувоҳлик беради.
Бидъат билан хурофотнинг нима фарқи бор?
Ақийда бўйича Аҳли сунна ва жамоа мазҳабининг йирик намояндалари бўлган фиқҳий мазҳаблар имомларининг ҳар бири ўзларига хос фиқҳий ижтиҳод қилганлари ва қуйида зикр қилинадиган бошқа сабабларга кўра фиқҳий мазҳабларда хилма-хиллик юзага келган. Буни баъзи кишилар «дийнга зарар келтирувчи шахсий хилофлар» деб ўйлайдилар ва ўзларича танқид қиладилар, қоралайдилар.