Ислом (872)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Исломнинг бутпарсатликдан ва аҳли китобдан фарқи тавҳидни ўзига шиор қилишидир. Исломни машҳур қилган ҳам унинг бир тавҳид дини эканлигидир, Исломнинг мазмунини шу икки жумла англатади ва кимки уларни сўйласа, Исломнинг эшигидан кирган бўлади. Бу икки жумладан биринчиси "Аллоҳдан бошқа тангри йўқлигига шаҳодат", иккинчиси эса "Муҳаммаднинг Аллоҳнинг элчиси эканлигига шаҳодатдир".
Аллоҳ таоло бандаларидан бирортасини куфрга ҳам, имонга ҳам мажбурламаган. Уларни мўмин ёки кофир этиб яратмаган. Лекин уларни шахс (куфрни ҳам, имонни ҳам қабул этувчи) қилиб яратган. Имон ва куфр бандаларнинг феъли (амали)дир. Аллоҳ таоло илми ва сифати ўзгармасдан, ким кофир бўлса, унинг кофирлигида кофирлигини билади. Кейин у имон келтирса, мўмин бўлса, унинг мўминлигида мўминлигини билади.
Намоздан фориғ бўлгач, имом учун икки ҳолатдан бири бўлади: ё адо қилган намозидан сўнг белгиланган суннат намози бўлади ёки суннат намози бўлмайди. Имом фарздан сўнг суннати йўқ бомдод ва аср каби намозлардан фориғ бўлгач, хоҳласа, ўрнидан туради, хоҳласа, жойида дуо билан машғул бўлади.
Ислоҳ ўринлари борасидаги муҳим афзалликлардан бири жамият биносидан аввал шахс биносига, бошқача айтганда тартиблар, ташкилотларни ўзгартиришдан аввал ўзни ўнглашга эътибор қаратмоқдир. Нафслардаги нарсани ўнглаш бўлган Қуръоний таъбирни ишга солмоқ энг афзалдир.
Қачонки, Аллоҳ мўминлар орасида бирор олимнинг шон-шуҳратини ёйса, албатта, у олимлардандир. Шунингдек, одамлар унинг эгаллаган илмига муҳтож бўлсалар, олим ва бошқаларга камтарлик билан муносабатда бўлишни ўзига лозим тутади. Олим илмда ўзи билан тенг шахсларга нисбатан камтар бўлса, уларнинг қалбларида унга нисбатан муҳаббат пайдо бўлади, уни яқин кишисидек яхши кўрадилар. У йўқ пайтда эса, уларнинг қалблари соғиниб қолади.
Аллоҳ таоло: «Ва сизлардан фақат зулм қилганларнинг ўзигагина етмайдиган фитнадан сақланинг. Ва билинки, албатта, Аллоҳнинг иқоби шиддатлидир», деган.
Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламнинг ота-оналари куфрда ўтишган. Пайғамбаримиз соллоллоҳу алайҳи васалламнинг амакилари Абу Толиб ҳам куфрда ўтган.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Имом кафил ва муаззин омонатдордир. Эй Аллоҳим! Имомларни тўгри йўлга бошла ва муаззинларни мағфират қил!”, дедилар. Улар: “Эй Аллоҳнинг Расули! Ўзингиздан кейин бизни азонга талашадиган қилиб қолдиряпсиз-ку?” дедилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Мендан кейин ёки сизлардан кейин қавмнинг муаззинлари разиллари бўлади”, дедилар”. Имом Баззор ривояти, барча ровийлари ишончли (“Мажмауз завоид”).
Савбон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи вассаллам: «Умматимдан бир тоифа ҳақда зоҳир бўлган ҳолларида бардавом бўлурлар. То Аллоҳнинг амри келгунча уларга уларни хорлаганлар зарар етказа олмаслар», дедилар». Термизий, Абу Довуд ва Муслим ривоят қилишган.
"Жарҳ ва таъдил"ни ҳужжат қилиб ўзининг шахсий душманларига яъни ўзича кимларнидир ўзига душман ясаб олиб, уларга заҳар сочиб юрганлар учраб турибди. Ва бу яхши эмас, албатта... Нега эканини қуйида ёзиб, тушунтиришга ҳаракат қиламан. Бу постим ҳеч кимга қарши қаратилмаган, аксинча бўлаётган воқеаларни ўзимча тахлил қилганим ва ўзим устимда ишлаш учун қилган баъзи мулохазаларим, холос...
Ҳақиқат шундан иборатки, Исломнинг Аллоҳ таоло борлигига иймон келтириш асосига қурилиши, бунинг фитрий бир эҳтиёж бўлгани учун эмас. Инсонлар ғофил бўлиб қолмасликлари учун исломий борлиқнинг руҳи бўлган тавҳидни билишлари керак. Тавҳид Яратувчи ва ҳукмдор бўлган, барча ишларни бошқарадиган оламлар Роббисини инкор этишини эмас, Унга қарши исённи эмас, балки Унга шукр қилиб, итоат этишни билдиради.
Азоннинг суннатларидан яна бири - азондаги такбир калималарини жазм билан, яъни, ҳар «Оллоҳу акбар» калимасидан сўнг тўхтаб (акбар сўзидаги охирги -р ҳарфини сукун билан) айтиш. Чунки Пайғамбар алайҳис-салом айтган: «Азон жазмдир».
Азонни талҳинсиз, яъни, оҳангга солмасдан айтиш ҳам суннатдир. Ибн Умар розияллоҳу анҳумадан ривоят қилинган ушбу сўзлар бунга далилдир. Бир киши Ибн Умар розияллоҳу анҳуманинг олдига келиб айтди:
Баъзан мўмин одам васвасаларга учраб қолади, қандайдир ички овоз унга нималарнидир шивирлаб туради: «Нимага ҳамма бир хил эмас? Нима учун бировлар бадавлату бошқалар камбағал? Аллоҳнинг ҳикмати қаерда қолди? Адолати қани?»...