Тазкия (295)
Руҳий-маънавий қисм «тазкиятун-нафс» – «нафсни поклаш» деб аталиб, унда мўминларнинг нафсларини, яъни шахсиятларини поклаш, уларга фазийлатларни касб қилдириш ва разолатлардан холий қилиш киради.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дунёдан бутунлай юз ўгирган ва Аллоҳ таолога бутун борлиғи билан талпинган зот эдилар. Шу боис Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Рамазон ойини ҳар вақт хурсандчилик ва шодлик билан кутиб олар эдилар. Чунки бу ой тоат-ибодат, сахийлик, раҳмат ва барака мавсуми саналади. Бундан ҳам ортиқ хурсандчилик борми?! Аллоҳ тоало Қуръони каримда шундай марҳамат қилган:
Бу ишлар наҳий қилингандир. Пайғамбар соллоллоҳу алайҳи васаллам: “Биродаринг билан тортишма. У билан мазаҳлашма. Унга хилоф қиладиган ваъдани берма”, деганлар.
Якка ўзингиз сафарга чиқдингиз ва олдингизда икки йўл пайдо бўлди. Бири қийин, тоққа кўтарилган йўл бўлса, бошқаси осон, кенгликка ястанган йўлдир.
«Ҳа-а. Мийм. Очиқ-ойдин Китобга қасам! Албатта, Биз уни муборак кечада нозил қилдик. Албатта, Биз огоҳлантиргувчи бўлдик. Ўша(кеча)да ҳар бир ҳикматли иш ажратилиб, ҳал қилинур. Биз томонимиздан бўлган амрга биноан. Албатта, Биз Пайғамбар юборгувчи бўлдик. Роббинг томонидан (кўрсатилган) раҳматдир. Албатта, Унинг Ўзи ўта эшитгувчи, ўта билгувчи зотдир. Осмонлару ернинг ва уларнинг орасидаги нарсаларнинг Роббидир. Гар ишонгувчи бўлсангиз» (Духон сураси, 1-7)
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Мўмин оқкўнгил ва олийжаноб (инсон)дир. Фожир эса маккор ва разил (кимса)дир” (Бухорий “Адаб”да, Абу Довуд, Термизий, Аҳмад, Ҳоким, Табароний ва Абу Яъло ривояти. Ривоят санади саҳиҳ).
Ҳақиқий мусибат- бу қалбларнинг тошқотиб Аллоҳга шукр келтирмайдиган бўлиб қолишидир
(Шаҳийд аллома Бутий р.а нинг 1987.12.04 тарихида қилган ваъзлари)
Баъзи кишилар султон ва ҳоким хузурида бошқаларни ёмонлаш эвазига обрў қозониш ниятида ғийбатчига айланади.
Кимни ҳар бир саволга жавоб берувчи, ҳар бир шоҳид бўлган нарсани таъбир қилувчи ва ҳар бир билган нарсани зикр қилувчи ҳолда кўрсанг, буни унда жаҳолат борлигига далил қил.
Менимча, динда чинакам устоз шогирдини Аллоҳга ва Унинг элчисига (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) боғлайди, ўзига эмас. Аллоҳни ва Унинг элчисини (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) севдиради, ўзини эмас. Шогирдининг юрагини Аллоҳга ва элчисига (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) муҳаббат билан тўлдириб ташлайди, у юракдан ўзига муҳаббат учун жой қолдирмайди.
Бу – гуноҳ ишлар ҳақида сўзлашишдир. Аёлларнинг ҳоллари, шаробхўрлик мажлислари, фосиқларнинг мақомлари, бойларнинг кайфу сафоси, подшоҳларнинг қудрати, мазмум маросимлари ва макруҳ ҳолатлари ҳақида гаплашиш бунга мисол бўлади.
Одам боласига шайтоннинг таъсири бўлиши шубҳасиз. Фақат, Аллоҳ таоло сақласагина, бу нарса бўлмайди. Инсоннинг заиф томонларидан унга таъсир қилиш учун шайтон ҳаракатда бўлиши ҳам аниқ. Шунинг учун ҳам, нафсни поклаш масаласида қалбга шайтон таъсир кўрсатадиган йўлларни билиш катта аҳамият касб этади.
Бу маънодаги гуруҳлар жуда ҳам кўп. Биз баъзилари билан танишиб чиқамиз.