Фирқа, оқим, тариқатлар (61)
Аннотация: Мақола Туркиядаги энг консерватив мусулмон жамоаларидан бири – «Исмоил оға» жамоатининг диний, сиёсий ва институционал хусусиятларини аниқлашга қаратилган. Бу жамоа ўзининг сўфийлик хусусиятига қарамай, замонавий жамоатларга хос бўлган бир қатор хусусиятлар: интернет орқали ишлаш, жамоат ташкилотлари ташкил этиш билан бошқалар билан ажралиб туради. Ўз-ўзини ташкил этишнинг анъанавий сўфий шаклига бўлган давомий талаб контекстида замонавийлик муаммоларига жавоб берадиган Исмоил оға замонавий жамиятга мослаштирилган тариқат феноменидир.
Ҳазрати Баҳоуддийн Нақшбандий тарийқати ҳақида ҳазрат Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфнинг фикрларини билмоқчи эдим. Шунингдек, зикр, руҳий мақомлар, латоифлар хусусида ҳам тушунтириш берсангиз.
Жаноби Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам, қиёматга қадар бу умматнинг етмиш уч тоифага ажралиб кетиши, уларнинг бари жаҳаннамий бўлиб, фақат биргина жамоа нажот топиши ҳақида хабар бериб кетганлари саҳиҳ тўпламларда ўз тасдиғини топган.
Мотуридийлик - каломдаги оқим, Абу Мансур Мотуридий асос солган. 9 аср охири — 10 асрда Мовароуннаҳрда турли ақидавий оқимларнинг ақидаларига қарши жавоб тарзида вужудга келган.
Мустақиллик йилларида диний қадриятларни қайта тиклашга эътибор қаратилиши масжидлар, мадрасалар ва бошқа диний ташкилотлар билан бир қаторда тариқат вакилларининг ҳам фаолиятига кескин туртки бўлди. Натижада ҳозирги пайтда ҳам Марказий Осиёда, хусусан, Ўзбекистоннинг турли ҳудудларида тариқатчилар фаолияти жадаллашди.
Абу Тоҳир Сулаймон ибн ал-Хасан ал-Жаннабий (араб. أبو طاهر سليمان بن الحسن الجنابي; 906—944) – карматийлар давлати (Баҳрайн ва Шарқий Арабистон) ҳукмдори, 930 йил Маккага бостириб киришга бошчилик килган.
Тижония (араб. التجانية) — Аҳмад Тижоний томонидан XVIII аср охирида асос солинган ислоҳотчи сўфилар тариқати. Тижоний ўз тарғиботини 1781-1782 йилларда бошлаган бўлиб, унга ўзининг мустақил тариқатига асос солишига Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам «ижоза» берган эмиш.
Рамазон ойида бунақа пост қилиш ниятим йўқ эди. Аммо бошқа тараф тийилмаслигини кўрастиб турибти. Гап Ҳизбут Таҳрирнинг кетма-кет ахборот хуружлари ҳақида. Менга Ҳизбут Таҳрир масаласида “мусулмонларни тоифага ажратиш яхшимас”, деган lecture қилманг, мен уларни кеча куни таниб қолмаганман, қанчалик мусулмонларга зиён етказганликларини биламан. Ёқмаса блок қилинг, алоқани узинг, лекин бу масалада ақл ўргатманг. Бунақа насиҳатни мен аҳли илмдан кутмайман, чунки Ҳизбут Таҳрир ифлосгарчилигидан энг кўп азият еган айнан илм аҳли бўлади...
Аллоҳ таолонинг амри маъруф ва наҳйи мункар ҳақидаги амрига амал қилишни даъво қилиб, улар исломи таълимотларини бузиб кўрсатадиган, ёлғонга ўргатадиган одамлар ва ташкилотлар ҳақида жамиятни хабардор қилишимиз керак, дейдилар.
...Фикримизча, аввал айтиб ўтганимиздек, Ҳизбут Таҳрирнинг биздаги аъзоларининг кўплари ушбу маълумотлар билан таниш бўлмасалар керак. Агар бироз таниш бўлганларида ҳам ўзларини ҳозиргидан бошқача тутишлари ва Ҳизб ҳақидаги ошириб юборилган мақтов гапларини ўйлаб гапирадиган бўлардилар.
Кўпинча «Ҳизбут-таҳрир» тарафдорларидан уларнинг "секта" эмас, балки "Исломий мафкурага эга сиёсий партия" эканликларини эшитишга тўғри келади. Сектант доимо ўзини бирон бир сектага мансуб эканини рад қилиши аниқ. Бундан ташқари, жалб қилинган одам "адашганлар гуруҳида" эканлигини билмаслиги ёки шубҳа қилмаслиги ҳам мумкин.
Тақриз
Ҳаққонийлар неосўфийлар тариқати 1973 йилдан бери мавжуд бўлиб, нақшбандийларнинг мужадидийа-халидийа тармоғига тааллуқли.
Абу Авф розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: "Хаворижлар - жаҳаннам кўппакларидир" (Суннани ибн Можа, 173; Имоми Аҳмад "Муснад", 19130, саҳиҳ)