1. Қаҳҳор, жаббор, золим табиатдаги подшоҳлар, улар ер ва унинг мулки меники, деб даъво қиладиган, одамларни хақир-паст кўрадиган Фиръавн каби зўравонлар: «Ўз қавми ичида Фиръавн нидо қилиб айтди: Эй қавмим! Миср мулки ва остимдан оқиб турган мана бу дарёлар меники эмасми? Ахир кўрмаяпсизларми? Мен – балки мана бу (сўзини ҳам тузукроқ) баён қилолмайдиган хор бўлгандан яхшироқдирман?».(Зухруф: 51-52)

Рисолатнинг бошида Фиръавн Мусо билан сеҳргарлар ўртасида беллашув ўтказиб натижада ўзи мағлуб бўлади, шарманда бўлади: «Ўша ерда улар мағлуб бўлди ва хор бўлган ҳолларида қайтишди. Сеҳргарлар сажда қилган ҳолларида ташланиб: оламлар Раббисига иймон келтирдик, Мусо ва Ҳоруннинг Раббисига, дедилар».(Aъроф: 119-120.) Фиръавн сеҳргарлардан норози бўлди, балки уларни Мусо билан бирга тил бириктирганликда айиблаб; қаттиқ азоб бериб ўлдирди, номардларча аламини сеҳрдан қайтиб тавба қилганардан олди, ҳа очиқ номардлик қилди. Эрталаб Фиръавн билан куфр келтирган сеҳргарлар, кечка бориб Мусо билан иймон келтириб шаҳид бўлдилар, Аллоҳ буюкдир!

Бу хасталикнинг сабаби жоҳиллик ва билимсизлик бўлганидек, давоси эса илм ва маърифатдир. Илм ва ибодатидан ғурурланган кимсага бундай дейиш жоиз: “Ўзингга бино қўйишинг амалингнинг тўхташ жойими? Ёки бу амал ва ибодатлар сенинг қудратинг ва қувватинг билан бўлдими? Модомики, сенинг қудратинг бунга ожиз экан, мағрурлик ва ўзига бино қўйиш нечун?”

Аллоҳ таоло Қуръони карим орқали билдирган ҳақиқий адолат одамларни яхши-ёмонга ажратмай, ҳар бир кишининг ҳуқуқларини ҳимоя қилишга, ҳар қандай ҳолатда ҳам ҳақсизлик ва зулмга рози бўлмасликка, ҳамиша мазлумлар тарафида туриб, уларнинг золимларга қарши манфаатларини ҳимоя қилишга буюради.

Гуноҳи кабиралар тенглиги ва даражаси жиҳатидан куфрдан кейинги ўринда туради. У икки ўриндадир - катта гуноҳлар, кичик гуноҳлар. Катта гуноҳлар: Катта хатарли гунохдардирки, уни қилганлар учун Аллоҳнинг ғазаби, лаънати ва дўзах ўти вожиб бўлади. Қолаверса бу гуноҳи кабира у кимсага бу дунёда ҳам жазони вожиб қилади.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ таоло Яман томондан ипакдан майин бир шамолни юборади ва у қалбида - Абу Алқаманинг айтишича «бир дон миқдорича», Абдулазизнинг айтишича «зарра миқдорича» иймони бор кишини қўймай жонини олади», дедилар».

Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу халифалигининг иккинчи ярмида Куфа, Басра ва Мисрда халифа сиёсатидан норози бўлган фитначи гуруҳлар пайдо бўлди. Улар халифа Усмон розияллоҳу анҳуга бир неча ишларда айб қўйдилар. Шундай айбловлардан бири машҳур саҳобий Абу Зарр Ғифорий розияллоҳу анҳу билан боғлиқ эди. Фитначилар халифани Абу Зарр Ғифорийни Рабзага сургун қилганликда айблаганлар.

Исломнинг учинчи зиёратгоҳи, босиб олинган Қуддусдаги Ал-Ақсо масжидида 200 минг мусулмон Қадр кечасида намоз ўқиш учун йиғилди.

Инсон ҳуқуқлари ташкилотлари, жумладан «Мемориал» маркази сни сиёсий маҳбус деб тан олди, бутун дунёдан олимлар уни қўллаб-қувватладилар (жумладан, Ноам Хомский ва Славой Зизек) ва 90 мингга яқин одам унинг озод этилишини талаб қилган петицияга имзо чекди.

Ҳижрий 35 йил ражаб милодий 656 йил январ ойида фитначиларнинг бир гуруҳи Мисрдан умра қилиш баҳонаси билан Ҳижозга келди. Уларнинг асл мақсади халифа билан мунозара қилиб фитна оловини янада кучайтириш эди. Улар Ҳижозга етганларида Куфа ва Басрага ҳам одам юбориб, Мадинага боришга ундади. Шундан сўнг фитначилар Мадина томонга юрдилар. Ғофиқий ибн Ҳарб раҳбарлик қилган мисрликлар орасида Ибн Савдо ҳам бор эди. Улар Али ибн Абу Толибни халифа қилишни режалаштирди. Куфаликларга Амр ибн ал-Асам, басраликларга Ҳарқус ибн Зуҳайр етакчилик қилди. Ҳожилар билан келганлиги учун уларни миқдори ва мақсадларини аниқлаш имкони бўлмади. Шунингдек, турли минтақалардаги амир ва волийлар фитначиларнинг Мадинада Усмон розияллоҳу анҳуни ўлдиришга қодир эканлигини ҳаёлларига ҳам келтирмаган эди. Шунинг учун Мадинада халифани ҳимоя қилиш бўйича чора-тадбирлар кўрилмаган. Мисрликлар Зулмарвага, куфаликлар Аъвазга, басраликлар эса Зухушуб мавзесига ўрнашдилар.

Бизнинг ўлкаларда фарз намозларидан аввал ва кейин ўқиладиган намозларни суннат, бошқа ихтиёрий намозларни эса нафл намозлар деб аталиши урфга кирган. Аслида фарз намозлардан аввал ва кейин ўқиладиган нафл намозларни суннати муаккада ҳисобланади. Таъкидланган суннатларни Пайғамбаримиз соллаллоху алайҳи васаллам доим ўқиб юрганлар, жуда кам ҳолатларда тарк қилганлар.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллох соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Менинг мисолим гулхан ёққан кишининг мисоли кабидир.