Ислом (872)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Бу исм илоҳий сифатларга ҳақли бўлган, рубубий (тарбият қилувчилик) наът(сифат)лари билан васфланган, ҳақиқий вужуд (борлиф)да ягона бўлган Мавжуднинг (доимо бор бўлувчи зотнинг) хос исмидир.
Бунга даъват қилинганда ҳамда яхшиликка буюрилганда ёки ёмонликдан қайтарилганда нима дейиш ҳақида
-Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу: “Албатта жаннат Байтил Мақдисни шавқ билан соғинади ва Байтил Мақдис Фирдавс жаннатидандир. Фирдавс сурёнийда бўстон деганидир”, деди.
Ақл Аллоҳ таолони таниш воситасидир. Имом Аъзам Ҳоким аш-Шаҳийд “ал-Мунтақо”да Имом Абу Ҳанифанинг “Осмонларни, ерни ва ўзининг яратилишини тафаккур қилган кишининг Аллоҳ таолони танимасликка узри йўқдир” деганларини ривоят этган. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
Абу Довуд Таёлисий (муҳаддис, 750-819 й. Басра, Ироқ) “Муснад”ида: “Абу Барзадан (саҳоба): “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Токи, ҳукмда адолатли, ваъдага вафоли ҳамда раҳм-шафқатли бўлар эканлар, раҳбарлик улардан бўлади”, дедилар. (Аҳмад, Абу Яъло (муҳаддис, 990-1066 й. Бағдод, Ирок) ва Табаронийлар (муҳаддис, фаҳиҳ. 821-918 й. Акка, Фаластин) ривоят қилишган).
Ислом Аллоҳ таолонинг амрларига бўйинсуниш ва таслим бўлишдир. Имон ва Ислом ўртасида луғат жиҳатидан фарқ бор. Аммо имон Исломсиз, Ислом имонсиз бўлмайди. Улар инсоннинг ичи ва сирти кабидир. Имон, Ислом ва шариатлар умумий тарзда дин дейилади.
Лиъон деб хотинини зинода айблаб, гувоҳ келтира олмаган эрнинг ва зинони инкор этган хотиннинг қози олдида бир-бирларини лаънатлашларига айтилади.
Бирор амалда риё бўлса, унинг савобини йўқ қилади. Ужб (кибр) ҳам риё кабидир.
Абу Нуаймнинг “Ҳиля”, Ибн Касирнинг “Ал-бидоя ван-ниҳоя” китобида келтирилишича, Имом Ҳасан Басрий роҳимаҳуллоҳ айтганлар: “Мўмин ўз нафсига раҳбардир. Нафсини Аллоҳ азза ва жалла учун ҳисоб-китоб қилади. Албатта, нафсларини дунёда ҳисоб-китоб қилган қавмга Қиёмат куни ҳисоб-китоб енгил бўлади. Албатта, ҳисоб-китоб қилмасдан ушбу ишни тутганларга Қиёмат куни ҳисоб-китоб қийин бўлади.
ўзаро аразлашишлари жоиз эмаслиги айтилган. Улар дунёвий ишлар юзасидан аразлашишга оид бўлиб, бунисида динга оид ишларнинг ҳурмати ҳақида сўз кетмоқда. Агар биров билиб туриб динга доир бирор ишни топтаётган бўлса, бунда уч кун деб ўтирилмайди. Шун-га ўхшаш ҳолатлар бир нечта саҳобаларда кузатилган.
Абу Умомарозияллоҳу анҳудан ривоят қилинади
Яқинлари иложи борича излаб, қаердалигини, ўлик-тириклигини билиб бўлмаган киши йўқолган ҳисобланади. Бундай кишининг хотини бировга тегмайди, моли фарзандларига тақсимлаб берилмайди ва тузган ижара каби шартномалари бекор қилинмайди. Чунки ўлими ноаниқ бўлгани учун ўз мол-мулкига нисбатан тирик одамнинг ҳукмида бўлади.
Аллоҳ таоло бандаларига фазл ва марҳамат этувчи ва одилдир. У фазл, марҳамат этиб, гоҳо бандасига сазовор бўлганидан бир неча баробар ортиқ савоб беради. У адолат этиб, гоҳо бандага гуноҳига яраша жазо беради. У фазл этиб, гоҳо банданинг гуноҳини афв этади.