Ислом (872)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Рамазон ҳайити куни масжидга кетишдан олдин бирор ширинлик ейиш, тишларни тозалаш, ғусл қилиш, хушбўйланиш, энг чиройли кийимларни кийиш ва агар вожиб бўлса, ҳайит намозидан аввал фитр садақасини бериш, ҳайит намози ўқиладиган масжидга эртароқ ва илдам юриб бориш динимиз тарафидан тарғиб қилинган ишлардандир. Масжидга кетаётиб оҳиста такбир айтилади. Ҳайит намозидан олдин нафл намоз ўқилмайди.
Буюк, улул азм пайғамбарлардан Ийсо алайҳиссаломнинг шу умматдан бўлишлари ҳам Муҳаммад сол-лаллоҳу алайҳи васаллам умматининг хусусиятларидандир. Барча уламоларнинг якдил фикрига кўра, Ийсо алайҳиссалом осмондан ерга тушганларида пайғамбар бўлиб қолиш билан бир қаторда Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам умматининг таркибида ҳам бўладилар, шу умматдан ҳисобланадилар. Осмондан ерга тушганларида Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шариатлари бўйича ҳукм чиқарадилар, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашадилар. Шунинг учун ҳам у зот мусулмон лар жамоаси билан биргаликда иқтидо қилиб намоз ўқийдилар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган саҳиҳ ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳакда шундай марҳамат қилганлар: «Марям ўғли Ийсо осмондан сизларнинг орангизга тушган вақтда имомларингиз ўзларингиздан бўлса, қандай ҳолатга тушаркинсиз?».
Ҳадиси шарифларда Қиёмат куни Аллоҳ таолониш амри ила барча амаллар адолат мезонида ўлчаниши, ҳар х бир ҳақдорга унинг ҳаққи олиб берилиши, қарзлар ундирилиши, қасослар олиниши айтилган. Ҳатто шохли қўй бу дунёда шохсиз қўйни сузган бўлса, унинг шохини олиб, шохсиз қўйга берилади, дунёда шохсиз бўлган қўй шохли бўлиб, унга озор етказган қўйдан қасос олади. Энг майда ҳашаротлар ҳам бир-биридан қасос олади. Қул ўзининг хожасидан қасос олади. Сўнгра Аллоҳ таоло шундаи деб нидо қилади: «Мен Дайёнман, Мен Подшоҳман. Дў захийнинг зиммасида бирорта жаннатийнинг ҳаққи бўлса, ундан қасосини ояиб бермагунимча дўзахга кирмай туради. Жаннатийнинг зиммасида бирорта дўзахийнинг ҳаққи бўлса, ундан қасос олиб бермагунимча жаннатга кирмай туради. Ҳатто бир мушт урган бўлса ҳам!»
Ҳотиржамлик билан, суннатга мувофиқ ҳамда одобларга риоя қилган ҳолда таҳорат қилиш ҳам фазилатли амаллардандир. Ҳадисларда бунинг учун катта-катта ажру-савоблар ваъда қилинган.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ таоло Яман томондан ипакдан майин бир шамолни юборади ва у қалбида - Абу Алқаманинг айтишича «бир дон миқдорича», Абдулазизнинг айтишича «зарра миқдорича» иймони бор кишини қўймай жонини олади», дедилар».
Бизнинг ўлкаларда фарз намозларидан аввал ва кейин ўқиладиган намозларни суннат, бошқа ихтиёрий намозларни эса нафл намозлар деб аталиши урфга кирган. Аслида фарз намозлардан аввал ва кейин ўқиладиган нафл намозларни суннати муаккада ҳисобланади. Таъкидланган суннатларни Пайғамбаримиз соллаллоху алайҳи васаллам доим ўқиб юрганлар, жуда кам ҳолатларда тарк қилганлар.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллох соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Менинг мисолим гулхан ёққан кишининг мисоли кабидир.
Ҳанафий ва Моликий мазҳаб уламолари намозда рукудан аввал ва рукудан кейин ёки учинчи ракатнинг қиёмига турганда қул кўтарилмаслигини айтадилар (буни рафъул-ядайн масаласи ҳам дейилади). Бу сўзларига қуйидаги ҳадисни далил қиладилар:
Мўминга гуноҳлари зарар қилмайди, мўмин дўзахга кирмайди, демаймиз. Гуноҳкор мўмин фосиқ бўлса ҳам, дунёдан имон билан ўтгандан сўнг дўзахда абадий қолади, демаймиз.
Ким Аллоҳ таолони инсонларга хос бўлган биронта сифат билан васфласа, у аниқ кофир бўлади.
Аллоҳ таолонинг яқинлиги ва узоқлиги масофанинг узоқлиги ва яқинлиги жиҳатидан ҳам, шараф ва хорлик маъносида ҳам эмасдир. Балки Аллоҳ таолога итоат этувчилар Унга мислсиз (тасаввури йўқ) яқиндир. Аллоҳ таолога итоат этмайдиганлар (осийлар) Ундан мислсиз узоқдир. Яқинлик, узоқлик, юзланиш илтижо қилувчига нисбатан ишлатилади. Шунингдек, жаннатда Унга яқин бўлишнинг, Унинг ҳузурида бўлишнинг ҳам мисли йўқдир.
Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Албатта, Одам боласи қалбларининг барчаси Раҳмоннинг бармоқларидан икки бармоқ орасидадир. Гўё бир қалбдек, уни истаган тарафига ўзгартиради», дедилар. Сўнгра: «Эй Аллоҳ, Сен қалбларни тасарруф қилгувчи Зотсан. Бизларнинг қалбларимизни Ўз тоатингга бургин», дедилар (Имом Муслим ривоят ҳилган).
Динимизда Қуръон тиловати энг савобли амаллардан бири эканлигини доимо эътироф қилиб келинган. Яқин йилларгача намоздан кейин Қуръон тиловати қилиш жоиз ёки жоиз эмаслиги тўғрисида ихтилоф бўлмаган. Буни олимлар ҳам омма халқ ҳам дуруст деб билишган. Зеро, нафл ибодатлар орасида афзали - Қуръони карим тиловатидир.