Тарих (517)
Қуддус шаҳри тарих давомида бир неча исмлар билан танилиб, номланиб келган. Шаҳарни биринчи бино қилган Ябусийлар даврида «Ябус» шаҳри эди, сўнгра «Ауршлийм», бўлган, бу ном ибронийлар тарафидан келган, мил. ав. ХIV асрлар. «Аурусалом», деб ҳам номланган.
Умар ибн Абдулазиз ибн Марвон, солиҳ халифа, Абу Ҳафс, бешинчи хулофои рошидин.
«Аллоҳнинг амри ила бажаряпсанми сен шу ишни, ё Иброҳим? Демак, У нобуд бўлишимизга йўл қўймас».(Бухорий, 3364.)
Сургун бўлган Бобилдаги яҳудийларга форслар шоҳи Кир II Қуддусга қайтишга ва Маъбадларини қайта қурушга рухсат беради, шу фурсатда кўп яҳудийлар Қуддусга қайтади. Кўплари эса қайтамаган...
«Агар Биз иймон келтиргувчилардан бўлиши учун унинг кўнглини хотиржам қилмаганимизда...»
Антисемитизм яҳудийларга қарши диний ва ирқчиликдан келиб чиқиб қадимдан мерос қолган кўпчилик одамларнинг адоватидир.
Бану Исроил — Қуръони Каримда бир неча марта зикр қилинган қавмдир. Исроил сўзи Абдуллоҳ ("Худонинг қули") деган маънони англатади. Бу унвон Исҳоқ алайҳиссаломнинг ўғли ва Иброҳим алайҳиссаломнинг набиралари бўлган Яқуб алайҳиссаломга берилган. Унинг авлоди Бани Исроил (Исроил болалари) сифатида танилган. Аллоҳ таоло уларга кўплаб пайғамбарлар юборди, лекин улар ҳар сафар Аллоҳнинг амрларига эътибор бермай, итоатсизлик қилдилар, бунинг учун жазо ва лаънатга учрадилар. Уларнинг бошига тушган жазонинг асосий сабаби итоатсизлик эди.
297-367 ҳижрий, 909- 1171 милодий.
«Харсангтошнинг фазилати» ҳақида ваҳий билан бирор нарса собит бўлмаган. Баъзи тоифадаги одамлар; у тошнинг фазилати ёки улуғлиги ҳақида эътиқод қиладиган нарсалари уйдурмадир. Ўтган саҳобалар, тобейинлар ва уларга издош бўлганлардан ҳам бу борада гап келмаган. Тарихшунос ва ҳадис уламоларининг мўътабар манбаъларида унинг фазилатига далолат қилган саҳиҳ маълумотлар ҳам йўқ. Омматан мусулмонлар ҳам тош ҳақида аниқ бир фазилатни нақл қилмаган, балки аксари ўзаро миш-миш нарсалар бўлган, ёки у ҳақида муболаға қилинган ривоятлар баъзи ҳукумдорларнинг сиёсати учун эди.
«Албатта, ҳар бир умматнинг ўз қўриқчиси бўлади. Ислом уммати қўриқчиси Абу Убайда ибн Жарроҳ бўлади».(Термизий, 3791; «Саҳиҳи Ибн Ҳиббон», 7252; «Силсилатус-саҳиҳа», 4-441.)
Исроил чексиз қўрслик ва ҳатто безбетлик билан бутун дунё бўйлаб Фаластин ишғоли ва Фаластин геноцидининг 60 йиллигини нишонламоқда. Ғарб дунёси ташвиқотга алданиб, очиқдан-очиқ нацист, инсониятга қарши қаратилган мафкурани олқишлайди. Аммо 1948 йилда Фаластинда нима содир бўлганини биладиган одамлар ҳали ҳам кўп.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Ҳижоз еридан олов чиқмагунича Қиёмат қойим бўлмайди. (Ҳижоздан чиққан бу олов) Бусрадаги туяларнинг бўйнини ёритади». Муттафақун алайҳ.