Аллоҳ таолонинг йади
Аллоҳ таолонинг йади, важҳи, нафси бор. Аллоҳ таоло Куръонда зикр қилган важҳи, йади ва нафси Унинг сифатларидир. Биз уларнинг қандайлигини билмаймиз. Йад Унинг қудрати ё неъмати дейилмайди. Ундай дейиш Унинг сифатини йўққа чиқариш бўлади. Қадария ва мўътазила аҳли Аллоҳ таолонинг йади Унинг қудрати, дейишади. Йад Унинг сифатидир. Биз унинг қандайлигини билмаймиз. Унинг ғазаби ва ризоси (розилиги) сифатларидир. Биз уларнинг қандайлигини билмаймиз.
Ҳар бир бидъат залолатдир
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аммо баъд: Албтта энг яхши сўз Аллоҳнинг китобидир. Энг яхши ҳидоят Муҳаммаднинг ҳидоятидир. Ишларнинг ёмони бидъат (янги пайдо бўлганлари)дир. Ҳар бир бидъат залолатдир», дедилар» (Имом Муслим ривоят килган).
Мотуридия йўналиши
Мотуридия аталмиш ақидавий йўналишнинг асос ва қоидаларини Абу Мансур Мотуридийнинг ўзи кашф қилган эмас. Чунки ақоиднинг асослари, арконлари ва бандлари унгача ҳам муайян даражада шаклланган эди. Ақида илми тобеинлар давридан бошлаб, яъни II ҳижрий асрда мустақил фан сифатида кўзга ташлана бошлаган.
Ўлгандан сўнг тирилишга имон
Ўлгандан сўнг тирилишга, яъни аввалги шакл ва борлиқ йўқ бўлгандан сўнг қайта тирилишга имон келтириш ҳар бир мусулмонга фарздир. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
“Сўнгра сизлар, албатта, қиёмат куни қайта тирилурсиз” (Мўминун сураси, 16-оят).
Ким ушбу ишимизда унда йўқ нарсани пайдо қилса...
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Ким ушбу ишимизда унда йўқ нарсани пайдо қилса, у рад қилингандир» (Муттафақун алайҳ).
Охир замонда иймоннинг кетиши
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ер юзида «Аллоҳ, Аллоҳ», дейилмай қолгунича Қиёмат бўлмайди», дедилар».
Имон асослари
Имоми Аъзам Абу Ҳанифа раҳимахуллоҳ "Ал-Фиқҳ ул-акбар" китобларида бундай деганлар:
Аллоҳ таолонинг фаришталарига имон
Аллоҳ таолонинг фаришталарига бундай имон келтирамиз: “Фаришталар Аллоҳ таолонинг мукаррам бандаларидир. Аллоҳ таоло уларга нимани буюрса, шуни қилишади. Аллоҳ таолога исён қилишмайди. Улар маъсумдирлар. Уларда эркаклик-аёллик сифатлари йўқ”. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
Тавҳид ақийдасида вафот этган киши аниқ жаннатга киришига далил
Изоҳ: Имом Муслим мазкур бобда ўн бешта ҳадисни баён қилган.
Усмон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллох соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ эканлигини билган ҳолатда вафот этса, жаннатга киради», дедилар».
Ийсо алайҳиссалом шу умматдан бўладилар
Буюк, улул азм пайғамбарлардан Ийсо алайҳиссаломнинг шу умматдан бўлишлари ҳам Муҳаммад сол-лаллоҳу алайҳи васаллам умматининг хусусиятларидандир. Барча уламоларнинг якдил фикрига кўра, Ийсо алайҳиссалом осмондан ерга тушганларида пайғамбар бўлиб қолиш билан бир қаторда Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам умматининг таркибида ҳам бўладилар, шу умматдан ҳисобланадилар. Осмондан ерга тушганларида Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шариатлари бўйича ҳукм чиқарадилар, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашадилар. Шунинг учун ҳам у зот мусулмон лар жамоаси билан биргаликда иқтидо қилиб намоз ўқийдилар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган саҳиҳ ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳакда шундай марҳамат қилганлар: «Марям ўғли Ийсо осмондан сизларнинг орангизга тушган вақтда имомларингиз ўзларингиздан бўлса, қандай ҳолатга тушаркинсиз?».