«Бизда бойликлар бор: нефть бор, олтин бор, лекин биз бойликнинг ярқирашига кўзимиз кўр бўлиб, тақвони йўқотдик ва энди бу дунёнинг қоронғусида адашиб юрибмиз». Бу сўзлар замонавий ислом оламининг оғриқли муаммосининг айнан ўзагига кириб боради. Биз моддий фаровонлик муваффақиятнинг сохта кўрсаткичига айланган, айни пайтда эса маънавий таназзулга сабаб бўлган бир даврда яшаяпмиз. Бу айниқса баъзи араб мамлакатларида яққол кўринади, у ерда нефть, газ ва олтиннинг мўллиги ислом қадриятларининг равнақига олиб келмади, аксинча — Аллоҳнинг йўлидан узоқлаштирувчи васвасага айланди.
Бу аччиқ ҳақиқатдан юз ўгиргинг келади, лекин унинг адолатли эканини тан олмасликнинг иложи йўқ. Энг бой заминларга, энг стратегик ҳудудларга, беҳисоб ресурсларга эга бўлган мусулмон мамлакатлари маънавий жиҳатдан оч. Бу айниқса Форс кўрфази давлатларида фожиали тарзда кўринади, у ерда нефть дарёдек оқади, ислом маънавияти эса саҳродаги сароб каби йўқолади.
Тақвосиз моддий бойлик — адашув йўли
Аллоҳ кўп мусулмон мамлакатларига улкан неъматлар ато этди: олтин, нефть, газ, ҳаж, сайёҳлик ва савдо йўллари. Лекин бу неъматларга шукр қаерда? Адолатли бошқарувнинг, камбағалларга ғамхўрликнинг, умматни қўллаб-қувватлашнинг ва адолатни ёйишнинг таянчи бўлиши керак бўлган тақво қаерда? Бунинг ўрнига биз Фиръавн замонларига ўхшаш ҳашаматни, олтин билан безатилган саройларни ва қиролларнинг қизиқишлари халқ эмас, балки тахтга қаратилганини кўрамиз. Уларнинг қалблари Макка, Мадина, Қуддус билан эмас, балки Тель-Авив, Нью-Йорк ва Лондон билан боғланган.
Ислом ҳеч қачон бойликнинг ўзини қораламаган. Ҳатто, Пайғамбар Муҳаммад ﷺ: «Солиҳ кишининг қўлидаги солиҳ бойлик нақадар яхши!» деганлар (Аҳмад ривояти). Лекин бойлик билан бирга масъулият ҳам келади. Исломдаги ҳақиқий ҳукмдор — амир ал-мўминийн — бу ўз халқига хизмат қиладиган, шариатни (қонунни) ҳимоя қиладиган, адолат билан иш тутадиган, Аллоҳдан одамлар олдида юзини йўқотишдан кўра кўпроқ қўрқадиган кишидир. Афсуски, замонавий воқелик бу идеалдан узоқ. Ўзини «мусулмонларнинг ҳукмдорлари» деб атайдиган кўплаб кишилар аслида дунёнинг ва Ғарб манфаатларининг хизматкорларига айландилар. Уларнинг саройлари олтин билан ялтирайди, лекин уларнинг қалблари умматнинг азобларига совуқ.
Араб дунёси сайёрамиздаги энг катта табиий ресурслар захираларига эга, лекин нима учун шунча кўп мусулмонлар қашшоқликда, жоҳилликда ва диктатура зулми остида яшайдилар? Форс кўрфази монархиялари миллиардлаб долларларни ҳашаматли саройларга, яхталарга, футбол клубларига ва бузуқ фестивалларга сарфлайдилар, Фаластин, Яман, Сурия ва бошқа мамлакатлар эса азоб чекади. Ғарб томонидан қўллаб-қувватланаётган режимлар исломий уйғонишни фаол равишда бостирадилар, самимийй уламолар билан курашадилар, шариатга чақириқларни тақиқлайдилар ва масжидларни фақат «сайёҳлик декори» элементи сифатида қурадилар. Уларнинг «исломи» — бу ташқи кўриниш. Улар куфий ва аба киядилар, лекин шу билан бирга ислом душманлари билан қучоқлашадилар, сионистлар билан келишувлар тузадилар, «туризмни ривожлантириш» ниқоби остида алкоголь, фоҳишабозлик, қиморни рухсат берадилар. Бундай хулқ-атвор Ислом руҳига тўғридан-тўғри хиёнатдир. Пайғамбар ﷺ бир кун келиб мусулмонлар кўп бўлишини, лекин улар сув юзидаги кўпикка ўхшаш — сонсиз, лекин куч ва таъсирсиз бўлишларини башорат қилганлар, чунки улар Аллоҳга таваккул қилишни тарк этдилар ва ўз динларини дунёвий неъматларга сотдилар.
Ислом фақатгина ибодатлар дини эмас. Бу сиёсат, иқтисодиёт, оила, адолатни қамраб олувчи мураккаб тизимдир. Бугун етишмаётган энг асосий нарса — бу тақводир. Айнан у ҳақиқий етакчиликнинг асосидир. Нефть ва олтиннинг кўр-кўрона ярқираши имон нурини ўрнини боса олмайди. Биз тақвони йўқотдик — ва энди бу ҳаётнинг қоронғусида адашиб юрибмиз. Лекин ҳали ҳам самимий имонга тўла қалблар тирик экан, умид ўлмайди. Замонавий араб режимлари — бу мустамлака меросининг давомидир. Усмон халифалиги қулагандан кейин Ғарб мусулмонларни «чўпонларсиз» қолдирмади — у ўзлариникини тайинлади. Бу «қироллар», «амирлар», «султонлар» ва «президентлар» — фақат олтинга бурканган, лекин ичи бўш соялардир. Улар Ислом манфаатларини эмас, балки ўз ҳомийларининг манфаатларини ҳимоя қиладилар. Уларнинг нутқларида «уммат» қаерда? Уларнинг қалбларида Фаластин учун оғриқ қаерда?
Аллоҳнинг Расули ﷺ: «Аллоҳга қасамки, мен сизлар учун қашшоқликдан қўрқмайман. Лекин сизларга бу дунё очилиб қолишидан қўрқаман, сизлардан олдингиларга очилгани каби, ва сизлар унда рақобатлашасизлар, улар рақобатлашганлари каби, ва у сизларни ҳалок қилади, уларни ҳалок қилгани каби» (Саҳиҳул Бухорий) деганлар. Бу биз ҳақимизда айтилган эмасми? Биз осмонўпар бинолар, бренд автомобиллар ва ҳашаматли саройлар сонида рақобатлашмадикми?
Бугун биз зулмат даврида яшаяпмиз: гўё нур бордек туюлади — лекин бу ҳақиқат нури эмас, балки прожекторлар ва рамплар нуридир. Аллоҳ таоло Каломуллоҳнинг ва икки муқаддас маконнинг қўриқчилари қилган халқлар нефть захираларининг ва Ғарб инвестицияларининг қўриқчиларига айландилар. Дин расмиятчиликка, тақво камёбликка, жиҳод эса жиноятга айланди. Ва токи мусулмонлар самимий тавҳидга, адолатли бошқарувга, шариатга ва биродарликка қайтмагунча, дунё зулмати уларни ич-ичидан емираверади. Биз Исломга нафақат оддий одамларни, балки тахтдагиларни ҳам чақиришимиз керак. Уларнинг бойликка кўзлари кўр бўлиши имтиёз эмас, балки даҳшатли имтиҳондир. Агар улар ҳушёр тортмасалар, Аллоҳ уларни бошқа халқларга алмаштиради, тарихда бундай ҳолатлар бўлган. Аллоҳ таоло айтган: «Агар сизлар юз ўгирсангиз, У сизларни бошқа қавмга алмаштиради ва улар сизларга ўхшаш бўлмайдилар». (Муҳаммад сураси, 38-оят). Тақвога, камтарликка, адолатга ва умматга хизмат қилишга қайтиш — бизни зулмат қоронғулигидан Ислом ва Суннат нурига олиб чиқадиган йўлдир.
Абу Муслим тайёрлади