Шарқ тасаввуф таълимоти тарихида ўзига хос ўрин ва мавқега эга бўлган Махдуми Аъзам Косонийдир.

Куръон - Аллоҳ таолонинг каломи, мусҳафларда битилгандир, (мўминлар) қалблар(и)да ёддир, (мўминлар) тиллар(и)да ўқил(ади)гандир. Набий алайҳиссаломга нозил қилингандир, Қуръонни талаффуз қилишимиз махлуқдир. Уни қироат қилишимиз ва ёзишимиз махлуқдир. Куръон (Аллоҳ таолонинг каломи) махлуқ эмасдир.

Имом Муслим Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинаи мунавварада ҳаж қилмасдан тўққиз йил турдилар. Унинчи йили одамларга ҳаж қилмоқчи эканлигини эълон қилдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам билан бирга ҳаж қилиш, у зотга эргашиш мақсадида ҳар тарафдан Мадинага жуда кўп мусулмонлар кела бошлашди.

Кўп одамлар ғафлатда қоладиган, қадрини билмайдиган, шукрини қилмайдиган нарса бор, у бўш вақт неъматидир.

Бу умматга берилган фазилат ва хусусиятлардан яна бири шуки, мусулмон биродарини Аллоҳ учун яхши кўрган одамга кўплаб яхшиликлар, улкан фазилатлар берилади.

Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ таоло ҳалқ қилган нарсаларининг тақдирини еру осмонлар яратилишидан эллик минг йил аввал ёзиб қўйган, Унинг арши сув устида эди», дедилар (Имом Муслим ривоят қилган).

Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Иймон келтирганлар ва иймонларига зулмни аралаштирмаганлар» (Анъом сураси, 82-оят.) ояти нозил бўлганида бу нарса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларига оғир келиб: «Бизлардан қайси биримиз ўзига зулм қилмайди?» дедилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу сизлар ўйлаганингиздек эмас. Балки у Луқмон ўз ўғлига «Эй ўғилчам, Аллоҳга ширк келтирма. Албатта, ширк катта зулмдир»,(Луқмон сураси, 13-оят.) дегани кабидир», дедилар.

Намозхон иккинчи ракатнинг иккинчи саждасидан бошини кўтарганидан сўнг чап оёғини тўшайди ва унга ўтиради. Ўнг оёғини эса тик қилиб қўяди ва бармоқларини Қибла тарафга қаратади. Бундай ўтириш "Ифтирош” ("тўшаш") деб номланади.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай буюрдилар: “Ҳақ таоло қайсики банда тавозе қилса, унинг иззатини ошираверади”.

Тижорат, аслида дунё иши бўлиб кўрингани билан, ҳалол ризқ топиш ва бола-чақаси ҳаққини адо этиш ниятида қилинса, савдо давомида ношаръий ишлардан тийилса бу иш ҳам ибодатга айланади. Тўғри сўз ва омонатдор тижоратчилар ҳақида кўплаб ҳадисларда мақтовлар келган.

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ! Ҳурматли Шайх ҳазратлари! Бир кун дўстларимиз билан Нақшбандия тарийқатида бўлган инсонларнинг олдига борган пайтимизда у ерда қўл бериш (байъат) бўлаётган экан. Байъат қилинаётган вақтда муршид ўз муридига оят ва ҳадисдан далил келтириб, бугунгача қазо қилган намозларингизнинг қазосини ўқимайсиз, деб мурожаат қилди. Бу ҳол бизда жуда ғалати таассурот қолдирди. Чунки бошқа бир Нақшбандия тарийқатидаги муршид ўз маърузасида Аллоҳ Ҳаққ субҳанаҳу ва таоло қиёмат куни бандалардан иккита нарсани умуман кечмаслигини айтди, улардан бири қўл ҳаққи, иккинчиси Аллоҳнинг буюрган фарзлари (ўқилмаган намозлар, тутилмаган рўзалар, берилмаган закотлар). Қизиғи шундаки, бу зот ҳам ҳадисдан далил билан гапирган эди. Бу ҳолнинг қайси бири тўғри? Жавобингиз учун ташаккур.

Айбсизлик презумпцияси (лотинча praesumptio innocentiae) суд жараёнининг асосий тамойилларидан бири бўлиб, унга кўра шахс содир этилган жиноятда унинг айби қонунда назарда тутилган тартибда исботланмагунча ва суд ҳукми билан кучга кирмагунча айбсиз деб ҳисобланади. Айбсизлик презумпциясининг энг муҳим таркибий қисми айбловни исботлаш юки прокурорга юкланишини таъминлашдир.