Жамият (922)
Муқаддас Ислом ойи, бундан ташқари даромад олиш даври ҳам бу йил мусулмонлар учун ҳам, мусулмон давлатлар учун ҳам қийин бўлиши кутилмоқда. Муқаддас Рамазон ойи яқинлашиши билан ислом дунёсида коронавирус тарқалишига қарши чекланган чоралар муносабати билан аллақачон зарба бераётган бизнес эгаларининг хавотири тобора кучайиб борди.
Сара Минкара - 1988 йилда АҚШда Ливанлик муҳожирлар оиласида туғилган мусулмон аёл. Етти ёшида у кўриш қобилиятидан бутунлай маҳрум бўлди, шунда онаси унга: “Қўрқма! Ҳаммаси яхши бўлади", деди. Ва у бунга ишонди: "Агар ҳамма нарса яхши бўлишини билсангиз, мақсадга эришишни кўзлайдиган бўласиз".
Ҳаммаси сизнинг қанча вақтдан бери мусулмон эканингизга қараб фарқланиши мумкин, агар сиз динни янги қабул қилган мусулмон бўлсангиз, бу ҳаётингиздаги биринчи Рамазон бўлса ва у ҳақидаги фикр сизни бироз чўчитаётган бўлса, қолган вақтингизни бироз машқ қилишга сарфлашни маслаҳат берган бўлардим.
Ижтимоий аҳамиятга эга бўлган соҳаларда ишлайдиган Америка Қўшма Штатлари мусулмонлари бу йил Рамазонни хавфли вируснинг пандемиясида ва унинг тарқалиш марказида кутиб олишга мажбур бўлмоқдалар - ахир, Америка COVID-19га чалиниш ва унинг оқибатида ўлим ҳолатлари бўйича дунёда биринчи ўринда туради.
«Қирғизистонда мўътадил ва радикал ислом тарафдорлари ўртасида кескинлик ортмоқда. Бу, айниқса, пандемия даврида билиняпти» – деб ёзади немис нашри Die Tageszeitung. «Қиргизистонда коронавирус муваффақиятсиз диний ақидапарастларга панд бериб қўйди, - дейди мақола муаллифи Тимур Токтаналиев. – Машҳур руҳонийлардан бирининг ташаббуси билан ижтимоий тармоқларда COVID-19 мусулмонларга юқмайди деган фейк-хабарлар тарқатилди. Гўё италияликлар ва хитойликлар ўлимдан қутулиш учун Исломни оммавий равишда қабул қила бошлаганлар».
Мазкур постимни ижтимоий тармоққа қўйишдан аввал жуда иккиландим. Чунки кейинги пайтларда тармоқда пайдо бўлаётган янги юлдузлар ҳатто тролларга ҳам иш қолдирмаяпти. Фикр айтган, ўз қарашларини ифода этган жамоатчилик вакилларини “қовун тушириш”да айблаш, унинг шахсиятини бадном қилишга уриниш ҳамда оломонга хуш келувчи иборалардан фойдаланиб, шоуменликни касб қилиши одат тусига кирди.
Бугун менинг аҳволим биринчи марта оз бўлса-да, яхшиланди.
Шу сабабли сиз билан муҳим бир маълумотни ўртоқлашмоқчиман.
Коронавирус пандемияси давлатнинг фуқаролар фаровонлиги ва хавфсизлиги кафолати эканлигини кўрсатди, деди "Креативная дипломатия" жамоат ташаббусларини қўллаб-қувватлаш ва ривожлантириш маркази президенти Наталья Бурлинова.
Муқаддас Рамазон ойи бошланишига бир ойдан кам вақт қолди. Лекин шунга қарамай, бу йил у ўтган йиллардагидек бўлмайди. Дунёда кенг тарқалган коронавирус эпидемияси туфайли куплаб мамлакатлар ўзини-ўзи изоляция қилиш ва ижтимоий масофа режимини жорий қилдилар. Айрим мамлакатлада у ёзгача давом этади. Бутун дунё мусулмонлари хавотирда: Рамазон қандай бўлади? Ҳайит байрамини қандай нишонлаймиз?
Февраль ойининг бошларида Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти коронавирус ҳақида фейк-хабарлар тарқалишини «инфодемия» деб атади. Лекин огоҳантиришларга қарамай, ижтимоий тармоқларда ёлғон хабарлар тарқалишда давом этяпти. Биз Францияда энг тарқалган фейк-хабарларни тўплаб, уларга изоҳ бердик.
Касалхоналар ва дафн хизмати кўрсатувчилар Бергамода коронавирусдан ўлганлар оқимини эплай олимаяпти, ҳикоя қилади итальян журналисти Элена Тести L'Espresso газетаси учун репортажда. Унинг сўзларига кўра, шаҳарда юзлаб одамлар ёлғизликда ўлмоқда: юкумли касалликнинг тарқалиш хавфи туфайли ҳатто яқинлари ҳам уларнинг сўнгги лаҳзаларида ёнида бўлиш ва дафн этишда иштирок эта олмаяпти.
Швециялик машҳур вирусолог ҳозирги вирусни «айёр» ва муваффақиятли деб атади: у осонлик билан юқади ва аксарият ҳолларда унчалик жиддий бўлмайди. Айнан шу сабабли у бизга бу қадар улкан муаммолар олиб келди. Олим нима сабабдан Италияда бу қадар кўп одам касалликка чалингани ва вируснинг генетик мутацияси ҳақида саволларга жавоб беради
"У вирусдан ҳимоя қилмайди ва омон қолишга ёрдам бера олмайди, лекин шунга қарамай, ҳожатхона қоғозига бугунги кунда талаб жуда катта", - деб ёзади Австриянинг Kurier нашри. "Дастлаб ҳимоя ниқоблари сотилиб олди, кейин қўлларни дезинфекция қилиш воситалари. Энди макаронлар, турли консервалар, мева-сабзавотлар, душ учун гель ва тиш пасталари билан бир қаторда ҳожатхона қоғози ҳам энг харидоргир товарлардан бирига айланди.