Ўғрилик ёки бошқа жиноят қилишда тахмин ёки гумон қилинаётган кишини калтаклаб, дўқ-пўписа билан қўрқитиш мумкин эмас. Агар шундай қилиниши натижасида ўша киши ўғрилик, ҳад қўлланиладиган жиноят ёки қотиллик қилганини бўйнига олса, унинг бу иқрори қабул қилинмайди ва қўлини кесиш, иқрор бўлган жиноятига яраша жазо бериш мумкин эмас.

1. Қаҳҳор, жаббор, золим табиатдаги подшоҳлар, улар ер ва унинг мулки меники, деб даъво қиладиган, одамларни хақир-паст кўрадиган Фиръавн каби зўравонлар: «Ўз қавми ичида Фиръавн нидо қилиб айтди: Эй қавмим! Миср мулки ва остимдан оқиб турган мана бу дарёлар меники эмасми? Ахир кўрмаяпсизларми? Мен – балки мана бу (сўзини ҳам тузукроқ) баён қилолмайдиган хор бўлгандан яхшироқдирман?».(Зухруф: 51-52)

Ислом сиёсий тизими учта асосий тамойилга асосланади: тавҳид (Аллоҳнинг бирлиги), рисолат (пайғамбарлик) ва халифалик (ноиблик). Бу тамойилларни тўлиқ тушунмай туриб, исломий бошқарув шаклининг хилма-хил жиҳатларини баҳолаш жуда қийин, шунинг учун келинг, уларнинг ҳар бирини қисқача кўриб чиқишдан бошлайлик.

Сўнгги ойларда араб дунёсидаги воқеаларни таҳлил қилишга уринишда демократия қадриятлари ҳақида қизғин назарий баҳслар бўлиб ўтди. Кўпчилик демократиядан бошқа мақсадни кўрмайди: сиёсий танловни ҳурмат қиладиган ва фуқароларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи яхшироқ сиёсий тизиммуш. Шунинг учун бу Яқин Шарқ ва Шимолий Африка мамлакатлари учун энг мақбул натижа бўлар эди - ҳеч бўлмаганда араблар плюрализм, шаффофлик, замонавийлик нима эканлигини билиб олишлари мумкин бўларди.

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм! Алҳамдулиллаҳи Роббил аламийн. Вассолату вассаламу ала Саййидина Муҳаммад ва ала олиҳи ва асҳабиҳи ажмаъийн. Азиз биродар, ишончингиз учун раҳмат. Биз Аллоҳ таолодан қалбларимизни ҳақиқат учун нурлантиришга, дунё ва қиёмат кунида баракалар ато этишига дуо қиламиз. Омин.

Мусулмонлар замонавий дунёнинг икки ёқлама стандартига дуч келдилар, чунки улар жамиятда диний тамойиллар асосида яшашга ва инсон, жамият ва дунё ҳақида бир вақтнинг ўзида сиёсий ва маъмурий ёндашувлари "маърифати" билан мақтанадиган мусулмонларга зулм қилувчи давлатлар қадриятларига муқобил бўлган ғояларни ривожлантиришга ҳаракат қилдилар.

Кенгаш давлати

Ҳеч шубҳа йўқки, Ислом дини солиҳ шахс, солиҳ оила, солиҳ жамият ва солиҳ давлатни шакллантиришга интилади. Ислом давлати бошқа бошқарув шаклларидан жиддий фарқ қилади.

Исломдаги давлат назарияси муаммолари бугунги кунда кўпчиликни – мусулмонларни ҳам, бошқа дин вакилларини ҳам, кенг доирадаги олимлар, сиёсатчилар ва дипломатларни ҳам ўйлантирмоқда. Шариат фанлари магистри Сейран Арифовнинг ушбу масалага бағишланган туркум нашрларини давом эттирамиз.

Биринчи ошкора мухолифатчи. Ислом ҳақида жаҳон миқёсида кенг тарқалган фикрлардан бири бу динда инсон ҳуқуқлари йўқлиги ҳақидаги фикрни тасдиқлашдир. Араб дунёсида содир бўлган сўнгги воқеалар нуқтаи назаридан, бу мавзу яна юзага чиқди, аммо вазият анча кенгроқ. Гап халқ оммасини Ислом дини деярли ҳеч бир соҳада шахсий эркинликни таъминламаслигига ишонтириш ҳақида кетяпти.