Ислом (875)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Аввал ўтган уламолар ва улардан кейин келганлар аҳли хайр ва асардирлар. Аҳли фиқҳ ва назардирлар. Фақат гўзал зикр ила эсланурлар. Ким уларни ёмонлик ила эсласа йўлдан озган бўлибдир.
Инсонда нафақат бирон-бир нарсани идрок қилиш, ҳис этиш ва у ҳақида фикр юритиш, балки уни ўргана олиш қобилияти ҳам мавжуд. Билмаганини ўрганиб, йўқдан бор қилиш одамзод фитратида мавжуд. Бу Аллоҳ таолонинг бандаларига берган неъмати ва марҳаматидир. Инсон аввал ҳеч қилиб кўрмаган ишига қўл уриши унинг кучига-куч қўшади, комил инсон бўлишига хизмат қилади. Демак, инсон камолотга эришиш учун ҳамиша илм ўрганишга интилиши керак.
Қиёмат куни бандаларнинг амалларини тарозида тортилиши ҳақдир. Низолашганлар ўртасида қиёмат куни қасос бўлиши (ўч олиниши) ҳақдир. Агар уларнинг (золимларнинг) яхши амаллари бўлмаса (қолмаса), уларга мазлумларнинг гуноҳлари юкланиши ҳақдир, жоиздир.
Чунки мусулмоннинг хулқи ҳар ишда енгилликдир. Бу эса Аллоҳ таборака ва таоло бандасидан рози бўладиган ишдир. У Зот айтади:
Абу Саъийд Худрий розияллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадис: «Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Сизлар ўзингиздан илгари ўтганларнинг йўлларига (хато ва гуноҳга тўла бўлган ҳаёт йўлларига) қаричма-қарич, газма-газ (яъни, шу қадар аниқлик ва мувофиқлик билан) эргашасизлар, Ҳатто агар улар бир эчкиэмарнинг инига кирсалар, сизлар ҳам уларнинг ортидан кирурсизлар». Шунда биз: «Ё Расулуллоҳ, яҳудийлар билан насронийларга (эргашишимизни, назарда тутяпсизми?)», - деб сўраганимизда у зот: «Бўлмаса ким?», - дедилар».
Қуръон диққат билан эътибор қилган, сура, оятларда такрор-такрор айтган, Ўз амри ва наҳийси, ваъда ва огоҳлантиришларида таъкидлаган нарсалар бизнинг тафаккуримиз, тутган йўлимиз ва ўлчовимизда ҳам аввалги ўринда туриши вожибдир.
Масалан, Аллоҳ таолога, У Зотнинг пайғамбарларига, Охират диёрига ва ундаги савоб, жазо, жаннат ва дўзахга иймон келтириш каби.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Аллоҳ азза ва жалла ер юзига бешта дарёни туширди: Ҳинд дарёси Сайҳунни, Балх дарёси Жайҳунни, Ироқ дарёлари Дажла билан Фуротни ва Миср дарёси Нилни.
"Ихлос" сураси Аллоҳнинг ўзини бандаларига танитиш фармонидир. Агар Аллоҳ деган тушунчага "Ихлос" сурасининг унсурлари йўналишида ёндаша олсак, илмнинг асос ғояларини ўзлаштирган бўламиз.
Пайғамбарларга қарши курашганлар қани? Уларнинг номи қолдими? Уларнинг оқибати нима бўлди? Уларнинг овози ўчди, илдизи қуриди! Пайғамбар алайҳиссаломнинг таълимоти эса ҳануз барҳаёт. У зотга ваҳий қилинган дин дунёга тарқалди. Дин ходимларига нусрат берилди. Душманларнинг тарихи қалблардан ўчиб кетди, Пайғамбар алайҳиссалом тарихи севиб ўқилади, унут бўлмайди, у зотнинг исми минбарларда янграйди, душманлари ҳар мавсум лаънатланади.
Муҳтадий Абу Шакур Солимий (раҳимаҳуллоҳ) айтади: Билингки, дин хослик ва холисликка кўра Аллоҳ таолоникидир. Бунга далил “Ҳолбуки, улар фақат ягона Аллоҳга, Унинг учун динни (ширкдан) холис қилган, тўғри йўлдан оғмаган ҳолларида ибодат қилишга ва намозни баркамол адо этишга ҳамда закот беришга буюрилган эдилар.
Ақли сунна вал жамоа айтади: “Тақдирнинг яхшиси ва ёмони барчаси Аллоҳ таолодандир”. Мўътазилийлар ва қадалардан”. Биз барчамиз “Барчаси Аллоҳ таолодан эканига” ижмо қилганмиз. Баъзилари айтади: “Аллоҳ таоло Иблис алайҳилаънани яратгандан сўнг Иблис ёмонликни яратган”.
Олим киши билганига амал қилиши, нафсини буюрилган ишга итоат эттиришни ўзига шиор қилиб олиши керак. Аллоҳ таоло: «Таврот юклатилган (берилган) сўнгра уни кўтармаган (унга амал қилмаган) кимсаларнинг мисоли худди китобларни ортиб кетаётган эшакка ўхшайди» (Жума сураси, 5-оят), деган кишилардан бўлиб қолмасин.