Ҳадиси шарифларда Қиёмат куни Аллоҳ таолониш амри ила барча амаллар адолат мезонида ўлчаниши, ҳар х бир ҳақдорга унинг ҳаққи олиб берилиши, қарзлар ундирилиши, қасослар олиниши айтилган. Ҳатто шохли қўй бу дунёда шохсиз қўйни сузган бўлса, унинг шохини олиб, шохсиз қўйга берилади, дунёда шохсиз бўлган қўй шохли бўлиб, унга озор етказган қўйдан қасос олади. Энг майда ҳашаротлар ҳам бир-биридан қасос олади. Қул ўзининг хожасидан қасос олади. Сўнгра Аллоҳ таоло шундаи деб нидо қилади: «Мен Дайёнман, Мен Подшоҳман. Дў захийнинг зиммасида бирорта жаннатийнинг ҳаққи бўлса, ундан қасосини ояиб бермагунимча дўзахга кирмай туради. Жаннатийнинг зиммасида бирорта дўзахийнинг ҳаққи бўлса, ундан қасос олиб бермагунимча жаннатга кирмай туради. Ҳатто бир мушт урган бўлса ҳам!»

Ким Аллоҳ таолони инсонларга хос бўлган биронта сифат билан васфласа, у аниқ кофир бўлади.

Аллоҳ таолонинг яқинлиги ва узоқлиги масофанинг узоқлиги ва яқинлиги жиҳатидан ҳам, шараф ва хорлик маъносида ҳам эмасдир. Балки Аллоҳ таолога итоат этувчилар Унга мислсиз (тасаввури йўқ) яқиндир. Аллоҳ таолога итоат этмайдиганлар (осийлар) Ундан мислсиз узоқдир. Яқинлик, узоқлик, юзланиш илтижо қилувчига нисбатан ишлатилади. Шунингдек, жаннатда Унга яқин бўлишнинг, Унинг ҳузурида бўлишнинг ҳам мисли йўқдир.

Аллоҳ таоло фазл айлаб, хоҳлаган бандасини ҳидоятга, тўғри йўлга бошлайди, адолат айлаб, хоҳлагани бандасини адаштиради.

Жаннат неъматларидан энг яхшиси - жаннат аҳли Аллоҳ таолони зиёрат қилиш шарафига эришадилар.

Аллоҳ таоло нарсаларни яратмасидан Яратувчи, Холиқдир. (Махлуқларга) ризқ бермасидан Розиқдир (ризқ берувчидир).

Қазо ва қадар яратиш маъносидадир. Яхшини ҳам, ёмонни ҳам Аллоҳ таоло яратади. Яхшининг яхшилиги, ёмоннинг ёмонлиги, аччиқнинг аччиқлиги, шириннинг ширинлиги Аллоҳдан (унинг халқ этиши билан) бўлади. Нарсаларни қачон, қаерда, гўзал, хунук, фойдали ё зарарли, савоб ё гуноҳ бўлишини Аллоҳтаоло тақдир қилади, белгилайди. Қазо ва қадарга имон келтириш, рози бўлиш фарздир. Пайғамбаримиз (с.а.в.) Жаброил алайҳиссаломнинг имон ҳақидаги саволларига ана шу (Имом Аъзам китобларининг аввалида келтирганлари) қадар жавоб бергандилар.

Пайғамбарларнинг (алайҳимуссалом) мўъжизалари, авлиёларнинг кароматлари ҳақдир. Ҳадисларда ривоят қилинган, Иблис, Фиръавн, Дажжол каби Аллоҳ таолонинг душманларидан содир бўлган ва бўладиган хориқулодаларни (одатдан ташқари ишларга) мўъжиза, каромат демаймиз. Уларни ҳожатларни раво қилиш, деймиз. Чунки Аллоҳ таоло душманларининг ҳожатини, истидрож ва уларга уқубат (азоб) учун раво қилади. Улар чалғиб, яна ҳам кўп гуноҳ қилишади ва куфрга кетишади. Бунинг ҳаммаси жоиз ва мумкиндир.

Бу бобда Имом Муслим раҳматуллоҳи алайҳ еттита ҳадис келтирган.

Имом Аъзам тавҳид ҳақида, Аллоҳ таолонинг рубубиятда, улуҳиятда, убудиятда ягоналигини бундай баён этган: