Тарих (519)
(атеист-яҳудийнинг «Исломни қилич билан тарқатиш» деган тушунчаси ҳақида)
Лут қавми (у келтирган) огоҳлантиришларни ёлғон деди. Дарвоқеъ, Биз уларнинг устига (тош) бўрон юбордик. Магар Лут хонадонигагина тонг-саҳарда нажот бердик. Қамар сураси, 33-34-оятлар
“Исро” (الإسراء) Аллоҳ таоло Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламни кечанинг бир бўлагида Маккадаги Масжидул Ҳаромдан Қуддусдаги Масжидул Ақсога сайр қилдиришидир. “Меърож” (المعراج) эса, Аллоҳ таоло Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламни Қуддуси шарифдан юқорига, яъни, Ўзининг Ҳузурига кўтаришидир. Маълумки, бутун оламларнинг Парвардигори Аллоҳ таоло ҳамма нарсадан олий, устун ва юксакдир.
Ҳижратнинг ўн тўққизинчи йили эди. Халифа Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу Рум салтанати томон ҳарбий юришни амалга оширдилар.
Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳунинг ишни тинч йўл билан битириш, мусулмонларнинг қони тўкилиб, ораларидаги ихтилоф яна ҳам катталашмаслиги йўлида қилган барча уринишлари фойда бермади.
Ибн Исҳоқ айтади: "Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи ва саллам Бану Қайнуқоъ яҳудларини Қайнуқоъ бозорига тўплаб шундай дедилар:
Бу инсон усмонийлар давлатидаги кучли султонларнинг охиргиси ҳисобланади. Султон Абдулҳамид II уларнинг энг машҳурларидан бири бўлиб, халифалиги энг узоқ давом этган султондир. Унинг даврида жуда кўп муҳим ҳодисалар рўй берди.
Бизни кемиргувчи иллатлар деганда, захму маразними гумон этарсиз? Ёинки, сил, силария ва махавликними дерсиз? Йўқ, андан ҳам ямонроқ ва андан ҳам жонхарош, бевоя, хонавайрон ва ғариб этгувчи бир дард, биз — туркистонийларни шаҳри ва қишлоқи ёйинки ярим маданий, ярим ваҳший синфларимизғача истило этиб, бутун тириклигимизға сорилгон ва бизни инқирозға ва таҳликаға ва жаҳаннамға юмалататургон тўй, азо исминдаги икки қаттол душманни дерман.
Ислом диёрларидаги миллий истиқлол ҳаракатлари тарихига назар солган ҳар бир киши, бу ҳаракатлар бошида диний уламолар турганини дарҳол сезади. Албатта, бу Ислом дини хусусиятларидан келиб чиқувчи табиий бир ҳолатдир.
Абу Муслим Хавлоний (أبو مسلم الخولاني) – ўз даврининг буюк тобеинлари ва зоҳидларидан бири бўлган. Унинг аниқ исми борасида турли тахминлар бўлиб, уларнинг энг ишончлисига кўра, исми Абдуллоҳ ибн Суваб бўлган. У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тириклик даврларида исломни қабул қилган, лекин турли сабабларга кўра улар билан шахсан учраша олмаган тобеинлар авлодидандир, бундай тобеинлар мухадр деб аталади.
Бугун мусулмонлар яшайдиган қайси бир мамлакатга бормайлик, сўзимизни буюк муҳаддис имом Бухорийнинг юртидан эканлигимизни айтиш билан бошлаймиз. У зотнинг ислом оламида қанчалик обрў-мартабага эга эканлиги, қилиб ўтган ишлари ҳақида сўзлаш мавриди эмас.
Ҳалигача мўғуллар билан мусулмонлар ўртасидаги урушни ким бошлагани, урушга ким биринчи қадам қўйгани ҳақида баҳслар мавжуд. Мусулмон тарихчилари орасида ҳам бу масалада ихтилоф бор, баъзилари бу айбни мусулмонларга тўнкаши ажабланарлидир.
Саид Жамолиддин Афғоний, шунингдек, Сайид Жамолиддин Асадободий исми остида ҳам маълум бўлиб, кўпроқ ал-Афғоний (1838/1839 й. – 1897 йил 9 март) номи билан шуҳрат қозонган, 19-аср охирларида мусулмон дунёси бўйлаб саёҳат қилган сиёсий фаол ва ислом мафкурачиси бўлган.