Ҳатто одамлар орасида ҳамма ҳам рақсга тушиш қобилиятига эга эмас: кимдир мусиқага осонгина ўтади ва кимдир доимо тактдан чиқиб кетади. Афтидан, биз ҳаракатларимизни мусиқий ритм билан қанчалик аниқ синхронлаштира олишимиз, ҳеч бўлмаганда қисман мерос бўлиб қолган ва олимлар бу "фойдасиз" маҳорат фақат одамларга хос деб ҳисоблашган.
Албатта, ҳайвонлар ҳам мусиқани эшитиши ва унга муносабат билдириши, ритмик товушлар чиқариши ёки куй чалинганда ҳаракат қилишни ўрганиши мумкин. Бироқ, бу мусиқа ритмини таниб олиш ва ҳатто башорат қилиш имконини берадиган мураккаб асаб ва ҳаракат жараёнларининг йиғиндиси билан мутлақо бир хил эмас.
Бироқ энди Япониянинг Токио университети тадқиқотчилари тирик мавжудотларнинг камида битта тури, кулранг каламуш айниқса унинг темпи дақиқада 120-140 чорак нота бўлса, ўз ҳаракатларини мусиқа ритми билан синхронлаштира олишини кўрсатди. Айтганча, одамлар учун ҳаракатларни ушбу тезликдаги мусиқа билан синхронлаштириш ҳам энг осон, бу қўшимча равишда ушбу қобилиятнинг генетик асосини кўрсатади.
Тадқиқот Science Advances журналида чоп этилди.
Бироқ, нега каламушлар, бутун умри давомида яшаш учун курашишга мажбур бўлган мавжудотлар, умуман ҳаракатларини мусиқа ритми билан ҳамоҳанг қила оладилар? Тадқиқотчиларнинг фикрига кўра, гап мусиқанинг тирик мавжудотлар миясига қандай таъсир қилиши, ҳиссий ва когнитив ҳолатга таъсир қилишидадир. Буни ҳеч қачон мусиқа эшитмаган каламушлар қилганлигини ҳисобга олсак, бу қобилият туғма бўлиши, демак тур учун "фойдали" бўлиши керак, акс ҳолда уни кодлайдиган генлар табиий танланиш жараёнида йўқолиб кетиш эҳтимоли катта.
Олимлар ҳайвонларнинг рақс қобилиятини янада ўрганишни режалаштирмоқда: бу нафақат ўтмишга, инсон мусиқасининг келиб чиқишига назар ташлашга, балки инсон мияси қандай ишлашини, товуш маълумотларини қандай қайта ишлашини ва уни ҳаракат билан синхронлаштиришини яхшироқ тушунишга, силлиқ ва уйғун рақс ҳаракатларига эришишга имкон беради.
Олимлар каламушларда рақсга тушиш қобилиятини аниқладилар
Илгари фақат одамлар ўз ҳаракатларини мусиқа билан синхронлаштиришга қодир деб ўйлашган.
Мақола жойлаштирилган бўлим:
Илм-фан
|
Калит сўзлар