close

Sign In

close

Register

All fields are required(*).

«Аполлон»нинг ойда қўнган жойлари ҳақидаги Хитой суратлари биринчи марта нашр этилди

Илгари хитойлик олимлар фақат бундай расмлар борлигини хабар қилишган, аммо улар ҳеч қачон расмий равишда нашр этишмаган. Мен уларни “дунёни ўзгартирган олтита нуқта” деб атайман. Хитойнинг "Чанъэ-2" автоматик стантсияси "Аполлон" дастурига биноан Америка учирилган кемаларининг қўнадиган жойларини ўрганиб чиқди.

Суратлар 2018 йилда Ойни ўрганиш бўйича Хитой дастурининг илмий маълумотлар порталига жойлаштирилган, аммо фақатгина 2020 йил май ойида Виталий Егоровнинг "Ойдаги одамлар. Асосий жавоблар" китобида кенг тарқалган эди.
Ойни ўрганиш бўйича Хитой дастури (Chinese Lunar Exploration Program — CLEP) Ернинг табиий йўлдошини босқичма-босқич тадқиқ этишни назарда тутади. Биринчи босқич – Ой орбитаси – 2007-2011 йиллада «Чанъэ-1» ва «Чанъэ-2» автоматик станциялари томонидан амалга оширилган. Ушбу тадқиқотлар натижалари CLEP расмий сайтида эълон килинган. Ой юзасининг «Чанъэ-2» томонидан олинган энг батафсил суратлари 2018 йил очиқ илмий онлайн-архивда эълон қилинган.
Расмларнинг равшанлиги 7 метрга этади, яъни улар ушбу ўлчамдаги сирт тафсилотларини ёки бироз кичикроқ нарсаларни кўриб чиқиши мумкин. Масалан, «Аполлон» ой модулининг пастки босқичи тахминан 9 метрни ташкил этади. Астронавтлар энг кўп оёқ ости қиладиган майдон ҳам катта ўлчамларга эга эди ва улар «Чанъэ-2» суратларида ажралиб туриши керак эди.
Астрономия ва космонавтиканинг рус популяторлари Виталий Егоров ва Игор Тирский «Чанъэ-2» дан зарур бўлган кадрларни илмий архивдан топиб, уларда «Аполлон» дастурининг Америка ой модуллари учун барча қўнадиган жойларни топдилар. Қидирув натижалари Виталий Егоровнинг «Альпина нон-фикшн» нашри томонидан 2020 йил май ойида нашр этилган "Ойдаги одамлар" китобида эълон қилинди.
“Ушбу расмларнинг топилишини худди хазина топиб олиш билан тенглаштириш мумкин. Ўйлайманки, ушбу фотосуратларни биринчи марта Хитой Фанлар академиясидан ташқарида кўрган одам бу менман. Илгари хитойлик олимлар фақат бундай расмлар борлигини хабар қилишган, аммо улар ҳеч қачон расмий равишда нашр этишмаган. Мен уларни "дунёни ўзгартирган олтита нуқта" деб атайман, - шундай деди Виталий Егоров "Газета.ру" га берган изоҳида. - Мен Совет автоматик станцияларининг изларини ҳам кўриб чиқишга ҳаракат қилдим. Афсуски, бизнинг луноходларимиз бу тасвирларда ажралиб туриш учун кичиклик қилади, аммо «Луна 17»нинг қўнадиган жойи ёрқин жой сифатида кўриниб туради".
«Аполлон» қўнган жой кўринаиган олтита Хитой кадридан «Аполлон 16» аппаратининг Декарт Кратер яқинидаги излари энг аниқ кўриниб туради. Енгил сирт туфайли нафақат ой модулини, балки LRV (Lunar Roving Vehicle)  ой роверининг сўнгги тўхташ жойини ҳам ажратиб кўрсатиш мумкин. Аниқлик чегарасида космонавтлар илмий асбобларни ўрнатган энг тозаланган сиртни кузатиш мумкин.

Мақола жойлаштирилган бўлим: Илм-фан
Калит сўзлар
Абу Муслим

ИсламОнлайн.Уз сайтининг
Бош муҳаррири

Сайт: www.islamonline.uz
Switch mode views:
  • Font size:
  • Decrease
  • Reset
  • Increase