Сўфийларнинг хато ва хурофотга тўла китоблари
Ибн Жавзий роҳимаҳуллоҳнинг "Талбис Иблис" китобидан:
Сўфийларнинг хато ва хурофотга тўла китоблари:
Бир-бирига қарши бўлган сўфийлар
Россияда мусулмонлар ўртасидаги ички зиддиятнинг асосий чизиғи анъанавий равишда сўфийлик ва "салафизм" (ҳам реал, ҳам шартли, "янгиликсиз соф ислом" мафкурасида ифодаланган) чизиғи бўйлаб боради. Бироқ, ҳозир Мари Эл мусулмон уммати сўфий жамоалари ўртасидаги қарама-қаршилик туфайли бўлиниш хавфига дуч келмоқда.
Алданган сўфийлар
Биринчи тоифа. Аллоҳ таоло асраганларни эътиборга олмаганда, замона сўфийларининг бари шу тоифа жумласидандир. Улар либос, гапириш оҳанги ва ҳайъат билан алданганлардир. Либослари, ҳайъатлари, лафзлари, одоблари, маросимлари, истилоҳлари, куй тинглаш ва рақсда зоҳирий, таҳоратда, намозда, жойнамозда бошни эгиб ўтиришда худди мутафаккирлар каби бошни ёқа орасига тиқиб олиш, чуқур қайғудаги инсонлар каби нафас олиш, гапирганда паст овозда гапириш, дод солиш ва бошқа ҳолатларда ҳақиқий содиқ сўфийларга ўзларини ўхшатишга интиладилар. Шу амалларни ўрганиб, шулар билан нажот топамиз деб ўйлайдилар.
Баъзи сўфийларнинг зоҳирий илмни қоралаши уларни Исломдан чиқариши мумкин
Ҳофиз ибн Ражаб Ҳанбалий роҳимаҳуллоҳ “Шарҳ ҳадис ал-илм” китобида қуйидагиларни айтган: “Ботиний илмни даъво қиладиган, у ҳақида гапирадиган ва у билан чегараланган кўпчилик шариат ҳукмлари, ҳалол ва ҳаром (илми) бўлган зоҳирий илмни қоралайди. Унинг аҳлига таъна қилиб: “Улар (ҳақиқий ботиний илмдан) тўсилганлар ва пўстлоқ (пўчоқ) соҳиблари”, дейдилар.
Сўфийларнинг ўлик ва тириклардан мадад сўраши
Баъзи суфийлар доирасида тирик ёки ўлик аҳли солиҳлардан мадад сўраш одати бўлган. Улар бошларига бало келса, авлиё ва солиҳлардан балогардон бўлишни сўраганлар. Бошларига тушган мушкулларни кушойиш қилишни сўраганлар. Шунингдек, бирор фойдали иш бўлишини ҳам сўраганлар. Бу ҳол айниқса, одамлар бошига оммавий кулфат тушган пайтларда ёрқин намоён бўлади. Ўша пайтларда зикрлар уюштирилиб, «Ё мадад! Ё мадад!» кўпайиб қолади. Ҳар қавм ўзи эътиқод қиладиган валий ёки солиҳ кишининг номини айтиб мадад сўрайди.
Жоҳил сўфийлар кимлар?
Сохта сўфийлик (ёки ботил тасаввуф) - бу диний таълимотнинг умумлаштирилган номи бўлиб, унинг ўзига хос хусусияти Пайғамбар Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга ва сўфийлар авлиёлар деб ҳисоблайдиган шахсларларга нисбатан ҳаддан ташқари эътибор ҳисобланади. Жоҳил сўфийлик издошлари- жоҳил сўфийлар ўзларини Исломга мансуб деб ҳисоблайдилар.
«Толибон» ичидаги диний вазият
Диний вазият ҳам алоҳида эътиборга лойиқ. Афғонларнинг аксарияти суннийлар бўлиб, ўзларини ҳанафий фиқҳ мактабига мансуб деб ҳисоблайдилар. Деярли барча афғонлар ўзларини деобанди тасаввуф мактабининг издошлари деб санайди.
Тижония тариқати
Тижония (араб. التجانية) — Аҳмад Тижоний томонидан XVIII аср охирида асос солинган ислоҳотчи сўфилар тариқати. Тижоний ўз тарғиботини 1781-1782 йилларда бошлаган бўлиб, унга ўзининг мустақил тариқатига асос солишига Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам «ижоза» берган эмиш.