Тахлил (509)
Бу ҳафта Дональд Трамп билан боғлиқ асосий воқеа унга қарши АҚШ Конгрессида омадсизликка учраган импичмент, унинг сўзга чиқиши, вакиллар палатаси спикери Ненси Пелосининг қўлини олишдан бош тортиши ва унинг чоп этилган нутқнинг йиртиб ташланиши бўлди.
Янги атеистлар динни заҳарли ёлғонлар тўплами деб аташади. Аммо ғайритабиий нарсаларга ишониш нормал бўлса-чи? Америкалик олимлардан бири фашистлардан қочиб, Манхеттен атом бомбаси лойиҳасининг етакчи иштирокчиларидан бири бўлган, физика бўйича Нобел мукофоти совриндори Нильс Борнинг (Niels Bohr) уйига ташриф буюрди.
Кутганимиздек, "аср битими" сифатида тақдим этилган Трамп-Нетанььяху режасига жамоатчиликнинг муносабати, улар орасидаги кескин фарқларга қарамай, барча араб давлатлари орасида бир хил бўлиб чиқди. Чунончи, Араб Лигасининг ўтган шанба куни бир овоздан қабул қилган баёнотида айтилишича, унинг аъзолари АҚШ-Исроил ўртасида «аср битими»ни рад этишади, у Фаластин халқининг ҳатто энг кичик ҳуқуқ ва истакларига ҳам жавоб бермайди.
Тўғрисини айтсам, ушбу персонажга нисбатан жамиятдаги қизғиш иштиёқни ҳеч қачон тушунмаганман. Ҳа, фильм қизиқарли суратга олинган, лекин унинг қаҳрамони ҳақиқатдан ҳам «чмо» ва «гопник». Бодровнинг ўзи уч пулга арзимас актерлиги (маълумоти бўйича у ҳатто актер ҳам эмас) ва мос равишда, «робот вертер-стайл» жанрида ўйнагани (бунда актер бир хил юз ифодаси билан дунёдаги барча ҳис-туйғуларни акс эттиради: муҳаббатдан нафратгача, қувончдан қўрқувгача) ҳақида гапириш ҳам ортиқча, гап у ҳақида эмас, балки бевосита унинг қаҳрамони ҳақида.
Тармоқда Россия элитаси вакилларининг: чўнтагида хорижий давлат паспорти бўлган ҳукумат аъзолари, Федерация Кенгаши аъзолари, Давлат думаси депутатлар рўйхати пайдо бўлди. Уларнинг орасида биродар мамлакат Венесуэланинг биронта фуқароси йўқилиги, лекин НАТОга аъзо душман мамлакатлар паспорти эгалари кўплигини айтишга ҳожат бўлмаса керак. Айтишади-ку, Давлат думаси депутати АҚШ фуқароси, лекин хорижий агент барибир сенсан...
Трамп ва Эроннинг «оятуллоҳлари» ўртасидаги қарама-қаршиликнинг «ғилдираги»ни ҳаракатга келтириш жуда қизиқ савол туғдиради - томонларнинг ҳар бири ўз ҳаракатларида нимага таянади? Жуда кенг тарқалган фикрларга кўра, Эронда унинг раҳбарияти ҳам, миллионлаб эронликлар ҳам «яширин имом»нинг келишига ишонади ва уни сабрсизлик билан кутяпти, америкаликлар эса Трамп тимсолида – бу фақат барбекю ва пикниклар учун яшайдиган дағал ковбойлар. Шундай экан, буларнинг кейингиси ҳеч қачон бу қарама-қаршиликда охиригача бормайди.
Яқиндагина якун топган 2019 йил ХХР нинг қудратли раиси Си Цзиньпин учун ўта ёқимсиз бўлди. Биринчи навбатда, у АҚШ билан савдо урушининг олдини олиш ёки уни тезда тўхтатишнинг уддасидан чиқа олмади, бу эса, Токионинг ҳисоблашича, АҚШдан кўра кўпроқ ХХРга зиён етказди.
Хитой ҳукумати нафақат мусулмон аҳолисига, балки бошқа дин вакилларига нисбатан ҳам таъқиб ва қувғинларни кучайтирмоқда – насронийлар ҳам Хитойда ҳуқуқлар камситилишига дуч келмоқда.
Қосим Сулаймонийнинг иблисона тоғути учун унинг ўлимидан кейин ҳам қонли қурбонликлар келтирилмоқда. Бунда асосан Теҳрон режими ўз «бути»нинг ўлими учун уларнинг қонини тўкиш билан қасос олишни ваъда қилган америкаликлар эмас, эронликларнинг ўзи қурбон бўлаётгани рамзий маънога эга.
Эронлик ҳарбий стратег, Эрон ташқи сиёсатининг раҳнамоси генерал Қрсим Сулаймоний АҚШ томонидан берилган авиазарба натижасида ҳалок бўлди. У Эронда кўпчилик учун миллий қаҳрамон эди, бошқалар эса унда ёвузлик тимсолини кўрарди. Айнан у Россия президенти Владимир Путинни Суриядаги низога аралашишга кўндирган, деб ҳисоблашади. Сулаймоний ким эди ва у кандай таъсир кўрсатган?
Алматидаги Ялян каби (ёки Остонадаги Шанхай каби) бозорларда йиллар давомида жисмонан бақувват, хипча, саралангандай бир хил хитойлик сотувчилар қайд қилинмоқда. Ишчи версияга кўра бу – Хитой Халқ-Озодлик армияси (НОАК) Бош штаби ГРУ, Ланчжоу/Ғарбий разведка бошқармаси махсус хизмат полки офицерлари ва аскарлари «меҳнат» визаси ва бошқа визалар бўйича тилга оид ва мамлакатларга оид (+ географик, иқлим, этнографик) стажировкадан ўтмоқда.
Шанба куни юзлаб намойишчилар Россиялик ҳарбийлар Идлиб вилоятида 235 мингдан ортиқ тинч аҳолининг ўз уйларини тарк этишига мажбур қилган Сурия армиясининг ҳарбий юришларини қўллаб-қувватлашига қарши намойиш ўтказдилар. Франс пресс агентлигининг хабар қилишича, тўпланганлар, асосан Турияда яшайдиган сурияликлар: "Қотил Путин, Суриядан йўқол!" деб қичқирдилар, плакатлар орасида Россия президентининг «Рождество қувончли ўтсин» деб ёзилган бир қоп ракета ва бомбалар кўтариб олган Санта-Клаус образидаги расми ҳам бор эди.
Одамларни калимаи шаҳодатни айтишга ундаётган сабабларни қидирган олимлар ва оддий қизиқувчилар кўплаб кишиларнинг тақдирларини ўрганиб чиқдилар. Улар мавжуд тенденцияларни кузатиб, шундай хулосага келдилар: Исломни қабул қилишда ташқи (мусулмонлар билан муносабатда бўлиш орқали Ислом билан танишиш) ва ички (назарий билимлар орқали Ислом билан танишиш) омиллар роль ўйнамоқда.