16. Ал-Қаҳҳор

Ал-Ғаффор ишларнинг гўзалини кўрсатувчи ва хунугини яширувчи Зотдир.

Гоҳида ушбу исмлар мутародиф (синоним) бўлиб, барчаси яратиш, ихтиро қилиш каби маъноларга боғлиқ деб гумон қилинади. Бундай бўлмоғи лойиқ бўлмайди, балки йўриқидан борлиққа чиқариладиган ҳар бир нарса, аввало, тақдирга, иккинчидан, ана шу тақдирга мувофиқ ийжодга (пайдо қилишга), учинчидан, суратдан сўнг тасвийрга (сурат беришга) муҳтож бўлади. Аллоҳ таоло тақдир қўилувчи (тақдирни белгиловчи) эканлигидан Холиқ, ихтирочи - ижодкорлигидан Бориъ ва ихтиро қилган нарсаларини энг чиройли суратларда тартибловчи эканлиги жиҳатидан Мусаввирдир.

Саудия Арабистони валиаҳд шаҳзодаси АҚШнинг «Fox News»телеканалига берган, унинг қисмалари чоршанба куни эфирга узатилган интервьюсида қироллик нормаллашув йўлида "ривожланишга эришаётгани" ҳақида айтди. Ибн Салмон: "Биз кун сайин Исроил билан муносабатларни нормаллаштиришга яқинлашиб боряпмиз", деди. Президент Байден маъмурияти бу ютуқни қўллаб-қувватламоқда" (ВВС Араб хизмати, 21.09.2023).

Исломий халифаликнинг охирги давридаги Усмонийлар салтанатининг 1923 йилда ағдарилиши ортидан, насроний Европа Ислом ва халифалик устидан аламли ва оғриқли йўл билан қозонган ғалабасини нишонлаш учун тантана ўтказмоқчи бўлди. Бунинг учун халифаликнинг пойтахти бўлган Анқара шаҳрида Европа гўзаллари ичидан маликасини танлаш учун «Нафосат» мусобақасини уюштирди. Мусобақада Туркия давлати тарихида илк бор турк қиз ҳам иштирок этди. У – секуляр Туркия намояндаси Кериман Халис Эже эди.

Саудия Арабистонида кучли шамоллар билан бўрон! Чўл улкан океанга айланяпти! Якшанба куни Маккада кучли ёмғир ёғди. Катта майдонда кучли шамол ва вақти-вақти билан дўл кузатилди. Минглаб чақмоқлар осмонни ёритди ва тун гўёки кундузга айланди.

7 октябрь куни уруш бошланганидан бери Исроил мамлакатнинг турли бурчакларида 4400 фаластинликни ўғирлаб кетди, дея хабар беради Фаластин маҳбуслари уюшмаси.

159. Албатта, Биз нозил қилган равшан оятларни ва ҳидоятни одамларга китобда баён қилиб берганимиздан кейин беркитганларни–ўшаларни Аллоҳ лаънатлайдир. Ва лаънатловчилар лаънатлайдир.

Швейцариялик муҳандислар ултратовуш ёрдамида миянинг майда, мураккаб қон томирлари бўйлаб ҳаракатлана оладиган пуфакчали микроробот ишлаб чиқишди. Қурилмалар сичқонларда синовдан ўтказилди ва келажакда мия шиши ва инсултни даволашда дори воситаларини аниқ етказиб бериш учун ишлатилиши мумкин. Бу ҳақда Nature Communications даврий нашри хабар берди.

Умрига барака берилишини истаган банда кунлик ҳаётини Исломий ҳолда ўтказиши даркор. Бунинг учун эрта туриб, эрта ухлаш керак.

Язид ан-Ноқис, Абу Холид ибн ал-Валид ибн Абдулмалик - аскарларнинг маошларидан чегириб қолгани учун “ноқис” лақаби берилган.

У барчани ўз Зотига нисбатан ҳақир (паст, майда) санайдиган Зотдир. У Азамат (буюклик) ва кибриё (улуғлик)ни фақат ўзи учун деб билади ва бошқаларга подшоҳлар қулларга қарагандек назар қилади. Агар бу қараш тўғри бўлса, такаббурлик ҳақ бўлади ва бу қараш соҳиби ҳатриатда мутакаббир бўлади. Бу ҳолат Аллоҳ таолодан ўзгада мутлавю тасаввур қилинмайди. Агар бу такаббурлик ва улуғсиниш ботил бўлиб, улуғликда ягоналиги ўйлаганидек бўлмаса, такаббурлик бекор ва мазамматли бўлади.
Аллоҳ таолодан бошқа ҳар қандай киши азамат ва кибриёни бошқа учун эмас, хоссатан, ўз нафси учун кўрса, бу қараши ёлғон, назари ботил бўлади.
Танбиҳ. Бандалардан мутакаббир сифатли киши зоҳиду ориф кишидир. Орифнинг зоҳидлиги маъноси шуки, у қалбини машғул қиладиган махлуқона нарсалардан пок бўлади ва Ҳақ таолодан бошқа ҳар бир нарсага мутакаббирлик қилади, натижада дунёни ҳам, охиратни ҳам паст (ҳақир) санайди, (бу) иккаласи уни Ҳақ таолодан (боппр ишларга) машғул қилиб қўймоғидан баланд туради. Ориф бўлмаганнинг зуҳци эса муомала ва муовиза (алмашиш)дир. Чунки у дунё матосига охират матосини сотиб олиб, келажакда (охиратда) икки ҳисса олишни тама қилиб, (бу дунёдаги) нақ нарсани тарк этади. Бу эса салам (мева пишмасидан олдин савдо килиш) ва савдо-сотидир.
Кимки таом ва шаҳватига қул бўлса, у ҳақирдир, тўғри, гарчи булар инсонга доимий ҳамроҳдир. Албатта, мутакаббир банда ҳайвонларда ҳам бўладиган нафс насибаси ва шаҳватни ҳақир (паст) санайдиган кишидир.

Имом Муҳаммад Ғаззолийнинг
"Аллоҳнинг гўзал исмлари" китобидан