Коронавирус Хитойга нима берди?

Якшанба, Март 22 2020
Муаллиф Абу Муслим

Eвропада пандемия авж олган бир пайтда, у бошлаган Хитойда коронавирус инфекциясининг ягона ҳолатлари қайд этилмоқда.
Олимларнинг кўплаб тадқиқотлари ва статистик маълумотларга асосланиб, мутахассислар дстлабки хулосалар чиқаришлари мумкин. Биринчидан, дунёнинг барча мамлакатларида яшовчиларни кўпроқ ташвишга соладиган нарса бу ўлим даражаси:

·        гўдаклар – 0 фоиз
·        3 ёшгача болалар – юздан бир ёшгача бўлганлар
·        20 ёшгача бўлганлар – бир фоиздан кам
·        40 ёшгача бўлганлар – 1,5 фоиз
·        40 дан 60 ёшгача – 2-3 фоиз
·        60 дан 70 ёшгача – 3,5-5 фоиз
·        75 дан 80 ёшгача – 7-8 фоиз
·        80 дан катта – 15 фоиз.

Ушбу маълумотларга асосланиб, ҳар қандай соғлом фикрловчи одам шунчаки юзаки бўлиб кўринган хулосага келишади - қариялар орасида коронавирус туфайли ўлим улуши катта. Ёшлар ва ўрта ёшдаги одамлар орасида ўлим жуда кам.
Аммо, агар биз мантиқий ва холисона мулоҳаза қилсак, пандемиядан фойдаланиб, Хитой ҳукумати аслида нимага эришганлиги тўғрисида қизиқарли хулосалар чиқаришимиз мумкин. Биз уларга қўшилиш қийин бўлмаган ушбу фикрларнинг оқибатларини қисқача санаб ўтамиз.

· Хитойда ишлаётган чет эллик фуқаролар эвакуация қилинди
· мамлакатда қанча оам яшаётгани аниқлаштирилди. Норасмийлар бир пасда аниқланди.
· эпидемиягача зўрға кун кўрган кичик корхоналар банкрот бўлди.
· бошқа мамлакатлардан келган одамлар ҳисобга олинди
· энди Хитой ҳукумати улкан мамлакатни қандай қилиб тез ва самарали ёпишни билади. Бир ярим миллиард киши карантинда.
· эпидемиягача гигиена ҳақида бош қотириб ўтирмаан оддий хитойликлар муҳим кўникмаларни ўрганиб олди.
· қонунчилик миқёсида ёввойи ҳайвонларни истеъмол қилиш тақиқланди.
· ғарб фирмаларига Хитой заводларисиз узоққа бора олмаслиги яққол кўрсатиб қўйилди
· ҳаттоки ниқоб тақиб олган одамнинг ҳам юзини танишга имкон берадиган технологиялар ишалб чиқилди
· масофадан дезинфекция қилиш ва товарларни автоматлаштирилган тарзда етказиб бериш янги тизимлари ишлаб чиқиляпти
· эпидемия вақтида хитойликлар ўртасида барча горизонтал алоқалар ҳисоблаб чиқилди. Тизимни одамларнинг ўзи, соғлиқ ҳақида махсус иловада синаб кўришди – одамлар ким билан учрашгани ва улар орасида коронавирус юқтирганлар бор ёки йўқлиги.
· албатта, карантин ва унинг оқибатларидан кейин бутун халқ Хитой Коммунистик партияси атрофида нада жипслашади.
· товарлар ва хизматлар учун нақд пул тўлашдан тўлиқ воз кечган одамлар сони ўсди. WeChat pay ва Alipay Хитой тўлов тизимларига тез ке ескин ўтиш рўй берди.

Кўплаб нуфузли экспертларнинг таъкидлашича, коронавирус пандемияси кунидан сўнг дунё энди аввалгидек бўлмайди.