Покистонда Исломий Идеология Кенгаши (CII) раиси доктор Роғиб Ҳусайн Наймий виртуал шахсий тармоқ (VPN)дан фойдаланишни муайян ҳолларда исломий бўлмаган деб баҳолади. Унинг таъкидича, VPNдан фойдаланиш орқали тақиқланган ёки ноқонуний веб-сайтларга кириш шариатга зид бўлиб, давлат ҳар қандай бузуқликка олиб келувчи воситаларни чеклаши лозим.
Доктор Наймий шариат нуқтаи назаридан, интернет ва дастурий таъминотлардан фойдаланиш мақсад ва услубига боғлиқ эканини қайд этди. У VPNнинг хавфсизлик ва махфийликни таъминлашда кенг қўлланилишини эътироф этган ҳолда, кўпинча улар ноқонуний ёки беаҳлоқ контентга киришда ишлатилаётганини танқид қилди.
VPNдан фойдаланишда шариат нуқтаи назаридан баҳо
Доктор Наймийнинг таъкидича:
- VPN ёрдамида тақиқланган контентга кириш “гуноҳга воситачилик” бўлиб, бу шариатда қатъий тақиқланади.
- Давлат қонунларига риоя қилиш ҳар бир мусулмон учун шарт, агар улар исломий таълимотларга зид бўлмаса.
2023 йил 30 майда ўтказилган маслаҳат мажлисида CII ижтимоий тармоқлар платформаларининг ноқонуний фойдаланишига қарши чораларни амалга оширишни таклиф этган. Бу чоралар қуйидагиларни ўз ичига олган:
- Ижтимоий тармоқларни Покистон телекоммуникация бошқармаси (PTA) ва кибержиноятларга қарши FIA бўлимида рўйхатдан ўтказиш.
- VPNларни тақиқлаш.
- Ноқонуний контентни йўқотиш ва ахборот кампанияларини ўтказиш.
Шариат ва VPNнинг ўзаро муносабати
Қуръон ва Суннада VPN ҳақида тўғридан-тўғри маълумот берилмаган, аммо ҳар қандай воситанинг ҳалол ёки ҳаромлиги унинг Ислом ва мусулмонларга фойдасига қараб баҳоланади.
Исломий давлатларда:
- Давлатнинг вазифаси — куфр ва бидъат тарқалишининг олдини олиш.
- Шу сабабли, тақиқланган сайтларга киришни чеклаш мақсадга мувофиқ.
Ғайри исломий давлатларда:
- VPNдан фойдаланиш, аксинча, ҳақиқатга эришиш ва адолатни топиш учун зарур бўлиши мумкин.
VPNдан фойдаланишнинг ҳалол ёки ҳаромлиги фойдаланиш мақсадлари ва ундан қандай тарзда фойдаланилишига боғлиқ. Исломий қоидаларга зид ҳолларда VPNдан фойдаланиш тақиқланган, аммо ҳақиқат ва адолатни топиш мақсадида фойдаланиш муайян шароитларда ҳалол бўлиши мумкин.
ВПН (виртуал шахсий тармоқ) нима?
Виртуал шахсий тармоқ (VPN) интернетдаги фойдаланувчиларни ҳимоялаш ва уларнинг шахсий маълумотларини махфий сақлаш учун ишлатиладиган технологиядир. У шифрланган хавфсиз алоқа яратиб, фойдаланувчиларга қуйидаги имкониятларни беради:
- Маълумотларни ҳимоя қилиш: ВПН фойдаланувчиларнинг шахсий маълумотларини ҳимоя қилади, уларнинг интернет фаолиятини хавфсиз қилади ва учинчи томонлардан яширади.
- Маҳаллий чекловларни четлаб ўтиш: ВПН ёрдамида блокланган ёки чекланган веб-сайтларга кириш имконияти беради.
Номининг маъноси
- Виртуал тармоқ: Бу тармоқ фаолиятига қандай алоқа каналлари ёки тармоқлар қўлланилаётгани таъсир қилмайди. Бу тармоқ жисмоний тармоқка қарам эмас.
- Шахсий тармоқ: Фақат чекланган фойдаланувчилар тармоқда қатнашиши мумкин. Уларнинг маълумотлари махсус шифрлаш орқали ҳимояланади.
ВПН қандай ишлайди?
ВПН сиз ва интернет ўртасида хавфсиз канал ўрнатади, бу орқали маълумотлар шифрланган ҳолда юборилади. Бунинг натижасида:
1. Интернет фаолиятингиз махфий сақланади: Интернет провайдерлар, давлат органлари ёки хакерлар маълумотларингизни кўра олмайди.
2. Махфийлик таъминланади: ВПН ҳақиқий IP манзилингизни яширади, бу орқали кимлигингиз ва қаерда эканингиз аниқланмайди.
3. Чекловлар четлаб ўтилади: Қўйилган цензура ёки географик блокларни четлаб ўтиб, чекланган контентга кириш имконияти пайдо бўлади.
ВПН қандай маълумотларни ҳимоя қилади?
1. IP манзилингизни яширади: Ҳақиқий жойлашувингиз махфий қолади.
2. Трафикни шифрлайди: Интернет орқали юборилаётган маълумотлар шифрланган ҳолда ҳимояланади.
3. Тарихингиз махфий қолади: Веб-саҳифаларга кириш ва қидирув тарихи яширилади.
ВПНдан қандай фойдаланиш мумкин?
Махфийлик учун:
- Оммавий WiFi тармоқларида шахсий маълумотларингизни ҳимоя қилиш.
- Онлайн-банк ва паролларингизни хавфсиз сақлаш.
Чекловларни четлаб ўтиш учун:
- Netflix, Disney+ каби стриминг платформаларни блоклардан очиш.
- Торрентлар ёки P2P тармоқларидан хавфсиз фойдаланиш.
Нима учун ВПН муҳим?
Ҳозирги дунёда шахсий маълумотларингизни ҳимоя қилиш ва цензурадан қочиш муҳим ҳисобланади. ВПН нафақат хавфсизликни таъминлайди, балки сизга интернетда эркинлик беради. Аммо ВПНдан фойдаланишда мақсадингизга ва маҳаллий қонунларга риоя қилиш муҳим!
Абу Муслим тайёрлади
