Фатво (122)
ФАТВО. Луғатда «тушунтириш, изоҳ, ҳукм, мураккаб-қийин саволга жавоб бериш» маъноларини англатади. Шаръий истилоҳда эса муфтий ёки уламолар ҳайъати томонидан сўровчи кишига асосли далиллар асосида шаръий-ҳуқуқий ҳукмни баён қилиб бериш «фатво» дейилади.
Савол: Давлат раҳбари ҳаққига дуо қилиш жоизми?
Савол: «Ислом дини қотиб қолган, шунинг учун мусулмонлар тараққиётда Ғарбдан орқада қолиб кетган», деган иддаоларни эшитиб қоламиз. Шу гапларда жон борми?
Келин-куёв никоҳ вақтида бир-бирларининг қўлларига узук тақиш одатини халқимиз ўрислардан ўрганган. Бунинг христианликка алоқаси борми? Нима учун узук айнан тўртинчи бармоққа тақилади?
Савол: Ёшлигимда Ғафур Ғуломнинг “Ҳийлаи шаръий” ҳикоясини ўқигандим. Ундаги воқеа мени ажаблантиргани бошқа масала. Лекин яна бир ҳайратимни қўзғаган ҳолат, ҳийланинг ҳам шаръийси ва ношаръийси бўладими?
Жавоб: Ҳийла луғатда: “Ишлар тадбирида ҳозиқлик, устамонлик”, деган маънони англатади. У кўпинча салбий маънода ишлатилади.
Савол: Ассалому алайкум, эрим болали бўлишдан воз кечди. Бу мен учун жуда катта руҳий изтироб бўлиб қолмоқда, негаки мен эримни севаман ва у билан тўлақонли оила қуришни истайман. Биринчидан, эрим Исломда ҳеч қаерда эр-хотин болали бўлиши шарт деб айтилмаган, деб таъкидлаяпти. Бу тўғрими? Иккинчидан, агар мен уни менинг бола туғмаслигим ҳаромлигига ишонтира олмасам, унда унинг рухсатисиз ҳомиладорликдан сақланмаслигим ва ундан кейин тасодифан бўйимда бўлиб қолди, деб айтишим мумкинми?
Тожикистон Ислом маркази уламолар кенгаши потенцияни кучайтириш учун дори-дармонларни қўллаш ҳақида фатво чиқарди, дея хабар беради «Радио Озоди». Уламолар қатор мусулмонлар томонидан мос келувчи мурожаатлардан сўнг виаграни қўллаш мумкин эканлиги масаласини кўриб чиқдилар. Ушбу мавзуни батафсил ўрганиб чиққач, Кенгаш потенцияни кучайтирадиган дорилар истеъмол қилиш ислом меъёрларига зид келмайди деган хулосага келди.
Савол: «Мусулмон аёлларга эркак мусулмонлар ҳам шарҳлар қолдирадиган веб-сайтларда дин ва сиёсатни муҳокама қилишда иштирок этишга рухсат бериладими? Шахсиё ёзишмалар орқали эас, балки барча интернет фойдаланувчилари учун очиқ бўлган оммавий мунозаралар шаклида биродарлар билан фикр алмашиниш кўзда тутилмоқда».
Саудия Арабистони етакчи имомларидан бири автомобиль ҳайдаш пайтида мобил телефондан фойдаланишни тақиқлайдиган фатво чиқарди, дея хабар беради Emirates247 нашри. Саудия Арабистони Шарқий музофоти фатволар бўйича маҳкамасининг аъзоси шайх Халаф бин Муҳаммад ал-Мутлақ ўз фатвосида автомобилни бошқариш маҳалида мобил телефон орқали гаплашишни ҳаром деб эълон қилди.
Савол: Агар Ислом энг яхши дин бўлса, нега ўзларини мусулмонмиз деганларнинг кўпи инсофсиз, виждонсиз ва уларнинг кўпи ёлғон гапиради, пора олади, пора беради, наркотиклар савдоси билан шуғулланади ва шу каби разил ишларга қўл уришади?
Ҳиндистоннинг Дор-ул-Улум Деобанд Ислом Академияси чиқарган фатвога кўра, саудиялик олимларнинг мобил телефонларга гудок ўрнига мелодия ёки рингтон сифатида Қуръон оятларини қўйишга йўл қўймаслик лозим эканлиги ҳақидаги фикри қўллаб-қувватланди.
Ғаддул басар (кўзларни ерга қаратиш) исломий тамойили нафақат карама-қарши жинс вакиллари баданига маҳлиё бўлиб қарашга, балки инсон бошқалар нигоҳидан яширшини лозим топган сирларга ҳам тааллуқли, -ҳисоблайди Миср собиқ муфтийси шайх Али Жумъа.
Савол: Олимлардан бирининг айтишича, мусулмон киши агар хотинини бошқа эркак билан жинсий алоқа устида ушлаб олса, уни ўлдириши мумкин экан. Бу исломда тақиқланмаганми?
Савол: Муслималарнинг косметолог бўлиб ишлаши ҳақида нима дейсиз? Мен фақат аёллар билан ишлайман, шу сабабли эркаклар билан йўлим кесишмайди. Лекин менинг ишимда шундай жиҳатлар борки, уларни аниқлаштириб олишни истардим. Илтимос, мен ўз фаолиятимда амал қилишим лозим бўлган қоидалар ва доиралар ҳақида гапириб берсангиз.