Жаҳон пролетариати раҳнамоси Владимир Илич Улянов-Ленин ҳамон дам олаётган мақбарага биринчи қарашдаёқ унинг шакли рус меъморчилигига бегона экани аён бўлади. Шу билан бирга, у инқилобдан олдин Муқаддас Синод хизматида бўлган рус меъмори Алексей Викторович Шчусев томонидан қурилган, олдин у черковлар қурган ва Киев-Печерск Лаврадаги черков иконостазини лойиҳалаган.

Ширк ҳам куфр каби икки навга - катта ва кичикка бўлинади.

Бу тавҳиднинг амалга ошиши учун лозим бўлган учинчи унсурдир. Ширкнинг катта-кичигини, пинҳон-ошкорини билмоқ лозимдир. Ширкнинг бутун ифлосликларидан тозаланиб, унга олиб борадиган йўллардан сақланиш лозим.
Юқорида таъкидлаганимиздек, ашё унга зид бўлган нарса билан солиштирилганда билинади. Тавҳиднинг ҳам ҳақиқатини билиш учун ширкнинг нима эканлигини билиш лозимдир.

 Яқинда уйланган йигит ота-онасининг топшириғига биноан имом домлани уйига чақириб келди. Домла деворлари оқланган, дарвозаси чиройли қилиб бўялган дарвозадан кирар экан, дарвоза тепасида осилган бир боғ исириққа назари тушди.
Ҳол-аҳвол сўрашганидан кейин йигитнинг онаси гап бошлади:

Аллоҳ таоло: «Мен жинлар ва инсонларни фақат Ўзимга ибодат қилишлари учунгина яратдим», деб таъкидлайди (Ваз-Зориёт сураси, 56-оят).

Ширкнинг ҳақиқати - инсоннинг Аллоҳ Узининг олий зотига хос қилган ҳамда бандаликка шиор қилган сифат ва амалларни бошқа махлуқни рози қилиш учун бажаришидир.

Ширк аралашмаган тавҳид жамият ва шахс ҳаётига жуда хайрли таъсир қилади ва фойда тўла натижалар беради. Қуйида улардан баъзи мисоллар келтирамиз:

Ҳиндистоннинг шимолидаги Панжоб штатининг бош вазири штатдаги сув йўлларини тозалаш кампаниясини эълон қилиш пайтида "муқаддас" дарёдан бир стакан сув ичганидан икки кун ўтгач касал бўлиб қолди.

Тўғрисини айтадиган бўлсак, робита ҳақидаги мақолани бу китобга киритиш ёки киритмаслик ҳақида узоқ бош қотирдик. Тасаввуфга оид ихтилофлар ичида бугунги кунда энг кўп тортишилаётган масалалардан бири бўлган робита масаласи бизнинг диёрларимизда деярли зикр қилинмас эди. Баъзи бир соликлардан сўралганда, уларнинг робита ҳақида аниқ тасаввурга эга эмаслиги ҳам бунинг далили эди.

Улар улкан ишларнинг тадбирида, Аллоҳ таоло бирор ишни қилган бўлса, Аллоҳнинг тадбири ва қилган ишида ҳеч кимнинг дахли бўлмаслиги борасида мусулмонлар билан бир хил эътиқодда эдилар. Аммо бошқа ишларда уларга хилоф қилдилар. Улар ўзларидан олдинги аҳли солиҳ кишилар Аллоҳга ибодат қилиб, Унга яқинлашганлари туфайли, Аллоҳ уларга улуҳият ато қилган, шунинг учун улар бошқа халойикдан фарқли ўлароқ, ибодатга ҳақдор бўлишган, дер эдилар.