Песковнинг баёноти Германияда газ билан боғлиқ фавқулодда ҳолатига тайёргарликка муносабат.
"Биз сиз билан тўлов ва етказиб бериш вақтни чўзадиган жараён эканлиги ҳақида гаплашгандик", деди Россия Президентининг матбуот котиби Дмитрий Песков 30 март куни тушдан кейин ҳайратда қолган журналистларни ишонтириб ва эртаси куни янги ҳисоб-китоб қоидаларига ўтиш, албатта, бўлмаслигини тушунтирди.
Дунё ОАВни айланиб чиққан баёнотини Кремлнинг карнайи Германия вице-канцлери ва Иқтисодиёт вазири Роберт Хабек (Robert Habeck) газ таъминотида умуммиллий фавқулодда эрта огоҳлантириш режимини фаоллаштирилган кейин бир неча соатдан кейин берди. Бошқача қилиб айтганда, Германия – Газпромнинг энг йирик ва катта фарқ қиладиган хорижий мижози - мамлакатни Россиядан газ таъминотини тўлиқ тўхтатишга тайёрлаш учун биринчи ҳақиқий қадамларни қўйишни бошлади.
Кремль Россия жамоатчилиги учун жуда қадрли бўлган Ғарбга қарши тарғибот ўйинларига берилиб кетганликларини тушунди ва омма олдида орқага қайтишга шошилди. Акс ҳолда, «дўстона бўлмаган мамлакатлар» Россиядан унинг бир неча экспорт товарларини сотиб олиш рад этиб қолиши ҳам мумкин. Ахир, валюта урушни давом эттириш ва Россия иқтисодиётининг кенг кўламли инқирозининг оқибатларини юмшатиш учун жуда зарур. Германия сўнгги ойлар давомида беҳуда умид қилаётган энергетика соҳасидаги худди шундай ўзаро қарама-қаршилик таъсир қилди!
Владимир Путин Ғарбни «понт»га олишга ҳаракат қилди ва қаттиқ хато қилди. Кремль хўжайини охирги пайтда бундай хатоларга жуда кўп йўл қўймоқда. У Украина ҳарбий бостириб истиқболларини, Украина армияси кучини, Украина жамияти реакциясини, Ғарбнинг ҳамжиҳатлигини, унинг санкциялари жиддийлигини, Россия бозоридан хорижий фирмаларнинг чикиб кетиш кўламини нотўғри баҳолади. Мана энди Путин Европанинг энг йирик давлатларининг, ҳатто бу уларга моддий иқтисодий зарар билан таҳдид қилса ҳам, Россия газидан воз кечишга тайёрлигини баҳолашда хатога йўл қўйди.
"Газпром" Европа бозорининг учдан икки қисмидан ортиғини йўқотиши мумкин
Россия Федерацияси Президенти рубл шантажи билан G7да Бирлашган етакчи Ғарб давлатларини 28 мартда бу шантажни рад этишдан бошқа ҳеч қандай танлов қолдирмади. Бунда улар расмий равишда тўловни фақат евро ёки долларда белгилайдиган шартномаларга риоя қилиш зарурлигини таъкидладилар. Шу билан бирга, Кремл Германия ҳукуматига немис сайловчилари учун жуда ишончли алиби тақдим этди: узоқ муддатли шартномалар шартларини ўзгартиришни у талаб қилмади, газ таъминотини тўхтатиш билан у таҳдид қилмади.
Агар Европа Иттифоқининг барча давлатлари эмас, балки фақат G7нинг Европа аъзолари Германия, Италия, Франция ва Буюк Британия (АҚШ, Канада ва Япония умуман Газпром газ қувурларидан газ олмайди) рублда тўлашдан ва шунга мос равишда Россия газини импорт қилишдан бош тортган тақдирда ҳам Россия бир онда Европа бозорининг ярмидан кўпини йўқотади. Уни фақат Ғарбий Сибирдан келадиган экспорт газ қувурлари билан таъминлаш мумкин. Австрия ва Польша компаниялари, улар ваъда қилганидек, рублни бойкот қилишга қўшилишлари кифоя қилади ва Газпром Европада сотилган ҳажмларнинг камида учдан икки қисмини йўқотади.
Путиннинг валюта импровизациясидан кейин бошқа экспромтларни кутиш керак
Кўриб турганимиздек, Москва ҳали ҳам бундай йўқотишларга тайёр эмас, айниқса бир вақтнинг ўзида европаликларнинг Россиядан кўмир ва нефтдан воз кечиши тезлашмоқда. Шундай қилиб, Путиннинг валюта импровизацияси туфайли Ғарб Кремл энди ўз қадамларининг оқибатларини қанчалик ёмон ҳисоблаётганининг яна бир ёрқин далилига эга бўлди ва Москва бугунги кунда фақат қаттиқ жавобларни тушунишининг яна бир ишончли далилига эга бўлди.
Шу сабабли, Песковнинг баёнотидан сўнг, Германия Иқтисодиёт вазирлиги мамлакатни газ соҳасида фавқулодда вазиятга тайёрлаш режимини бекор қилмаслиги керак, у аслида буни қилмоқчи ҳам эмас. Қолаверса, худди шу куни Австрия ҳукумати ҳам худди шундай қадам ташлади. Россия энди олдиндан айтиб бўлмайдиган бўлиб қолди. Шунинг учун ҳар қандай вақтда унинг президенти янги рубл фантазияларига ва ташқи иқтисодий экспромтига тайёр бўлиш керак.