Илм-фан (328)
Подкатегории
Ерда кислород ўсимликларда рўй берадиган фотосинтез жараёнида ҳосил бўлиши ҳақида 19-асрнинг иккинчи ярмига келибгина маълум бўлди. Бу ҳозир ҳар бир мактаб ўқувчиси ушбу кимёвий жараён билан таниш, лекин икки аср муқаддам яшаб ўтган фан машъаллари ҳақида бундай дея олмаймиз. Бироқ Қуръонда бу ҳақида бир неча асрлар олдин маълум қилинган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадисларидан бирида айтиладики: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ер мен учун саждагоҳ ва покловчи қилиб берилди», дедилар (Бухорий ва Муслим ривоят қилганлар).
АҚШнинг мудофаа ташкилоти билан боғлиқ олимлари бир неча йил олдин соқол мавжудлиги ҳарбий кадрлар жанговар фазилатларига қандай таъсир этишини аниқлаш учун бир қатор тажрибалар ўтказган. Натижалар ҳайратда қолдирди: соқол аскарларга афзалликлар беради, уларнинг кучи ва чидамлилигини оширади.
Тасаввур қилинг, инсон қандайдир ёпиқ маконга, қафас ёки қамоқхонага тушиб колган. Кўнгил дарҳол ғашланади, ноқулай бўлади. Ва ҳатто бир муддат қоронғи хонада қолиш кўп одамларда қўрқув, даҳшат ва клаустрофобия ҳис қилинишига сабаб бўлади.
Туркиянинг Истанбул шаҳрида бўлиб ўтган Қуръони Каримдаги илмий ишораларга бағишланган 10-дунё ҳалқаро конференциясида Ал-Азҳар университетига қарашли, юқимли касалликлар институти директори, биолог ва профессор Мустафо Иброҳим Хасаннинг маърузаси тингланди. Унда қуйидаги оятда қилинган илмий ишоралар очиқланди:
Нейрофизиологлар аниқ бўлмаган қонуниятларни ғайришуурий равишда кўриш қобилияти бўлган одамлар диний бўлиб ва Худога ишониш эҳтимоли катта эканлигини аниқладилар. Уларнинг тадқиқот натижалари Nature Communications илмий журналида чоп этилди.
Дунёнинг турли мамлакатларида бир неча юзлаб йирик рандомизация қилинган тадқиқотларни ўз ичига олган кенг кўламли мета-таҳлил шуни кўрсатадики: ксенофобия (ўзга динларга, миллатларга, мазҳабларга тоқатсиз) даражаси пениснинг ўлчами билан тўғридан-тўғри боғлиқ. Бунда ушбу боғлиқлик тескари боғлиқликдир: шовинизм даражаси қанчалик юқори бўлса, пенис шунчалик кичик бўлади.
"Sars-CoV-2 генетик материали бутун дунё бўйлаб юз марталаб мутация қилди. У нима сабабдан ўзгаряпти ва, асосийси, коронавирус янада юқумли ва хавфлига айланадими?", - дея саволлар беради немис нашри Die Zeit. Дастлабки натижаларга мувофиқ, Пекинда касалликнинг янги авж олишида гап Sars-CoV-2 янги варианти ҳақида боради.
Илгари хитойлик олимлар фақат бундай расмлар борлигини хабар қилишган, аммо улар ҳеч қачон расмий равишда нашр этишмаган. Мен уларни “дунёни ўзгартирган олтита нуқта” деб атайман. Хитойнинг "Чанъэ-2" автоматик стантсияси "Аполлон" дастурига биноан Америка учирилган кемаларининг қўнадиган жойларини ўрганиб чиқди.
Асалари уясини кўрганмисиз? Асаларилар мумдан мукаммал шаклларни қандай қилиб маҳорат билан яратиши ва ундан асални сақлаш учун фойдаланиши ҳақида ҳеч ўйлаб кўрганмисиз? Бугун биз табиатдаги носимметрия ҳақида, Оламимиздаги носимметрик шаклларнинг бетакрор гўзаллиги мисоллари ҳақида суҳбатлашамиз.
Бир куни бу содир бўлади: биз тўсатдан ҳамма нарсани эслаймиз, ҳатто абадий хотирадан орзу қилган нарсаларимизни ҳам. Илмий жиҳатдан исботланган: агар биз бирор нарсани эсламасак, бу бизнинг хотирамизда сақланмайди дегани эмас. Мия ҳеч нарсани унутмайди, лекин нима учун?
Қарийб ярим аср олдин, 1960 йилда, олимлар ҳужайра ўз таркибини йўқ қилиши мумкинлигини пайқашди. У ўзини ўзи еяётганга ўхшайди. Аммо бу механизмни нима ишга туширади, нима учун ва нимага бундай рўй беради – нисбатан яқинда узил-кесил аниқланди.
COVID-19 билан касалланганлар дастлабки ломатлар пайдо бўлгандан сўнг 11 кундан сўнг юқумли бўлмай қўяди, хабар қилади The Straits Times. Сингапурлик олимларнинг фикрига кўра, хатто ижобий тест натижаси билан ҳам одам инфекция ташувчи бўлиши мумкин. Буни шу билан изоҳлаш мумкинки, улар коронавирус геномининг ҳаёт қобилиятга эга бўлмаган қисмларини ҳам қайд қилади.