Исо алайҳиссалом мусулмонлар билан мана шундай ғалаба ва ислом шариатида турган замонда ҳам улар яна бир улкан имтиҳон, қиёмат аломатларининг катталаридан бирига гувоҳ бўладилар, яъни яъжуж ва маъжужлар чиқади: «сабр қилинглар, токи Аллоҳга ва Унинг Расулига йўлиққунингизча – мен ҳовуз бошидаман»,(Бухорий, 7441. 1524 Муслим, 2937.) деб бежизга айтмаганлигини тушуниб етамиз.

Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг мўъжизалари жуда кўп бўлиб, бу китобда самовий мўъжизалари - Исро ва Меърождан бошлаймиз.

Пайғамбарлар алайҳимуссаломнинг шафоатлари ва бизнинг Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг гуноҳкор мўминларни ва катта гуноҳ қилиб, азобга лойиқ бўлган мўминларни шафоат қилишлари ҳақдир.

Аллоҳ таоло Одам алайҳиссалом зурриётини унинг пуштидан зарра шаклида чиқариб, уларни ақлли қилди ва уларга хитоб қилди, амр қилди ва қайтарди. Улар Аллоҳ таолонинг рубубиятга (молик, розиқ эканига) иқрор бўлишди. Бу уларнинг (ҳақиқий ё ҳукмий) имони бўлди. Улар ана шу фитратда (сифатда) туғилишади. Кейин ким кофир бўлса, у фитратни ўзгартирган бўлади. Ким имон келтирса ва тасдиқласа, у фитратда собит қолади ва давом этади.

Ақл Аллоҳ таолони таниш воситасидир. Имом Аъзам Ҳоким аш-Шаҳийд “ал-Мунтақо”да Имом Абу Ҳанифанинг “Осмонларни, ерни ва ўзининг яратилишини тафаккур қилган кишининг Аллоҳ таолони танимасликка узри йўқдир” деганларини ривоят этган. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:

Ислом Аллоҳ таолонинг амрларига бўйинсуниш ва таслим бўлишдир. Имон ва Ислом ўртасида луғат жиҳатидан фарқ бор. Аммо имон Исломсиз, Ислом имонсиз бўлмайди. Улар инсоннинг ичи ва сирти кабидир. Имон, Ислом ва шариатлар умумий тарзда дин дейилади.

Аҳли сунна вал жамоа айтади: “Ҳақ Ҳусайн (розиялоху анҳу) тарафда бўлган ва у мазлум ҳолатда ўлдирилган”. тақашшифалар айтади: “Ҳусайн (розияллоҳу анҳу) боғий бўлган. Чунки у ўз имомига қарши чиқди”. Биз Алидан (розяллоҳу анҳу) кейин ва Ҳасан (розияллоҳу анҳу) билан тузилгандан кейин халифалик Муовиянинг (розияллоҳу анху) ҳақи эканига ижмо қилганмиз. Ҳасан (розияллоҳу анҳу) Мувовияга (розияллоҳу анҳу) байъат қилганда унга қўшилиб саҳобалар ва мусулмонлар байъат қилдилар.

Абдуллоҳ ибн Муборак розияллоҳу анҳу: «Динни фақат подшоҳлар, ёмон аҳборлару роҳиблар бузди», деган маънода байт айтганлар.

Ва гўзал амал қилувчи мўминларни Аллоҳ таоло афв этиб, Ўз раҳмати ила жаннатга киритишини умид қиламиз ва уларнинг ҳақида хотиржам бўла олмаймиз ва жаннатга киришларига гувоҳлик бера олмаймиз. Ёмонлари учун эса, истиғфор айтамиз, улар ҳақида қўрқамиз ва уларни ноумид қилмаймиз.

Тирикларнинг дуо ва садақаларидан ўлганларга манфаат бордир.