Онасининг исми Сафия бинт Маймун бинти Малик аш-Шайбоний эди. Эрининг вафотидан сўнг, у ўғлин таъминлаш ва тарбиялаш билан ёлғиз ўзи шуғулланиши керак эди, бу ўша кунларда жуда қийин эди.
Аҳмад ўқиган мактабнинг асосий мавзулари Қуръон ва ҳадисларни ўрганиш эди ва бу дарҳол унга жуда қизиқ бўлиб қолди. Аҳмад 15 ёшида ҳадисларни жиддий ўргана бошлади. Шу мақсадда йигит олимлар йиғилишларида қатнашди ва у ерда кўп нарсаларни ўрганиш имкониятига эга бўлди.
Аҳмад ибн Ҳанбалнинг устозлари машҳур олимлар эдилар. Улар орасида фиқҳни ўргатган имом Юсуф, имом аш-Шофиий, Абу Довуд, Имом Бухорий, Имом Муслим, Иброҳим ибн Саид ва бошқа таниқли олимлар бўлган.
Агар ёш йигит янги билим олишни истаса, кўп саёҳат қилиши, таниқли, обрўли олимлар  томонидан ёзилган китобларни ўқибгина қолмасдан, улар билан учрашиши лозимлиги ўша давр учун одатий ҳол эди. Шунинг учун Амад ибн Ҳанбал иложи борича кўпроқ ҳадисларни тўплаш учун кўп саёҳат қилган. Аҳмад ибн Ҳанбал мусулмон тамаддуни тарихидаги ҳадислар бўйича энг йирик мутахассислардан бири сифатида тан олинган.
Аҳмад ибн Ҳанбал жуда камтар яшаганлиги ҳақида далиллар мавжуд. Баъзида у жуда оғир шароитларда қолган ва жуда муҳтож бўлган. Бироқ, у ҳеч қачон шикоят қилмаган. Бир марта, унинг устози шайх Абдурраззоқ шогирдининг янги кийим сотиб олишга пули йўқлигини, эскиси деярли тўзиб кетганлиги билиб, унга ёрдам бермоқчи эди, лекин унга таклиф қилинган динорлардан Аҳмад уни албатта ишлаб бериш шарти билан фақат биттасини олди.
Аҳмад ибн Ҳанбалнинг китобларидан энг машҳури «ал-Муснад»дир. Ушбу илмий ишда 30 мингдан ортиқ ҳадислар, шунингдек, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларининг сўзлари бор. «Ал-Муснад» энг катта ҳадислар тўпламидан биридир.
Илмий ишлар ёзиш билан бир қаторда, имом ўғиллари Солиҳ ва Абдуллоҳ сингари олимларнинг янги авлодига билим берди. У ўзининг кўплаб шогирдларига ислом динининг иккита асосий манбаси - Қуръон ва Суннатга амал қилиш жуда муҳим эканлигига уқтирди.
Шуниси қизиқки, Имом Аҳмад ибн Ҳанбал келажакдаги энг машҳур ҳадислар тўпламларининг муаллифларига - Имом Бухорий ва Имом Муслимга дарс берган.
Аҳмад ибн Ҳанбал 77 йил умр кўрган. Олим ҳижрий 241 йилда (милодий тақвими бўйича 855 йилда) Бағдодда Раби ул-Аввал ойининг 30-кунида вафот этди. Гувоҳларнинг сўзларига кўра, шаҳарнинг кўплаб аҳолиси имомнинг дафн маросимига йиғилиш учун йиғилишган ва уни сўнгги сафарга олиб боришган.