Ҳаммаси қандай бошланган эди
Россия Украина армиясининг ҳарбий инфратузилмасига биринчи зарбаларни берди. Днепрнинг икки томонидаги деярли барча йирик вилоят марказларида портлашлар эшитилди. 24 феврал куни эрталаб маълум бўлди: босқиннинг асосий вазифаси ҳукумат ва президентни таслим қилишга мажбурлаш билан Киевни тезда босиб олиш эди.
Киевдан олти километр узоқликда жойлашган ва оғир юк самолётларини қабул қилишга қодир Антонов гомидаги Гостомел аэродроми Россия ҳарбийлари учун биринчи рақамли нишон сифатида танланди. Айнан шу жой Украина пойтахтига ҳал қилувчи зарба бериш учун плацдарм бўлиши керак эди.
Гостомел Белоруссия томондан ҳужумга учради. Менинг суҳбатдошим - Украина Миллий гвардиясининг тезкор жавоб бригадасининг ҳарбий хизматчиси, шартли чақирув номи "Метис". Унинг бўлинмаси аэродромнинг учиш-қўниш йўлагида рус десантчилари билан биринчи жангни ўтказди.
"Ерталаб соат 5.30 да мен аллақачон бўлимда эдим. Бизга қурол берилди, ҳамма нимагадир тайёрланаётган эди ", дейди гвардиячи. "Эрталаб тахминан соат 6 да ҳарбий қисмнинг машқ майдонига ракета келиб тушди. Шунда мен нимага тайёрланаётганимизни ва ҳамма нарса жуда жиддий эканлигини англадим. Ракета ўша пайтда жангчилар кўп бўлган казарма томон учгани аниқ эди, лекин у мўлжалжан оғишганди. Агар нишонга егтиб кетганида, оқибати бизнинг бригада учун тузатиб бўлмас даражада бўларди. Яхшиямки, ўшанда ҳеч ким жабрланмади, - дейди Метис.
Миллий гвардиянинг казармалари стратегик аэродромдан бир неча метр нарида жойлашган эди. Аскарларнинг деразаларидан самолётлар кўриниб турарди. Албатта, бу рус ҳарбий машинаси учун мазали луқма эди.
Соатлар секундларга айланди
«Чегарачилар ва Бош разведка бошқармаси бўлинмаси билан биргаликда мудофаа позицияларини эгаллаб, кутдик. Вазифа бортида десант бўлган рус самолётларининг қўнишининг олдини олиш эди, аммо бу биз кутгандек бўлмади. Эрталаб соат ўн-ўн бирлар атрофида вертолётлар кўмагида осмондан ҳужум бошланди, жанг бошланди. Зенитчиларимиз қуролларини қайта юклашга улгурмасди. Ушбу тартибсизликда рус вертолётлари бир вақтнинг ўзида жанг қилиш ва десант туширишга ҳаракат қилди. Баъзан улар муваффақиятга эришдилар, лекин биринчи куни биз олтита рус вертолётини уриб туширдик. Қанчадан-қанча душман аскарлари йўқ қилинди, ҳеч ким уларни ҳисобламади, бутун аэродром уларнинг жасадлари билан қопланганди».
Ўша куни шароитдан келиб чиқиб, Миллий гвардия сафида зенит тўплари ва пулемётлардан ўқ узган муддатли ҳарбий хизматчилар кўп эди. Вақт ғалати хусусиятга эга бўлди: "Секундлар абадийликка, соатлар эса секундларга айланди", дейди Metis.
"Айни пайтда рус десантчилари келаверди, - деб давом этади у. - Радио орқали улар бизни ўраб олишаётгани ҳақида маълумот келди ва биз ер усти жангига тайёргарлик кўришимиз керак эди. Аммо ўқ-дориларнинг ҳалокатли тарзда тезда тугаб қолди ва бўлинма командири бизнинг ротани олиб чиқишга қарор қилди. Биз бу ишни минимал йўқотишлар билан бажардик. Бир неча киши яраланган, бир киши асирга олинган. Бу 23 ёшли Метиснинг биринчи жанги эди.
Миллий гвардиячининг сўзлари асирга олинган рус аскарларининг кўрсатмалари билан ҳам тасдиқланган. 4 март куни Гостомелда 31-Ульяновск алоҳида гвардия десант-штурм бригадасининг жангчиси Никита Пономарев қўлга олиш пайтида аэродромда кўплаб ўлган руслар борлигини айтди. Дастлабки маълумотларга кўра, аэродромни эгаллаш операциясида бир ярим минггача десантчи қатнашган (ҳаммаси қириб ташланди). Уларнинг вазифаси асосий кучлар келгунига қадар стратегик объектни ушлаб туриш эди. Аммо улар ҳеч етиб келишмади. Украина артиллерияси Чернобилдаги зона орқали Белоруссиядан олиб келаётган десант қўшинларини ва техникани мунтазам равишда йўқ қилди.
Қора кунлар
Украина махсус кучларининг қарши ҳужумидан сўнг, Гостомел рус парашютчиларининг жасадлари билан қопланди. Ижтимоий тармоқлардаги кўплаб видеолавҳалар бунинг далилидир. Ҳамма жойда танкга қарши ракеталар билан парчаланиб кетган, бортида V белгиси туширилган зирҳли машиналар, кийим-кечакларига Георгий ленталари тақилган аскарлар жасадлари ётарди.
Март ойининг биринчи кунларида Украина Хавфсизлик хизмати россиялик ҳарбий хизматчилар ўртасидаги ваҳима ҳукмрон бўлган суҳбатларни эълон қилди. Маълум бўлишича, улар асосан Киевга бостириб киришга тайёргарлик кўрмаган ва улар билан оғир қуроллар эмас, балки 9 май куни Крещатик бўйлаб ғалабали юриш учун парад кийимларини олиб юришган.
Гостомел яна кўп марта қўлдан-қўлга ўтди. 1 апрель куни рус армияси шаҳарчани ва бутун Киев вилоятини тарк этди. Кремлнинг маълумот беришича, Истанбулдаги музокараларда шундай келишувга эришилган. Украина томонининг таъкидлашича, Россия кучлари энди бу ҳудудларни Украина қуролли кучлари ва Киев мудофаасидан ҳужумга ўтган кўнгилли тузилмалар ҳужуми остида ушлаб туролмасди.
Нима бўлганда ҳам, Гостомел Украина пойтахтига бостириб кириш учун муҳим плацдарм бўлган ва шундай бўлиб қолмоқда. Киев уни осонлик билан бериб қўймаслиги олдиндан маълум эди. Россия қўмондонелигининг хатолари туфайли «Киев учун жанг» (шармандали) муваффақиятсизликка учради. Россия бош штаби энг омадсиз йўлни ва ноқулай фаслни танлади, бу эса оқибатида жанговар тайёргарлиги энг юқори бўлган ҳарбий хизматчиларнинг йўқолишига олиб келди (ҳаммаси қириб ташланди).
Абу Муслим