Савдога оид илмни ўрганиш зарур
– Тижоратнинг энг муҳим ва дастлабки одобларидан бири савдо ва унинг турларига оид шаръий ҳукмларни яхшилаб ўрганишдир.
Айб сабабли (савдони бекор қила олиш) ихтиёри ҳақида
Сотиб олувчи сотиб олган маҳсулотда бирор айб борлигидан хабардор бўлиб қолса, у (савдони айб сабабли бекор қилишга) ихтиёрлидир. У, хоҳласа, маҳсулотни келишилган нархга олади (яъни уни айби сабабли нархини камайтирмайди), хоҳласа, уни қайтаради. Чунки мутлақ (ҳеч қандай шарт киритилмаган савдо) битими (сотилган нарсанинг) айбсиз (нуқсонсиз) бўлишини тақозо қилади. Агар сотилган нарса (айбдан) саломат бўлмаса, сотиб олувчи рози бўлмайдиган савдо битими (унинг) зиммасига лозим (бир томонлама бекор қилиш имкони бўлмаган мажбурият) бўлиб қолиши натижасида зарар кўрмаслиги учун унга ихтиёр берилади.
Салам савдоси ҳақида
Салам савдосида мол насия, унинг пули эса нақд бўлади. Яъни, савдо сотувчининг қўлида бўлмаган мол устида амалга оширилади. Салам савдосидан бошқа савдода молни насия қилиш мумкин эмас. Салам савдоси туфайли сотувчининг маблағга бўлган эҳтиёжи қопланса, харидорнинг ўзига керак молни арзонроқ ва керакли вақтда олиш имкони яралади.
Сотилган нарсани қайтариб олиш
Баъзи харидорлар сотувчидан нарса сотиб олиб, кейинчалик, бирор сабабга кўра, уни қайтариб беришни хоҳлаб қолиши мумкин.
Тақсит савдоси
«Тақсит» сўзи луғатда бўлиб-бўлиб тўлаш маъносида бўлиб, шаръий истилоҳда савдо молини нақд қилиб, баҳосини насия қилишга айтилади. Бунда савдо молининг баҳоси нақд тўлашга нисбатан қимматроқ ёки баробар ёхуд пастроқ бўлишининг эътибори йўқ.
Кимошди савдоси
Савол: Биржаларда ўтказиладиган савдо шаклларидан бири кимошдидир. Савдонинг бундай кўриниши ҳалолми?
Марказий Осиёнинг иқтисодий ўсишини тўхтатиб турган омиллар
Moody’s агентлиги Марказий Осиё мамлакатлари иқтисодиёти ҳақида ҳисобот эълон қилди. Moody's Investors Service халқаро рейтинг агентлигининг маълумотларига кўра, Марказий Осиё мамлакатларида иқтисодий ўсиш салоҳияти уларнинг глобал савдога интеграция даражаси пастлиги туфайли, айниқса, уларнинг Хитой ва Ҳиндистон каби йирик ва тез ўсаётган бозорларга яқинлигини ҳисобга олган ҳолда анча чекланган.
Савдо битимининг бекор қилиниши
Шундай ҳолатлар бўладики, одамларда турли сабабларга кўра тузилган савдо шартномасини бекор қилиш ва харид қилинган товарни қайтариб бериш истаги ёки зарурати юзага келади. Қуйида биз Шариатнинг қайси меъёрларида бу ҳаракатни йўл қўйишга изн бериш кўзда тутилишини қисқача кўриб чиқамиз.