Қозоғистон президенти Тўқаев Путинга унинг мамлакати учун ЕОИИга интеграция биринчи навбатда иқтисодий хусусиятга эга эканлигини тушунтирди.
25-май куни Россия Федерациясида ЕОИИнинг навбатдаги форуми бўлиб ўтди, унда Қосим-Жўмарт Тўқаев Путинга янги СССРни қайта тиклашни истамаслиги ҳақида гапирди. Унинг мамлакати учун бу иттифоқда асосий нарса иқтисодий фойда бўлиши керак.
Қозоғистон раҳбари ўз нутқи чоғида унинг мамлакати учун ЕОИИга интеграция, биринчи навбатда, иқтисодий хусусиятга эга эканлигини таъкидлади, чунки бу ташкилотнинг 2015-йилдаги низомида белгилаб қўйилган, деб хабар беради “Деловой Қозоғистон”.
Интеграциянинг барча бошқа йўналишлари ўз ўрнига эга, фақат иқтисодиёт призмасида, деди Тўқаев.
Тўқаев, шунингдек, ЕОИИнинг ўзи аллақачон икки қисмга бўлинганини айтди. Бир томонда Россия ва Белоруссия ўзларининг иттифоқ давлатини тузишди. Шу билан бирга, худди шу давлатлар ядровий қуролга эга, Тўқаев Россия Федерацияси ва Беларус Республикасини масхара қилди.
Иккинчи бўлимга “интеграция” сўзининг мутлақо бошқача тушунчасига эга бўлган Арманистон, Қозоғистон ва Қирғизистон киради.
ЕОИИда иқтисодий интеграция аллақачон 2015 йилги келишувларни бузган ҳолда амалга оширилмоқда. Дастлаб “инфратузилмага эркинлик ва камситмасдан кириш” тамойили мавжуд эди. Бироқ 2022-йилда Россия Федерацияси Қозоғистон нефтининг Новороссийск терминали орқали экспортини бир неча бор тўхтатди, шу сабабли 2023-йилдан бошлаб Қозоғистон Боку орқали муқобил йўл топди.
Қозоғистон аллақачон Кремл амбицияларидан хавотирда, айниқса Путин армияси 2022-йилда Украинага бостириб кирганидан кейин.
Қозоғистон ҳукумати аллақачон ўз армиясини ислоҳ қилишга киришган, шунингдек, “гибрид уруш” деб аталадиган, жумладан киберҳужумлар, сайловларга аралашиш ва ҳоказоларга фаол тайёргарлик кўришга киришган.
2023 йилнинг март ойида Блинкен билан учрашувда Тўқаев АҚШ билан стратегик ҳамкорликни ривожлантириш ниятини тасдиқлаган эди. Аввалроқ, Тўқаевнинг сўзларига кўра, ядро қуролига эга бўлган Беларус энди ЕОИИ мамлакатлари учун хавф туғдираётгани ҳақида хабар берган эдик. Эслатиб ўтамиз, бир қатор вилоятларга даъво қилаётган Давлат Думаси депутати Затулин Қозоғистон ҳудудига киритилмаган.