Жамият (921)
Таом бериш ҳам садақадир, Исломнинг яхши хислатларидан биридир.
Ғазаб пайтида ўзини ушлаб турган мусулмон инсон тилини сўкишга, ҳақорат ва ғийбатга юргизмаслиги табиий. Ислом кўрсатмаларини маҳкам ушлаган инсонда бу хулқ янада мустаҳкам бўлиши аниқдир.
Зеро, зулм золимлар бошига тушадиган зулматлардир. Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтганлар: “Зулмдан сақланинглар, чунки зулм Қиёмат кунида зулматлардир” (Муслим ривояти).
Ҳақиқий мусулмон инсон иймон билан ва савоб умидида Рамазон рўзасини тутади. Иймон унинг қалбини обод қилади: “Ким иймон билан ва савоб умидида рамазон рўзасини тутса, унинг аввал қилган гувоҳлари кечирилади”. Рўзадорнинг рўзаси унинг тилини, кўзини, барча аъзоларини унинг ажрини кетказадиган, рўзасини бекор қиладиган ҳар бир динга тескари ишдан сақланишида кўринади. “Бировинглар рўза тутган куни беадаб сўзлар айтмасин, шовқин қилмасин. Агар уни биров сўкса ёки уришса “мен рўзадорман”, десин”. “Ким ёлғон сўзни ва унга амал қилишни ташламаса, Аллоҳ унинг таоми ва шаробини ташлашига муҳтож эмасдир”.
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мусулмон - қўли ва тилидан мусулмонлар омонда бўлган кишидир. Муҳожир - Аллоҳ қайтарган нарсаларни тарк этган кишидир». Ушбу лафз Имом Бухорийнинг лафзидир. Имом Муслимда эса қуйидагича: Бир киши Набий алайҳиссаломдан «Энг яхши мусулмон қайси», деб сўради. У зот: «Қўли ва тилидан мусулмонлар омонда бўлган кишидир», дедилар (Муттафақун алайҳ).
Ғаламис така - кушхоналарда, гўшт комбинатларида ва ҳоказоларда қўлланиладиган махсус ўқитилган така. Эчкининг вазифаларига қўйлар подасига сўйиш жойига ҳамроҳлик қилиш киради, таканинг ўзи эса яширин чиқиш жойини билиб, у ердан омон чиқади. Ғаламис така подани тинчлантиради ва унда (келажакка) ишонч уйғотади. Бундай така гўшт комбинатида расмий лавозимга эга бўлиб, унга алоҳида маблағ ажратилади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрашди: “ё Расулуллоҳ, фалон аёл кечалари намозга туради, кундузи рўзалар тутади, ибодатлар қилади, лекин қўшнисига тили билан озор беради”. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “У аёлда яхшилик йўқ, у - дўзаҳидир”, дедилар. Яна саҳобалар у зотга: “Фалончи аёл фақат фарз намозларнигина ўқийди, бир бўлак пишлоқ садақа қилади, лекин бировга озор бермайди”. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “У - жаннатидир”, дедилар (Бухорий ривояти).
Фойдаси узлуксиз, доираси кенг бўлган амал Аллоҳ ва Унинг Расули соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурида матлуб ва афзал амал экан, замон жиҳатидан фойдаси узлуксиз ва боқийроқ бўлган амал ҳам худди шу кабидир. Балки замон жиҳатидан фойдаси узун бўлган амал Аллоҳучун энг афзал ва суюклидир.
- Устоз, рўза ибодати ҳақида сўзлаб берсангиз.
Рўзадорга ифторлик қилиб бериш хайрли амаллар сирасига киради. Бу ҳақида ҳадиси шарифда шундай дейилган:
Зайд ибн Холид Жуҳаний розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким рўзадорга ифторлик қилиб берса, унга ҳам рўзадорнинг ажридан бирор нарса камайтирилмаган ҳолда, унинг ажри мислича берилади”, дедилар. (Имом Термизий ривояти).
Шайхул ҳадис Муҳаммад Салим ҳазратлари уламонинг шахсияти ва масъулияти борасида шундай деган:
Фузайл ибн Иёз раҳимаҳуллоҳ деди: "Агар киши шон-шуҳратга муҳаббат қўйса, унда қуйидаги салбий одатлар топилади:
Дин фақиҳи ҳақидаги ҳадис келтириб ўтилди. Уни "раббоний олим" ва "пайғамбарлар вориси" деган сўзлар билан аташ ҳам машҳурдир. Буларнинг ҳаммасининг маъноси бир. Ҳаммамизга маълумки, икки турдаги олим бўлади: раббоний олим ва беамал олим. Охират куни яқинлашар экан, раббоний олимлар камайиб, беамал олимлар кўпаяди. Аллоҳ бизни бундан муҳофаза қилсин! Ҳазрати Муҳаммад Шафиъ раҳимаҳуллоҳ ўз замонасида шундай дер эди: "Афсуслар бўлсинки, ҳозирда бизнинг мадрасадан ҳам беамал олимлар етишиб чиқяпти".