Руҳлар жасаддан чиққанидан сўнгра яна қиёматда жасадга қайтгунча мўминларнинг руҳи Дорун Наим (жаннат)да, гуноҳкорларнинг руҳи Дорул жаҳим (оташ)да бўлади.
Фойдаси узлуксиз, доираси кенг бўлган амал Аллоҳ ва Унинг Расули соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурида матлуб ва афзал амал экан, замон жиҳатидан фойдаси узлуксиз ва боқийроқ бўлган амал ҳам худди шу кабидир. Балки замон жиҳатидан фойдаси узун бўлган амал Аллоҳучун энг афзал ва суюклидир.
Бу дунёда арзимас нарсалар учун ҳисоб қилиниб, охиратда эвазига беҳисоб инъомлар ато этиладими? деб сўраган экансиз.
«Идда» сўзи луғатда санаш, ҳисоблаш маъноларини билдиради. Шариатда эса, аёл киши эрининг вафотидан кейин ёки эри билан ажрашгандан сўнг сақлаши лозим бўлган муддатга айтилади.
Бу ҳукмнинг шариатга киритилиши бир неча ҳикматларга эга:
Фотима бинт Муҳаммад Расулуллоҳ (р.а.). Фотима (р.а.) бошқа қизларидан кўра оталарига яқинроқ ва ўхшашроқ бўлганлар. Ўрталарида ўзига хос яқинлик бўлгани сабабли «отасининг қизи» деб атаганлар.
Ҳақиқий мусулмон мана бундай ёмон хулқлардан пок бўлибгина қолмай, ижобий хулқ билан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўз сўзларида таъкидлаганларидек, бу Диннинг ўзи холислик эканига иймон келтирган ҳолда жамиятда ҳар бир мусулмонга холис бўлиш хулқи билан зийнатланади: “Дин - холислиқцир”. Сўрадик: “Кимлар учун?” - Айтдилар: “Аллоҳ, Китоби, Расули, мусулмонларнинг раҳбарлари ва барчалари учун”.
Абдуллоҳ ибн Масъуддан (розияллоҳу анҳу) ривоят қилинади: «Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "Осонлаштиринг, қийинлаштирманг! Хушхабар айтинг, қизиқтиринг, нафратлантирманг (бездирманг)!"деганлар» (Имом Бухорий).
Ватан учтадир: аслий, иқомат ва сукна, яъни, вақтинча маскан тутилган ватан.
Мен айтаманки, муаллиф роҳимаҳуллоҳ рост айтган.
Баззор (машҳур муҳаддис, 905 йилда вафот этган. Басра, Ироҳ) ўз “Муснад”ида келтиради: “Ҳузайфа розияллоҳу анҳу деди: “Ё Расулуллоҳ, бизга халифа қолдирмайсизми?” деб сўрашди.
Ҳалима бинт Аби Зуайб Саъдия (р.а.). Буюк саҳобия, Расулуллоҳни эмизиб катта қилган оналари.
Инсон табиатида яхши сифатлар билан ёмон сифатлар ёнма-ён. Ақлли инсонлар яхши сифатларини асраб, камолга етказади, ёмон сифатларнинг зарарини билиб, улардан халос ва саломат бўлади.