Фатво (122)
ФАТВО. Луғатда «тушунтириш, изоҳ, ҳукм, мураккаб-қийин саволга жавоб бериш» маъноларини англатади. Шаръий истилоҳда эса муфтий ёки уламолар ҳайъати томонидан сўровчи кишига асосли далиллар асосида шаръий-ҳуқуқий ҳукмни баён қилиб бериш «фатво» дейилади.
Замон ва макон ўзгариши билан шариат ҳукмлари ҳам ўзгариб туриши мумкинми?
Савол: Ассалому алайкум! Аллоҳга шукур, ўғил фарзандли бўлдим. Ислом қоидаларига кўра, иккита қўй сўйиб, одамларни меҳмон қилиш лозимлигини биламан. Лекин кимни меҳмон қилиш кераклигини тушунмадим. Меҳмондорчиликка кимни чақириш керак, қариндошларними ёки муҳтожларними? Илтимос, тушунтириб берсангиз.
Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм.
Вассолату вассалому алаа саййидинаа Муҳаммадин ва алаа аалиҳи ва саллам. «Эй одамлар! Сизларни бир жондан яратган ва ундан унинг жуфтини яратиб, икковларидан кўплаб эркагу аёллар таратган Роббингиздан қўрқинглар!» (Нисо:1)
Сўнгги пайтларда баъзи мусулмонлар орасида уй-рўзғор буюмлари, кийим-кечак, озиқ-овқат, девор, ҳатто ўз баданига Қуръон оятлари ва дуоларни ёзиш урф бўлиб қолди. Бу амалиётга қанчалик рухсат берилганини Ислом нуқтаи назаридан таҳлил қиламиз.
Савол: Халқимизда маййитга жаноза ўқишдан олдин унинг яқинларидан “Агар марҳумнинг бандалардан қарзлари бўлса адо этасизми?”, деб сўраш, сўнг тасдиқ жавобини олгач жаноза намози ўқилиши одати бор. Бу ишнинг шариатимизда ҳукми қандай?
Савол: Зиёфатга таклиф қилинса ва у ерда ғийбат бўлишини билса, бундай зиёфатга бориш ҳукми нима?
Савол: Талабаларнинг имтиҳон асносида турли йўллар билан имтиҳондан ўтишга ҳаракатларига дин қандай қарайди? Имтиҳонларнинг қийинлигиини ҳисобга олиб уларга ёрдам бериш жоизми?
Плазмолифтинг беморнинг тромбоцитлар билан бойинтирилган ўз қони плазмасини тери ости инъекцияси орқали киритишни ўз ичига олган инновацион даволаш ва ёшартириш муолажасидир. Ушбу муолажа нафақат даволаш, балки регенерацияси ва ёш тўқималарининг ўсишига қаратилган.
Ассалому алайкум мухтарам шайх хазратлари. Карикатуралар ҳақидаги ноҳуш ҳодисага маданий йўл билан жавоб берганигиздан ва сайтингизда Оламларга “РАҲМАТ ПАЙҒАМБАР” рукнини очганигиздан жуда ҳам миннатдормиз. Бу рукн пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи вассаломни янада яқинроқ танишимизга хизмат қилади деб умид қиламан.
Кўпгина мусулмонларнинг қизлари ва аёлларининг иш ёки ўқиш шароитлари бошқа вилоятларга сафар қилишга мажбур қилади. Сафарларининг масофаси намозни қаср қилиш масофасидан узоқ. Маҳрамсиз учқичда ёки бошқа сафар воситаларида сафар қилинади. Улар танийдиган ёки уларни танийдиган аёллар ҳам йўқ. Одатда учқич ёки бошқа нақлёт воситасида ким мусофир бўлиб кетаётган бўлса, ўшалар билан кетилади. Бундай сафарнинг ҳукми нима?
1. Иймонга келишдан, Исломни қабул қилишдан мақсад динни ҳимоя қилиш эмасми?
2. Динни қандай йўллар билан ҳимоя қилиш керак?
Бир биродарим билан гаплашаётганда Аллоҳ йўлида қийналаётганлари ҳақида гап кетиб қолди. Мен: Аллоҳ йўлида қийналаётганларга ҳавас қиламан, чунки охиратда ажри катта бўлади деган эдим, биродарим: йўқ, ҳавас қилинмайди, чунки баъзи саҳобалар бўлганки (деб Маккада иймонларини яшириб юрган бир саҳобани келтирди. Исмлари эсимдан чиқди).