"Тарих ар-Русул ва-л-Мулук" (تاريخ الرسل والملوك) — бу Ислом тарихининг энг машҳур ва қадимий манбаларидан бири бўлиб, Муҳаммад ибн Жарир ат-Табарий (в. 310 ҳ./923 м.) томонидан ёзилган улкан тарихий асардир.
Асар ҳақида умумий маълумот:
• Асар номи: Тарих ар-Русул ва-л-Мулук (Пайғамбарлар ва подшоҳлар тарихи)
• Муаллиф: Абу Жаъфар Муҳаммад ибн Жарир ат-Табарий
• Ёзилган санаси: 3-аср ҳижрий / 9-аср милодийда
• Тил: Араб тилида
• Ҳажми: Жуда катта ҳажмли асар бўлиб, баъзи нашрларда 11–13 жилдни ташкил этади
Мундарижаси:
Ат-Табарий ушбу асарида:
1. Яратилиш ва Одам (а.с.)дан бошлаб барча пайғамбарлар тарихи
2. Қадимги қавмлар ва улуғ подшоҳлар (Нимруд, Фиръавнлар, Бобил ва Форс подшоҳлари)
3. Расулуллоҳ Муҳаммад (с.а.в.)нинг сийрати ва саҳобалар даври
4. Хулафо ар-Рошидин, Умавийлар ва Аббосийлар даври тарихи
5. Турли минтақалардаги урушлар, фитналар, вафотлар, табиий офатлар
Асарнинг аҳамияти:
• Бу асар Ислом тарихи бўйича энг асосий манбалардан бири саналади.
• Ат-Табарий ўз асарида иснод билан ривоят қилиш услубидан фойдаланган. Шу сабабли у ривоятларни қайси ровийлардан олганини аниқ келтиради.
• Бу тарихни кейинчалик Ибн Касир, Ибн Асир, Заҳабий ва бошқалар асосий манба сифатида қўллашган.
Қайси санагача борган?
• Асар ҳижрий 302-йилгача (милодий 915-йил) бўлган воқеаларни қамраб олади — бу ат-Табарий вафотига яқин вақтларгача бўлган даврдир.
Бу асарни илк бор камина (профессор Абу Муслим) тўлиқ ўзбек тилига таржима қилган...
Яқинда нашрдан чиқиб қолса керак, инша Аллоҳ (дуо қилиб туринглар)
