Ўйлайманки, атеизм нима эканлиги ва унинг моҳияти нимадалиги ҳақида ўқувчиларга изоҳ беришнинг ҳожати йўқ. Фақат шуни кўрсатиб ўтамизки, ҳар қандай мафкура каби, атеизм ҳам ривожланишда, дин ва унинг тарафдорларига қарши чиқишда давом этади, демак, доимо ва айниқса, тажовузкор дунёвийлик тарғиботи мўминни ўраб олган замонамизда, уларга асосли тарзда жавоб бериш зарурати доимо мавжуд.

(...) «Йўғон ичакка кираверишдаги ғалати ўсимта, аппендикс нимага хизмат қилиши мумкин? Бу савол одамларда узоқ вақт давомида қизиқиш уйғотиб келади. Бу савол эволюция назариясининг «ота»си Дарвинни (1809-1882) гангитиб қўйган.

American Journal of Human Biology журналида шу номдаги мақола чоп этган профессор Мэтью Кейдж шундай шов-шувли баёнот билан чиқди. Профессор ва унинг Department of Organismic and Evolutionary Biology бўйича ҳамкасблари одамнинг дунёқарашлари ва жинсий ориентацияси ўртасидаги боғлиқликни аниқлаш мақсадида қатор тадқиқотлар ўтказишди.

Дрезден техника университети биотехнология маркази, Макс Планк молекуляр ҳужайра биологияси ва генетикаси институти, Нью-Йорк Флэтайрон институти ва Калифорния Беркли университети олимлариэмбрион чизиғида ҳаёт ва ўлим ўртасидаги ҳужайра «тақдири ҳақида қарор»ни айнан нима ҳаракатга келтиришининг далилларини топдилар.

Ҳеч эсимдан чиқмайди: иккинчи ёки учинчи синфда бўлсам керак. Важоҳати бузуқ муаллимимиз ўрнимдан турғазиб, мендан «Худо борми-йўқми?» деб сўраб қолди. Мурғак ва ҳали норасида шуур бу истеҳзоли ва аламзада савол қаршисида ожиз, лол эди. (Кейинчалик у нега айнан мени турғизганини ўйлаб, бу ҳам бесабаб бўлмаганини билдим. Чунки мен «руҳоний» оиладан эдим, бундай оиланинг фарзанди ҳамиша ғазабнок даҳрийларнинг таҳдид, таҳқирлашига дучор бўлишган.)

Ижтимоий дарвини́зм (социа́л-дарвини́зм) – социологик назария бўлиб, унга кўра Чарльз Дарвин томонидан аниқланган табиатда яшаш учун кураш ва табиий танлов қонуниятлари, жумладан, инсоний жамиятда ҳам қўлланмоқда.

Илмнинг коинот мавзсуида еча олмаган икки муҳим саволи бор:
а) ўзгарувчан маконлар ва ўлчовлар;
б) коинотдаги магнит таранглиги.

Динсизлар борлиқнинг яратувчиси мавжудлигига ишонмайдилар. Уларнинг айтишича, барча нарсалар қадимий бўлиб, модда бирламчидир. Табиатдаги барча нарсалар вақт ўтиши билан ўз-ўзидан келиб чиққандир.

Ўйлайманки, атеизм нима ва унинг моҳияти нима эканлигини ўқувчига тушунтириб бериш учун ҳожат йўқ. Фақат шуни кўрсатиш керакки, ҳар қандай мафкура каби, атеизм ҳам ривожланишда, дин ва унинг издошларига янги давъатлар ташлашда давом этади, демак, уларга далиллар билан жавоб бериш, айниқса, диндор одамни доимо агрессив секуляризм тарғиботи қуршаб турган ҳозирги кунда долзарб аҳамиятга эга.