Мутахассислар ушбу қарорни сиёсий қарор деб билишади ва келажакда Германиянинг минтақадаги таъсирини сусайтириши Россиянинг позицияларига салбий таъсир қилишига ишонишади. Охир оқибат, у Хитойдай тенгсиз рақиб билан юзма-юз қолиши мумкин. Германиянинг шерик мамлакатларига 2030 йилгача мўлжалланган ёрдам дастури Германия иқтисодий ҳамкорлик ва ривожланиш вазири Герд Мюллер томонидан киритилган. Унинг асосий хусусияти шундаки, Берлиндан молиявий ёрдамга ишонадиган давлатлар рўйхатининг 85дан 60 мамлакатгача сезиларли даражада қисқариши ҳисобланади. Бироқ, Германия шериклик лойиҳаларини амалга ошириш учун сарфлашни режалаштираётган маблағ ўзгармади ва йилига 10 миллиард евро миқдорида сақланиб турибди.
Берлин дастурдан чиқиш мезонларини эълон қилди: ё давлат энди ёрдамга муҳтож эмас, ёки ислоҳотларни ўтказишда, коррупцияга қарши курашда ёки инсон ҳуқуқларини ҳурмат қилишда муваффақият қозонмаган. «Яшиллар» партиясидан Бундестаг аъзоси Уве Кекериц бу ёндашувни нохолис ва сиёсийлаштирилган деб атади. Унга кўра, Нигер, Танзания ва Камбоджа "инсон ҳуқуқларига риоя қилиш" мезонидан ўтолмаган, аммо барибир шериклар қаторига киритилган. Сиёсатчи ёрдамни тақсимлаш фақат Германия учун сиёсий манфаатлар ва тез натижага эришиш истаги асосида амалга оширилади, деб ишонади.
Шуниси эътиборга лойиқки, янги стратегияда Марказий Осиё мамлакатлари учун жой йўқ эди: Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистон "шериклар" қаторидан чиқиб кетди. Энди Мюллернинг вазирлиги фақат Ўзбекистонга ёрдам беради. Нур-Султон ва Ашхабод билан ҳамкорлик бутунлай тўхтатилади, Бишкек ва Душанбе билан эса мавжуд лойиҳалар охиригача давом этади. Берлин, икки томонлама ҳамкорликнинг тўхтатилишига қарамай, Франция минтақадаги саъй-ҳаракатларни Европа Иттифоқи ва ташкилотнинг бошқа мамлакатлари раҳбарияти билан мувофиқлаштиришда давом этишини таъкидлайди.
Бундестагнинг «Германия-Марказий Осиё» парламент гуруҳи раҳбари Манфред Грунд, Dwга баёнот беришича, Иқтисодий Ҳамкорлик ва Ривожланиш вазирлигининг қарори нимага асосланганини тушунмаган ва буни "тузатилиши керак бўлган жиддий геосиёсий хато" деб атаган. Сиёсатчи Германиянинг минтақадан чиқиши нафақат фуқаролик жамиятига салбий сигнал беради, балки Хитой эгаллаб оладиган "молиявий ва технологик туйнукларни" қолдиради, деб ҳисоблайди.
Германиянинг Марказий Осиёдан чиқиб кетиши Россияни заифлаштиради
Москва Пекиннинг минтақадаги таъсирига қарши туролмайди. Коронавирус пандемияси фонида Германия ҳамкор мамлакатларга 2030 йилгача бўлган даврда икки томонлама ёрдам дастурини тақдим этди. Ўзбекистондан ташқари Марказий Осиёнинг барча мамлакатлари янгиланган рўйхатдан тушиб қолди.
Мақола жойлаштирилган бўлим:
Долзарб мавзу
|
Калит сўзлар