16-ҳижрий санада Шом жабҳасида ҳам катта ўзгаришлар юз берди. Мусулмон фотиҳлар Димашқ ва унинг атрофидаги шаҳар-қишлоқларни фатҳ қилиб бўлганларидан сўнг Ҳимс томон юрдилар. Ҳимсликлар аввалига урушмоқчи бўлдилар. Аммо Рум подшосидан ёрдам келмаганидан кейин сулҳ талаб қилдилар. Кейин атрофдаги мавзелар ҳам бирин-кетин фатҳ қилинди.

«Йени Акит» газетаси журналисти Явуз Бахадирўғлу Туркия тарихининг баҳсли муаммоларидан бирини яна бир бор кўтарган профессор Жалол Шенгёрга мурожаат қилди - Меҳмед II Фотиҳ нимага ишонган? Профессор Жалол Шенгёр телекўрсатувлардан бирида Константинополни фатҳ этгани билан машҳур бўлган усмоний Султон Меҳмед Фотиҳнинг мусулмон бўлмаганлигини айтиб, унинг ўғли Баязид II томонидан келтирилган "Муҳаммаднинг айтганларига ишонмайман", деган сўзларини назарда тутган.

Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғон Греция пойтахтида масжидларда ибодат қилиш имкониятидан маҳрум бўлган мусулмонларнинг ноқулай аҳволи ҳақида гапирди. “Афинада бирорта ҳам масжид қолмаган. Уларнинг ҳаммаси ер юзидан супуриб ташланган. Лекин биз Истанбул каби бир шаҳарда бундай нарсага мурожаат қилмадик” деди Эрдоған Константинопол фатх этилишининг 567 йиллиги муносабати билан.

Машҳур Ая Софяда Қуръони Каримдан «Фатҳ» сураси қироат қилинди. Мегаполисдаги тантанали тадбирлар Туркия Маданият ва Туризм вазирлиги томонидан ташкил этилди. Ушбу тадбирлар учун мувофиқлаштириш ёрдамини Туркия Республикаси Президенти маъмуриятининг Алоқа бўлими тақдим этди.

Нима сабабдан 711 йил Ториқ бин Зиёд бошчилиги остидаги қўшин Испанияни муваффақият билан фатҳ этган? Гап шундаки, Ториқ бошчилигидаги жамоа илк қадамлардан бошлаб ғалаба қозона бошлаган, чунки у қўшинларни олиб келган кемаларни ёқиб юборишга буйруқ берган ва биронта кема омон қолмаган.

Қуддуси шариф мусулмон, насроний ва яҳудийларнинг муқаддас шаҳри ҳисобланади. Бу шаҳар минг йилдан зиёд тарихга эга бўлиб, ўз ўтмиши давомида турли номларга эга бўлган: Иерусалим, Ал-Қудс, Йерушалаим, Илия. Буларнинг барчаси шаҳар тарихининг ранг-баранглигидан дарак беради. Жуда кўп пайғамбарлар, хусусан Сулаймон ва Довуд алайҳиссаломдан бошлаб Ийсо алайҳиссаломгача мазкур шаҳарни ўзларининг уйи деб билишган.

Ҳижрий 583 йил ражаб ойининг 27-санасида (1187 йил 9 октябрь) салибчиларнинг 88 йиллик бошқарувидан кейин Қуддус машҳур султон Салоҳиддин Айюбий қўмондонлиги остидаги Миср қўшинлари томонидан озод килинди. 1187 йилнинг баҳор ойларига келиб, Салоҳиддин Айюбий қўмондонлиги остидаги Миср қўшинлари Фаластинни салбчилардан озод қилиш мақсадида юриш бошлаши учун қулай шароит юзага келганди.

Дунёнинг 45 дан ортиқ мамлакатида намойиш этилган «Муҳташам юз йил» сериали ўз тарафдорлари қаторини яшин тезлигида оширмоқда. Унинг томошабинлари сони охирги икки йил ичида 33 млн. кишидан 204 млн. кишигача ўсди. Бироқ, ҳатто бир нечта серияни кўрган одамда ҳам беихтиёр шундай савол туғилади: фитна, сотқинлик, хиёнат, алдаш ва фирибгарликка тўла ҳаёт – наҳотки «Муҳташам юз йил» шу бўлса? Ёки бу сериал – тарихий далиллар ва ҳақиқатни бузиб кўрсатишга қаратилган навбатдаги ҳаракатми?

Мусулмонлар, айниқса, ёш авлод, британ маданияти ва динни муросага келтириш йўлларини топишга ҳаракат қилмоқдалар. Ва бу табиий – агар Ислом таълимоти Малайзия, Покистон ва Миср каби мамлакатларни мослаштира олган бўлса, демак у Британияни ҳам ўзига мослаштира олади.

Ислом ва мусулмонларнинг буюк ва бой тарихи жуда кўп кашфиёт ва фатҳларга бой бўлгани шубҳасиздир. Аллоҳ таолонинг ёрдами билан мусулмонлар жуда кўп ер ва халқларни фатҳ қилиб, уларга ҳақ йўл ва ҳақ динни кўрсатдилар, ўргатдилар. Бунинг исботи, бугунги кунимизда ер юзида бир ярим миллиарддан ошиқ мусулмонларнинг истиқомат қилаётганидир.