Россияда мусулмонлар ўртасидаги ички зиддиятнинг асосий чизиғи анъанавий равишда сўфийлик ва "салафизм" (ҳам реал, ҳам шартли, "янгиликсиз соф ислом" мафкурасида ифодаланган) чизиғи бўйлаб боради. Бироқ, ҳозир Мари Эл мусулмон уммати сўфий жамоалари ўртасидаги қарама-қаршилик туфайли бўлиниш хавфига дуч келмоқда.

Туркиялик ёзувчи ва таҳлилчи Камол Ўзтурк Al Jazeera телеканалига турк разведкаси Истанбул ва мамлакатнинг бошқа ҳудудларида Моссад разведка тармоғига қандай зарба бергани ҳақида гапирар экан, уни ва разведка ходимларини ҳайратда қолдирган фактни келтирди. Унинг сўзларига кўра, «ушланганлар орасида салла кийган, соқол қўйган ва диний кўринишдаги одамлар кўп бўлган. Уларнинг барчаси "уйқудаги ячейкалар"да бўлган ва бу "Туркияда катта ҳайратга сабаб бўлган».

Ҳозирда ўзларини тариқатчимиз деб даъво қилаётганлар аввало анъанавий тариқат асосларини қўпол тарзда бузаётганлари, қолаверса шариат кўрсатмаларига ҳам амал қилмаётганлари намоён бўлмоқда.

Савол: Бизнинг тарафларда бир тариқат шайхи бор. У ўз муридлари руҳини тарбиялашда баъзилари билан бирга ухлаш, оғушига олиш ва лабидан ўпиш ила тушида ҳам, ўнгида ҳам Расулуллоҳни (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) кўрадиган бўлишларини кафолат беради. Мана шу йўл тўғрими?

Сохта сўфийлик (ёки ботил тасаввуф) - бу диний таълимотнинг умумлаштирилган номи бўлиб, унинг ўзига хос хусусияти Пайғамбар Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга ва сўфийлар авлиёлар деб ҳисоблайдиган шахсларларга нисбатан ҳаддан ташқари эътибор ҳисобланади. Жоҳил сўфийлик издошлари- жоҳил сўфийлар ўзларини Исломга мансуб деб ҳисоблайдилар.

Аннотация: Мақола Туркиядаги энг консерватив мусулмон жамоаларидан бири – «Исмоил оға» жамоатининг диний, сиёсий ва институционал хусусиятларини аниқлашга қаратилган. Бу жамоа ўзининг сўфийлик хусусиятига қарамай, замонавий жамоатларга хос бўлган бир қатор хусусиятлар: интернет орқали ишлаш, жамоат ташкилотлари ташкил этиш билан бошқалар билан ажралиб туради. Ўз-ўзини ташкил этишнинг анъанавий сўфий шаклига бўлган давомий талаб контекстида замонавийлик муаммоларига жавоб берадиган Исмоил оға замонавий жамиятга мослаштирилган тариқат феноменидир.

«Самоъ» сўзи арабча бўлиб «эшитиш» маъносини англатади. Бу сўз тасаввуфга хос истилоҳлардан бирига айланиб қолган. Тасаввуфда самоъ зикр ёки зикрга оид нарсаларни эшитишга ишлатилади.

Тўғрисини айтадиган бўлсак, робита ҳақидаги мақолани бу китобга киритиш ёки киритмаслик ҳақида узоқ бош қотирдик. Тасаввуфга оид ихтилофлар ичида бугунги кунда энг кўп тортишилаётган масалалардан бири бўлган робита масаласи бизнинг диёрларимизда деярли зикр қилинмас эди. Баъзи бир соликлардан сўралганда, уларнинг робита ҳақида аниқ тасаввурга эга эмаслиги ҳам бунинг далили эди.

Республика туғилишидан то ҳозирги кунгача бўлган Турк сиёсатини тарихий таҳлил қилиш йўлига тўхталайлик. Бу йиллардаги бу геосиёсий қўзғолонларда турк элитаси томонидан қабул қилинган қарорларда кўплаб парадокслар яшириниб, жавобсиз саволларга сабаб бўлмоқда.

Ҳазрати Баҳоуддийн Нақшбандий тарийқати ҳақида ҳазрат Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфнинг фикрларини билмоқчи эдим. Шунингдек, зикр, руҳий мақомлар, латоифлар хусусида ҳам тушунтириш берсангиз.