Агар сиз "Жокер"ни ҳали кўрмаган бўлсангиз ва таассуротни бузмоқчи бўлмасангиз, аввал фильмни томоша қилишингизни маслаҳат берамиз!
Фильмда Жокер ёвузликнинг янги тўлқинини бошлайди. Бу асар яхшилик ва ёмонлик чегарасида мувозанатни сақлаб туради ва унинг сюжети ва якуни ҳақида гапириш учун кўп нарса мавжуд. Қуйида фильмнинг асосий маъноси ва якуний саҳналари ҳақида билишингиз керак бўлган барча нарсалар келтирилган.

Фильм нимани ҳикоя қилади?

"Жокер" фильми Артур Флек — ҳаётда омади келмаган инсон ҳақида ҳикоя қилади. Асосан, Артур жамиятда "ортиқча" шахс ҳисобланади. Унинг ақлий соғлиғида жиддий муаммолар мавжуд — у кутилмаган кулгу ҳужумларидан азият чекади. Шу билан бирга, Артур қашшоқликда яшайди ва ҳар куни тирикчилик учун курашади. Комик бўлишни орзу қилган Артур онасига ғамхўрлик қилишга мажбур, унинг онаси ҳам худди Артур каби катта мансабга эришиш истагида.

Флекнинг омадсизлиги шундаки, у бойлар янада бойиб, қашшоқлар янада қашшоқлашиб бораётган Готэм шаҳрида яшайди. Шунинг учун, Артур ўзи Готэмнинг энг бой кишиси Томас Уэйннинг ноқонуний фарзанди эканини билганида, унинг онги янада ғалаёнга тушади. Оқибатда, Артур бир неча шафқатсиз қатллар содир этади, дориларини қабул қилишдан тўхтайди ва Готэмда бойларнинг, жумладан, Томас Уэйннинг ҳалокатига сабаб бўлган тартибсизликларни қўзғайди.

Замонавий ижтимоий муаммоларга ишоралар

"Жокер"нинг воқеалари ҳозирги кунда юз бермаса ҳам, фильмда кўплаб замонавий муаммолар, масалан, тиббий ва ижтимоий ёрдамлар қисқариши акс этган. Фильм воқеалари Жокер каби қаҳрамон пайдо бўлишини қўзғатувчи барча шароитларни яратади.

Бу ҳолат ҳозирги замоннинг ишораси бўлиб, ортиқча бир қатор ёлғиз шахслар одамларга ҳужум қилишни бошлаган кўринади. Фильм бизни бу агрессорлар оддий ёвузлик қилаётган жиноятчиларми ёки жамиятнинг ўзи шундай монстрларни юзага келтирмоқдами, деб ўйлаб кўришга ундайди.

"Жокер" психик муаммоларга эга бўлган одамларга бўлган муносабат муаммосини ҳам кўтаради. Артур кутилмаган кулгу ҳужумлари сабабли қийноқларга учрайди.

"Жокер" сюжети депрессия билан азият чекаётган одамларга "қайғу қилма" деб маслаҳат бериш қанчалик нопокир бўлиши ҳақидаги яна бир эслатмадир. Баъзи ҳолларда, ташқи кўринишда доимо хушчақчақ ва бепарво кўринган, аммо бу ниқоб ортида суицидга мойил бўлган Робин Уильямсни эслаймиз.

Қора қаҳрамоннинг туғилиши

Аввал таъкидланганидек, Уэйнлар, жумладан, ёш Брюс ҳам Жокернинг янги тарафдорлари томонидан ҳужумга учраган машҳур жиноий кўчада пайдо бўлади.

Бу воқеа экранда кўплаб марта намойиш этилган бўлса-да, янги фильмда у алоҳида аҳамиятга эга, чунки олдинги барча сюжет шунинг учун режалаштирилгандай, шаҳарнинг энг бой одамларидан бирининг ўлимига олиб келади.

"Жокер" Бэтмен пайдо бўлишининг тарихини янада тўлдиради. Энди Брюс ўз отасининг ўлимига тўғридан-тўғри ёки билвосита сабабчи бўлган Жокернинг таъсирида яшайди.

Брюс ўз кўзи билан ғоя одамларни ёмон ишларга руҳлантира олишини кўрган. Шу сабабли, у нега охир-оқибат яхшиликнинг қаҳрамонига айлангани тушунарли бўлади.

Жокернинг ота-онасининг ўлимига сабабчи бўлиши Брюснинг жиноятчиларни қувиб тутиш учун ниқоб кийишга ундаган сабаб бўлди. "Жокер" Брюснинг танлаган йўли ҳақидаги мулоҳазаларнинг бир ифодаси ҳисобланади.

Жокер каби, Брюс ҳам Готэмнинг маҳсули бўлиб, аммо Артурдан фарқли равишда у тескари йўлни танлайди. Балки, бу танлов унда таассуротли моддий ресурслар мавжудлиги билан боғлиқдир.

Ҳақиқат ва хаёллар

Фильмда Брюснинг Қоронғи Қаҳрамонга айланишини кўрмасак ҳам, фильмда кўплаб ишоралар борки, улар томошабинга воқеаларнинг кейинги ривожини тахмин қилишга имкон беради.

Фильм томошабинларга ўзлари хулоса чиқариш ва кўрилганни талқин қилиш имконини беради. Бу асар атрофида турли фикр-мулоҳазалар ва баҳслар пайдо бўлишига йўл очадиган яхши ечим бўлди.

Лекин, агар сиз "Жокер"ни чуқурроқ тушунмоқчи бўлсангиз, авваламбор тушунишингиз керакки, Артур ишончсиз ҳикоячидир. Фильмда кўрган кўплаб воқеалар, шу жумладан, унинг финали ҳам қаҳрамоннинг хаёлида содир бўлган бўлиши мумкин.

Биз Артурнинг ўзи Мюррей Франклин шоусида қатнашганини тасаввур қилиб яшаётганини кўрдик. "Жокер"ни томоша қилишда энг муҳим савол: ҳақиқатни хаёлдан қандай фарқлаш мумкин? Артур Уэйнлар билан қариндош эмас, қўшни қизи билан учрашмайди… Балки у ҳеч қандай қатл ҳам содир этмагандир?

Шундай ёки аксинча бўлсин, "Жокер"нинг сюжети бироз "Жангчиллар клуби"ни эслатади — асосий қаҳрамон жамиятнинг оддий бир аъзосидан "омадли" тарзда ақлдан озган ва оммага ўзига хос бир йўналишни кўрсатган кишига айланади.

Аммо "Жангчиллар клуби"да бўлганидек, биз воқеаларни асосий қаҳрамоннинг нуқтаи назаридан кузатамиз, атрофидаги одамларнинг эмас.

Шунинг учун, ҳамма нарса фильмда кўрсатилганидек содир бўлганми-йўқми, тушуниш қийин. Якунда, Жокер Готэмнинг энг асосий ёвуз қаҳрамоними ёки тўлиқ ақлдан озган ва иллюзияларда яшаяптими, бу ҳақида баҳс юритиш учун фильмнинг якунланиши атайлаб ноаниқ қолдирилган.

Маъноси

"Жокер" воқеалари фильм воқелигида ҳақиқатдан ҳам содир бўлганми ёки уларнинг барчаси Артурнинг хаёлот маҳсулими? Конкрет жавоб берилмаган, шунинг учун мухлислар бу борада ўнлаб йиллар давомида баҳслашиши мумкин.

Жокер қонли табассумда тишларини кўрсатади — фақат қон тўкилганидан сўнг у ўзини бахтиёр ҳис қилмоқда. Энди унинг мақсади бор, ва бу ҳодиса "Флэшпоинт" график романига ишора бўлиб, у ерда Жокер худди шундай эволюцияни бошдан кечиргани, жамият қандай қилиб одамларни секинлик билан ақлдан оздириши акс этган.

"Менимча, фильмда Томас Уэйннинг ўлими учун кўпроқ унинг ўзи айбдор қилиб кўрсатилган, Жокер эмас.
Жокер унинг руҳий фарзанди, яъни, қон ёки ҳаёт орқали боғланган. Бу жуда катта маънога эга эмас. Уэйннинг тартиби уни ҳимоя қилди, лекин Жокер бу шунчаки тўлқинда юрган одам, асосан ақлли, аммо содда эмас.
Фильмни бутунлай ёлғизлик қўрқуви қамраб олган. Ҳамма нарса худди шу дунёда бўлганидек."

Томошабинлар фильмдаги ҳикояни Артурнинг ўз хаёллари орқали баҳолаган ҳолда, унинг ҳаёти фақат унинг хаёлида кечганми, деган фикрга келиши мумкин. Фильм охирида эса у ростдан ҳам руҳий касалликлар шифохонасидан қочиб кетади.

Абу Муслим тайёрлади