Жонс Хопкинс университети маълумотларига кўра, дунёда ушбу касалликка чалинганлар умумий сони 30 миллионга тез яқинлашмоқда (ҳозирги кунда деярли 29,6 млн), 935,8 минг киши ҳаётдан кўз юмган.
Чоршанба куни касаллар сони беш миллиондан ошган Ҳиндистонда вазият жиддийлигича қолмоқда. Бу дунёда АҚШдан кейинги иккинчи кўрсаткичдир. 82 мингдан ортиқ киши вафот этди (АҚШ ва Бразилиядан кейин учинчи ўрин). Деярли икки ҳафта давомида ҳар куни вирус ўртача 100 минг кишида аниқланади.
Ҳиндистонда статистиканинг ўсиши чекловларни юмшатиш фонида рўй бермоқда. Мамлакат ҳукумати бу иқтисодиётни жонлантириш учун зарур дейди. Фақат мактаблар, коллежлар ва кино театрлари ёпиқ қолмоқда.
ЖССТ махсус вакили Девид Набарро дунёдаги вазиятни даҳшатли деб атади ва бу фақат пандемиянинг бошланиши деб огоҳлантирди. Унинг сўзларига кўра, хавф шундаки, дунёнинг аҳоли энг зич жойлашган қисмларида вируснинг тарқалиши тезлашган. Мисол учун, Ҳиндистонда беш миллион касалдан бир миллиони сўнгги 11 кун ичида касалга чалинган.
Европада нима гап
ЖССТ фавқулодда вазиятлар бошқармаси бошлиғи Майкл Райаннинг айтишича, Европа етакчилари учун энг яхши умидлар билан яшашни тўхтатиш ва келаётган қиш пайтида заиф ижтимоий гуруҳларни асоратлардан ҳимоя қиладиган кескин қарорлар қабул қилиш вақти келди.
Дания яқинда эпидемиологик вазият ёмонлашиб бораётгани туфайли бир қатор чекловларни қайта жорий қилди. Жумладан, бар ва ресторанларнинг иш соатлари қисқартирилди.
Францияда ўқув йили бошидан буён 28 та мактаб болалар орасида COVID-19 ҳолатларини хабар қилгач, 81 мактаб ёпилди. Икки мингдан ортиқ синфдан ташқари ва якка тартибдаги машғулотлар - факультатив ва тўгараклар бекор қилинди.
Франция таълим вазири Жан-Мишел Бланкенинг айтишича: «Биз талабалар орасида 1200 янги касалланиш ҳолатларига эгамиз, бу ўтган ҳафтадагидан кўп».
Умуман олганда, мамлакат август ойидан бери инфекция статистикасининг кескин ўсишини кузатди. Ўтган якшанба куни янги ҳолатларнинг кундалик сони 10 минг кишидан ошди. Бордо ва Марсел ҳукумати карантин чораларини кучайтиришга қарор қилди.
Франция касалланган одамлар сони бўйича Европада иккинчи ва дунёда 12-ўринда туради - 433,9 минг киши, вафот этганлар сони эса 31 минг киши (Европада иккинчи кўрсаткич, дунёда - еттинчи).
Чехия Республикасида янги кундалик анти-рекорд қайд этилди - охирги 24 соатда 1677 киши. Шифохонага ётқизилган беморлар, шунингдек, реанимацияга муҳтож беморлар сони кескин ортиб бормоқда. Ўлим статистикаси ҳам ўсиб бормокда, маълум қилади мамлакат ҳукумати. Уларнинг тахминларига кўра, Чехиядаги умумий вазият март-апрел кўрсаткичларига яқинлашмоқда.
Ўтган ҳафта, мамлакат қаттиқ чекловчи чора-тадбирлар бир қатор жорий қилинди, лекин шифокорлар бу қадам таъсири фақат 2-3 ҳафтадан кейин сезиларли бўлади ва кейин вазият фақат ёмон бўлади, деб огоҳлантиришмокда. Айни пайтда мамлакатда касаллар умумий сони қарийб 38,9 минг киши, вафот этганлар сони – 476 киши.
Европа Иттифоқининг 27 мамлакати элчилари иттифоқ мамлакатларига ташқи чегараларни очишга рухсат берилган 10 та хорижий мамлакат рўйхатини ўзгаришсиз қолдиришга қарор қилди, АҚШ ва Россия бу рўйхатга киритилмаган, дея хабар бермоқда Брюсселдаги Европа дипломатик манбаси.
Дунёдаги вазият
Касалланганлар сонининг кескин ошиши Лотин Америкасида кузатилади, фақат минтақанинг айрим мамлакатларида сўнгги пайтларда вазият бироз барқарорлашган.
Қитъадаги бешта мамлакат тасдиқланган ҳолатлар сони бўйича дунёдаги биринчи ўнталикдан жой олган: Бразилия (4.3 млн), Перу (738,000), Колумбия (728,500), Мексика (676,400) ва Аргентина (577,300).
Мянма ҳукумати пойтахт, Янгон шаҳар чегараларида далада вақтинчалик шифохона қурилишини бошлади. Бу мамлакатда, айниқса, пойтахтда касалликларнинг кескин кўпайиши шароитида амалга оширилади. Шифохона 500 бемор сиғдира олиши мумкин. Ўтган ҳафта расмийлар Янгонни ёпиб, аҳолининг шаҳардан чиқиб кетишини тақиқлади. Мамлакатдаги барча ички рейслар тўхтатилди.
Австралия қатор ҳудудларда, хусусан, Виктория ва унинг пойтахти Мельбурн штатида чекловларнинг салмоқли қисмини олиб ташлашга тайёрланмоқда. Мельбурн мамлакатда эпидемиянинг маркази ҳисобланган. Бироқ, охирги 14 кун ичида у ерда янги ҳолатларнинг кунлик сони 50 дан ошмади. Австралия расмийларига кўра, бу карантинни юмшатиш учун энг яхши кўрсаткичдир.
Мактабгача тарбия ёшидаги болалар учун муассасалар, қурилиш майдончалари, заводлар, устахоналар ва муассасалар ишга қайтади. Кафе ва ресторанлар яна меҳмонларни қабул қилиш имкониятига эга бўлади, лекин фақат очиқ террасаларда ва бир вақтнинг ўзида кўпи билан 50 кишига.
Вакциналар пойгаси
АҚШ Президенти Дональд Трамп йил бошида пандемия кўлами ва хавфини атайлаб камайтириб кўрсатганини инкор этмоқда. Бу ҳолни яқинда америкалик машҳур журналист Боб Вудворд айтиб ўтди. Трампнинг ўзи буни унга берган интервьюсида тан олганини даъво қилмоқда. Президент ҳар доим COVID-19 вазиятини жуда жиддий қабул қилганини таъкидлайди.
Сешанба куни Филадельфияда сайловчилар билан учрашувда Трамп ҳам скептиклар башоратларига зид равишда коронавирус вакцинаси уч-тўрт ҳафта ичида тайёр бўлишини айтганди. Бироқ америкалик олимларнинг айтишича, вакциналарнинг ҳеч бири ҳали клиник синовлардан ўтмаган. Улар президент маъмуриятининг шошқалоқлиги аҳоли соғлиғидан хавотир билан эмас, балки сиёсий мулоҳазалар, хусусан, бўлажак сайловлар билан боғлиқ эканлигидан қўрқишади.
Хитой ҳукумати расмий вакили маҳаллий ОАВга берган интервьюда унинг мамлакати ҳам вакцина яратишда муҳим ютуқларга эришди, деб айтди, ва биринчи намуналар ноябрнинг бошида мавжуд бўлиши мумкин деди.
Ҳомиладор аёллар орасида қайғули статистика
Бир гуруҳ халқаро олимлар томонидан сўнгги тадқиқот пандемия давомида муваффақиятсиз ҳомиладорлик улуши кескин ошди, деб кўрсатади. Хусусан, ўлик туғилган болалар статистикаси ошди. Олимлар буни тиббий муассасалардаги турли чекловлар ва жорий йилнинг баҳоридан бошлаб мунтазам текширувларнинг оммавий бекор қилиниши туфайли ҳомиладор аёллар кўпчилик мамлакатларда тўғри мониторинг олиб бормасликлари билан боғлашади.
Ҳомиладорлик асоратлари вақтида аниқланмайди, бу эса аянчли оқибатларга олиб келади. Кўпинча, тадқиқотчилар ҳомиладор аёлни клиникада ёки шифохонада қабул қилишдан бош тортиш, уни COVID-19дан ҳимоя қилиш истаги билан изоҳлайди, аммо бу жиддий муаммоларга олиб келади.
Август ойининг бошларида нуфузли нашр саналган The Lancet Global Health Непал мисолида батафсил тадқиқотни чоп этди. Унда мамлакатимиздаги тўққизта турли шифохонада туққан 20 мингдан зиёд аёллар иштирок этди. Бу ўлик туғилиш статистика фақат икки ой ичида 50% га - март ойида 1000 та болага 14 тадан май ойида 1000 та болага 21 тагача ўсганлигини кўрсатди. Кескин ўсиш локдауннинг биринчи тўрт ҳафтаси ичида кузатилганди, ўшанда одамлар фақат озиқ-овқат сотиб олиш ёки муҳим хизматлар олиш учун ўз уйларини тарк рухсат берилганди.
Сўнгги тадқиқот давомида олимлар дунёнинг кўплаб мамлакатларида вазият деярли бир хил, деган хулосага келди.
