Иқтисод (307)
Туркия молиявий инқироз домига тушиб қолди. Бу йил турк лираси долларга нисбатан қийматининг 70 фоизини йўқотди. Фақат ноябрнинг ўзида турк валютаси 25 фоиздан кўпроққа пасайди. Нархлар ўсишидан ғазабга минган одамлар Эрдўған ҳукумати истеъфо беришини талаб қилиб, кўчаларга чиқа бошлади, президент эса Туркиянинг иқтисодий қийинчиликларида ташқи кучларни айблади. Турк лираси нима саабдан қулаяпти? Мамлакат иқтисодиётининг келажаги нима бўлади?
Бирлашган Араб Амирликлари Туркияга 10 миллиард доллар инвестиция киритишни режалаштирмоқда. Бу ҳақда чоршанба куни Абу Даби валиаҳд шаҳзодаси Шайх Муҳаммад бин Заид ал-Наҳайаннинг президент Режеп Эрдўған билан учрашиш учун Анқарага ташрифи чоғида эълон қилинди.
Ғарб матбуотида Россиянинг Украинага қарши ҳарбий кампанияни тайёрлаётгани ҳақидаги хабарлар инвесторлар орасида шов-шувга сабаб бўлди.
Криптовалюталар савдосига йўл қўймаслик тўғрисидаги Индонезия муфтийлари фатвоси янги туғилган активнинг кўплаб инвесторлари бўлган Осиёнинг ушбу мамлакатида қизғин мунозараларга сабаб бўлди.
Савдода ҳаром қилинган нарсалардан яна бири рибонинг барча турлари ва кўринишларидир.
Савдода ҳаром қилинган ишлардан бири эҳтикор(монополия)дир.
Европанинг юрагида тартибсизлик, норозилик ва ноаниқлик ҳукм сурмоқда. Британия ажралиб чиқиб, кесилган бўлакка айланди. Танланган йўлнинг дахлсизлигини тимсоли бўлган "мутти" Ангела Меркел кетганидан кейин Германия саросимага тушиб қолди. Францияда намойишлар жўш урмоқда.
Индонезия уламолар кенгаши (MUI) криптовалютани ҳаром, деб эълон килди, Бу ҳақда Zakon.kz хабар тарқатди.
"Нефт ва газ нархининг юқорилиги туфайли Россияга катта миқдорда пул ёғилмоқда. Давлат катта захираларга эга ва деярли қарзлари йўқ. Бироқ, оддий одамларда тескари вазият. Улар илгари ҳеч қачон кўрилмаган даражада оммавий равишда кредитлар олмоқда. Бу пуфак қанчалик хавфли бўлди?" деб савол беради Австриянинг Die Presse журналисти Эдуард Штайнер.
Энергетика ресурслари қулай конъюнктураси, эҳтимол, бизнес генераллари ва мансабдорларни хурсанд қилиши мумкиндир, лекин оддий россияликларнинг кўпчилигини рози қилолмайди. Зеро, мамлакат газ ва нефт савдосидан олинадиган қўшимча фойда уларнинг чўнтакларига тушмайди.
Американинг AidData тадқиқотчилик лабораторияси ривожланаётган мамлакатларнинг сўнгги 20 йил давомида Хитой олдидаги қарзларини ҳисоблаб чиқди ва бу кўрсаткич аввал ҳисобланганидан анча катта $385 млрд эканини аниқлади. Асосий қарздор $125 млрд қарз билан Россия ҳисобланади. Қандай қилиб Хитой глобал қарз берувчи бўлиб қолди ва бу бошқа мамлакатлар учун нимани англатиши мумкин?
Толибонлар ҳокимиятга қайтганидан сўнг кўплаб донор давлатлар Афғонистонга ёрдамини тўхтатган, бироқ Хитой бу мамлакат ва унинг ресурслари билан «дўстона ва ҳамкорлик» алоқалари умидида эканини кўрсатмоқда.
Кўз олдимизда Хитой яқин-яқингача фақат Ғарб томонидан қўлланилган босим воситаси - иқтисодий санкцияларни ўзлаштирмоқда. Пекин Хитой ташқи сиёсатининг энг асосий масалаларига қарши чиқишга журъат этган мамлакатларга нисбатан савдо чекловларини жорий қилмоқда. Бу босим эса, ҳатто собиқ СССР давлатларига ҳам етиб келди.