Москванинг Европадан Осиё газ бозорига йўналишини ўзгартириш ҳақидаги умидлари амалга ошмайди. Кремл алоҳида умид боғлаган Хитой Қатарнинг суюлтирилган газига (СТГ) қизиқиб қолди.
Бу ҳақида Reuters агентлиги бир нечта хабардор манбаларга таяниб маълум қилди.
Хитойнинг CNPC ва Sinopec миллий нефт компаниялари Қатарнинг North Field East да улуш сотиб олиш бўйича музокаралар олиб бормоқда. Бу СТГ ишлаб чиқариш бўйича дунёдаги энг йирик лойиҳадир.
Хитойликлар, жумладан, Қатардан суюлтирилган газ сотиб олиш бўйича узоқ муддатли шартномалардан манфаатдор.
"Бу дунёдаги етакчи СТГ истеъмолчиси ва ишлаб чиқарувчиси ўртасидаги биринчи шундай ҳамкорлик бўлади", — деди Reuters.
Умуман олганда, Қатар Осиё бозорига фаол равишда кенгайиб, у ердан рақобатчиларни сиқиб чиқара бошлади.
Қатар билан келишув Хитойга, жумладан, ташқи сиёсатдаги қийин шароитларда энергия импортини диверсификация қилишга ёрдам беради. Гап шундаки, Пекин асосий СТГ етказиб берувчилари (АҚШ ва Австралия) билан жуда кескин муносабатларга эга, Россия билан ҳамкорлик эса санкциялар туфайли қабул қилиб бўлмайдиган хавф-хатарларга тўла.
Бугунги кунда Қатар Хитойга энг йирик СТГ етказиб берувчи ҳисобланади. Ва яқин келажакда, эҳтимол, ўз позициясини фақат мустаҳкамлайди.
Умумий қиймати 30 миллиард долларга баҳоланган Қатар лойиҳасига CNPC ва Sinopec ҳар бири 5 фоиздан сармоя киритиши кутилмоқда. North Field East туфайли қатарликлар 2027 йилга келиб СТГ ишлаб чиқаришни деярли икки баробарга оширади: 77 млн тоннадан 126 млн тоннагача.
Шунингдек, Хитой компаниялари QatarEnergy компаниясидан суюлтирилган газ сотиб олиш бўйича узоқ муддатли (27 йилга) шартнома тузиш бўйича музокаралар олиб бормоқда. Гап йилига 4 млн тоннага яқин ёқилғи ҳақида кетмоқда. Шуниси эътиборга лойиқки, манбаларга кўра, Ҳиндистон ҳам Қатардан СТГ сотиб олишга қизиқмоқда. Россиядан фарқли ўлароқ, Қатар бугунги кунда энергия ресурсларининг ишончли етказиб берувчиси ҳисобланади.