Зоббнинг уясига кирганлар
Абу Саъид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Албатта, ўзингиздан олдингиларнинг суннатларига қаричма-қарич, аршинма-аршин эргашасизлар. Ҳаттоки, улар зоббнинг уясига кирсалар, уларга эргашиб сиз ҳам кирасизлар», дедилар. Биз: «Эй Аллоҳнинг Расули, яҳудий ва насороларгами?» дедик. У зот: «Бўлмаса кимга?!» дедилар. Бошқа бир ривоятда: «Эй Аллоҳнинг Расули, Форс ва Румга ўхшабми?» дейилди. У зот: «Ўшалардан бошқа, қайси одамлар бўларди?» дедилар». Бухорий, Муслим ривоят қилган.
Ваҳба бин Зуҳайлий (Wahbah al Zuhayli) роҳимаҳуллоҳ
Ваҳба Мустафа Зуҳайлий 1932 йилда Сурияда, Дамашқ яқинидаги Дейр Атийя қишлоғида туғилган. У шахсий тарбиясида Қуръонни ёд олган, отаси фермер ва савдогар бўлган .
Нега одамлар эшакка эргашади?
Дажжолнинг фитнаси ҳақида Расулуллоҳ (саллаллоҳу алайҳи васаллам) жуда кўп огоҳлантирганлар. Ҳадисларда айтилишича, Дажжолнинг пешонасига кофир деб ёзилган бўлади, лекин шунга қарамай, унга кўплаб одамлар эргашади. Бу воқеа инсоният учун энг оғир фитналардан бири бўлади.
Уламоларнинг жин чалишини исботловчи фикрлари
1. Абдуллоҳ ибн Аҳмад ибн Ҳанбал:
"Отамга: "Баъзи бир кишилар инсон баданига жин кирмайди деб ўйлашяпти” дедим. Отам: "Эй ўғилчам, улар ёлғон айтишяпти. Шу гапни айтаётган кишининг тилидаги ўзи жиндир”.
Ким илмни уламолар билан рақобатлашиш...
Каъб ибн Молик розияллоҳу анҳу ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким илмни уламолар билан рақобатлашиш ёки эсипастлар билан баҳслашиш ёки инсонлар нигоҳини ўзига қаратиш учун талаб қилса, Аллоҳ уни дўзахга киритади», дедилар» (Имом Термизий ривоят қилган).
Уч нарса билан иймонини заифлаштирганларга оид тўртинчи сабабнинг муолажаси
Одамларнинг нубувватга бўлган иймон-лари заифлигининг тўртинчи сабаби - олимларнинг гуноҳ ва ёмонликлардан холи эмаслигига оид баҳоналари иллатини даволаш уч нарса билан бўлади:
Имом Абу Юсуф раҳимаҳуллоҳ
Имом Абу Юсуф раҳимаҳуллоҳ ҳижрий 113-182 саналарда яшаб ўтган ва 69 йил умр кўрган.
Уламонинг масъулиятлари
Шайхул ҳадис Муҳаммад Салим ҳазратлари уламонинг шахсияти ва масъулияти борасида шундай деган:
Беамал олимларнинг кўпайиши
Дин фақиҳи ҳақидаги ҳадис келтириб ўтилди. Уни "раббоний олим" ва "пайғамбарлар вориси" деган сўзлар билан аташ ҳам машҳурдир. Буларнинг ҳаммасининг маъноси бир. Ҳаммамизга маълумки, икки турдаги олим бўлади: раббоний олим ва беамал олим. Охират куни яқинлашар экан, раббоний олимлар камайиб, беамал олимлар кўпаяди. Аллоҳ бизни бундан муҳофаза қилсин! Ҳазрати Муҳаммад Шафиъ раҳимаҳуллоҳ ўз замонасида шундай дер эди: "Афсуслар бўлсинки, ҳозирда бизнинг мадрасадан ҳам беамал олимлар етишиб чиқяпти".
Диндаги фақиҳ ким?
Аввал айтганимдек, динда фақиҳ ким эканини билиб олишимиз жуда муҳимдир. Мулла Али Қори раҳимаҳуллоҳ "Мирқот шарҳ Мишкот" китобида Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳнинг бир сўзини келтиради: