Қурилма ҳомиланинг ўсишини кузатиш учун масъул бўлган сунъий интеллектга эга, шунингдек, ҳомиладорлик пайтида унинг хавфсизлигини таъминлайди. Хитойнинг «Journal of Biomedical Engineering» илмий журналида чоп этилган мақолада тадқиқотчилар бачадон аллақачон ишлаётганига эътибор қаратишган, гарчи ҳозиргача у фақат сичқонларда қўллаб кўрилган бўлса-да.
Ушбу сунъий бачадон "эмбрионларни узоқ муддатли етиштириш қурилмаси" деб аталади, унда эмбрионлар озуқа моддалари ва кислород билан таъминланиши туфайли ривожланади.
Ушбу тизим эмбрионларни кузатиш ва уларнинг ўсиши ҳақида асосий маълумотларни тақдим этиш имкониятига эга бўлган оптик қурилмага эга. Шунингдек, у ҳолатдаги ўзгаришларни аниқлайдиган ва ҳомиланинг тўғри ривожланиши учун зарур бўлган даражаларни мослаштирадиган сунъий интеллект томонидан бошқарилади сунъий интеллект томонидан бошқарилади.
Бошқа томондан, у эмбрионларни соғлиғи ва ривожланиш салоҳиятига қараб таснифлаши мумкин. Эмбрион жиддий муаммога дуч келган тақдирда, дастур вазиятни ҳал қилиш учун техник хизмат кўрсатиш бўйича мутахассисни хабардор қилишга жавобгардир.
Олимлар ҳали бу янгиликни амалиётга татбиқ этмаган, бироқ “бундай турдаги сунъий бачадон аёлларни тўққиз ой давомида эмбрионларни ўз танасида олиб юриш заруратидан қутқариши мумкин”, деб таъкидламоқда.
Инсон эмбрионларининг нормал ривожланишининг физиологик жараёнлари ҳақида ҳали ҳам кўплаб ҳал этилмаган саволлар мавжуд. Қонунлар инсон эмбрионлари билан тажриба ўтказишни тақиқлайди, бироқ бу “ихтиро” сўнгги ўн йилликлардаги энг паст туғилишни бошдан кечираётган Хитойда оналик келажаги учун ютуқ бўлиши мумкин.
Хитойлик олимларнинг қўшимча қилишича, “бу технология нафақат ҳаётнинг келиб чиқиши ва инсон эмбрион ривожланишини яхшироқ тушунишга ёрдам беради, балки туғма аномалиялар ва репродуктив саломатлик билан боғлиқ бошқа муҳим муаммоларни ҳал қилиш учун назарий асос ҳам беради”.
Генетика муҳандислиги, клон танклар, киборглар ва сунъий интеллект - буларнинг барчаси, албатта, тўғри ва ажойиб мавзулар, бир кун келиб, инсоният цивилизацияси, агар одамлар бир-бирини қириб ташламасалар, шундай яшайди. Аммо бундан олдин одамлар бир қатор ахлоқий муаммоларни ҳал қилишлари керак, бу борада эса Хитой Коммунистик партиясининг ишлари кўнгилдагидек эмас.
Чириётган Ғарб буюк ва қудратли Хитойга микрожарроҳлик ва трансплантология асосларини – яъни ажойиб ва яхши нарсаларни ўргатди. Хитойликлар улардан қандай фойдаланишди? Хитойликлар уйғурларни «эҳтиёт қисмлар»га ажрата бошладилар. Кейин Ғарб хитойликларга кибернетика асосларини ўргатди, микросхемаларни қандай йиғишни кўрсатди – ахир бу ҳам тўғри нарса. Хитой бундан қандай фойдаланди? Хитой рақамли концлагер қуришни бошлади.
Энди эса Ғарб ўз бошига ғалва яратиб, хитойликларга генларни манипуляция қилишни ўргатди. Бу қандай тугашини биз аллақачон биламиз: хитойлик Боба Фетт бўлади, уни Бухай Гуанхуй деб номлашади, бу "нурли оға" деган маънони англатади. Дастлаб, миллион дона миқдорида ишлаб чиқарилгач, у Хитойни яхши кўриб қолган кичик маҳкамлагичларни (скрепыш) овлайди, кейин эса колганлардан консерваланган ит овқатларини тайёрлашни бошлайди. Битта умид шундаки, британ-америкаликлар Дарт Вейдерни аввалроқ клонлашади ва у қандайдир тарзда клон урушлари билан муаммони одатдагидек ҳал қилади, шундай экан, воқеалар ривожини кузатиб қоламиз.
Хитой техник жиҳатдан клон урушларига тайёр
Хитойнинг Сучжоу шаҳридаги Биотиббиёт муҳандислиги ва технологиялари институти олимлари гуруҳи аёлнинг иштирокига эҳтиёж сезмасдан, инсон эмбрионини олиб юриш учун зарурий қобилиятга эга сунъий бачадон яратганига қатъий ишончи комил.
Мақола жойлаштирилган бўлим:
Долзарб мавзу
|