084. Иншиқоқ (Ёрилиш) сураси
- Пайшанба, Нояб 02 2023
- 14354 марта кўрилди
Маккада нозил бўлғондур ва ул 25 оятдур
Ибтидо қилинур беҳад мехрибон, нихоятда раҳмлик Аллоҳ номи ила
1. Вақтики осмон ёрилур ва 2. итоат қилур Парвардигориға ва лойиқдур Анга, 3. вақтики ер ёзилур 4. ва чиқариб ташлар анда бор нарсани ва ҳолий бўлур 5. ва итоат қилур Раббиға ва лойиқдур Анга. 6. Эй инсон! Сан меҳнат қилгувчидурсан Раббинг тарафиға ва йўлиқгувчидурсан Анга! 7. Ул кишики берилур анга номаси ўнг цўлиға 8. оз фурсатда ҳисоб-китоб қилинур осон муҳосиба ила 9. ва қайтур ўз аҳлиға хуш бўлиб. 10. Ул кишики берилур анга орқа тарафидин, 11. бас, оз фурсатда чақирур ҳалокни 12. ва дохил бўлур жаҳаннамға. 13. Албатта эрди ул ўз хонадонида беғам. 14. Албатта ул хаёл қилур эрдики харгиз қайтмас. 15. Орий! Албатга Парвардигор ани кўриб турибдур! 16. Бас, қасамёд қилурман шом шафақи (қизиллигига) 17. ва кечаға ва ул нарсағаки, жам қилди (ани кеча) 18. ва ойға, вақтики тўлса, 19. албатта ёнурсизлар (яъни, ўтурсизлар) бир ҳолдин иккинчи холға! 20. Бас, нима бўлди аларғаки, иймон келтирмадилар. 21. Ва қачон ўқилса алар ҳузурларида Қуръон, сажда қилмайдурлар. 22. Балки кофирлар иимон ва сажда ўрниға ёлғон дерлар. 23. Аллоҳ яхши билур диллари махфий сирларни. 24. Башорат бер аларға дарднок азоб ила, 25. магар ул зотларики, иймон келтирдилар, яхши амаллар қилдилар, алар учун бордур туганмас савоб!
Бусураи шарифанинг номи иншиқоқ бўлиб, инфитор сурасидин сўнгнозил бўлғондур.
Ҳазрати Ҳақ таоло бу сурада ҳам қиёматнинг келиши ва анинг келишидин муқаддам бўладирган воқеалардин хабар бериб, бандаларин ул кунға омода бўлмаклари учун огоҳ қилур.
Ҳақтаоло иршод қилурки, инсонларнинг бошиға бир улуғкун келгусидур. Осмон ул куннинг ҳайбатидин ёрилур ва Парвардигориға итоатда бўлиб, "ёрил" деб амр қилган соатда, бетаваққуф ёрилур. Осмон учун бу тариқа итоат ва таслим ниҳоятда муносибдур. Ва ер ҳам ҳозирги шаклида қолмай, бутун аҳли маҳшар учун кенг ва кушода бўлур. Ва ҳар тарафидин чўзилур ва ёзилур. Бу ҳам Парвардигорин ҳукмин эшитиб, Анга тамом итоатда бўлур. Ер учун ҳам бу хил итоат лойиқ ва муносибдур. Инсонлар назарларида бутун коинот ичида осмон ила ер ул қадар улуғ махлуқлардурки, азамат хасоматда мисрл учун ул иккисин кўрсатурлар. Алар нақадар азим махлуқлар бўлсалар ҳам Худо ҳукмиға итоатда ва азмати Илоҳийяни танишда шул қадар муқаддамдурлар, қиёмат ҳоим бўладирган соатда Аллоҳ таоло ҳукмин ва анрин ҳаммадин аввал ижро қилурлар. Аларшнг ҳозирги ҳоллариға тағйир берур: андин бири ёрилиб, юқоридин тушадирганларға йўл бўлур ва иккинчиси тамом аҳли маҳшар учун васъе (кенг) ҳолиға айланур.
Парвардигор ўз бандасиға хитоб қилурки, эй Одам ўғли, сан дунёда эртаю-кеч жаҳд ила ҳаракат ва меҳнат қилмакдадурсан, бу саъй ва меҳнатинг силсиласи Парвардигоринг ҳузуриға еткунча давом этур, сўнг ул меҳнат натйжасиға албатта учрашурсан. Меҳнатинг хайрли ва солиҳ бўлса мукофотин ва ёмон бўлса сазосин кўрурсан.
Қиёмат куни халқ икки навға бўлинур: биринчи ул тоифадурки, номаи аъмоллари ўнг қўлларидин берилур, булар енгил ҳисоб қилиниб, ўз аҳлларин қошлариға хуш ва хуррам қайтурлар. Енгил муҳосиба улдурки, номаи аъмоллари Парвардигор ҳузуриға тақдим қилинур, лекин баҳс ва муноқиша қилинмай, қўлға ҳайтариб берилур, ўзит зиёда тадқиқот қилинмай, қўйиб юборилур. Бу тариҳа муомала ҳилинган банда учун на жазо хавфи бўлур ва на ғам бўлур. Балт ниҳоятда амин саломатлик ила ўз дўст ва яқинлари мусулмонлар қошиға ўйнаб-кулиб келур. Иккинчи ул тоифадурт, аларға номаи аъмоллари орқа тарафидин чап қўллариға берилур, чунки фаришталар аларпинг юзлариға боқишни ўзлариға эп кўрмаслар. Иомаларин олғон замон ўзлариға ўмшни чақирурлар, токи ўлиб кетиб азоби Илоҳийдин нажот топсинлар, лекин алар ўлмаслар, жаҳатат дохил бўлурлар. Чунки алар дунёда ўз аҳлларин ҳузурида ҳамиша шод-хуррам эрдилар. Ва р хаёлларида дер эрдиларки, биз ҳаргиз Парвардиюр ҳузуриға ҳисобучун бормасмиз, лекин ҳақихрт алар хаёл қилгандек эмасдур. Яъни, бандани яратган Парвардигори анинг тамом ҳолидин хабардордур. Борий таоло бу сурада ўзишнг буюк қудрати нишонларидин бўлғон баъзи ашёға қасамёд қилиб дерки, ман қасамёд қилурман июфаққа, ул вақтки кундуз кетиб, кечашнг келган вақпидур, шул соат бутун оламдин нур махв бўлур. Парвардиюрнингулуғбир қудратномалитдур ва кечанинг ўзиғат; кундузнинг тамом зиддидур. Ва анинг жам цилган ва ўз ичиға отн трсалариғат, алар юлдузлар ва қоронғулик ва анда бўладирган таҳажжуд ва зикр каби амаллардур. Ва ойғаки, вақтики анингнури тамом тўлиб тўлин ой бўлса. Мана бу нарсаларға қасамёд қилиб иршод алурт, эй инсонлар ҳар лаҳза ва ҳар даврда бир ҳолдин иккинчи холға ўтмакдадурсиз. й қиёмат кунида бир-биридин шиддатлик ва даҳшатлик ҳолларға дучор бўлурсиз. Модот инсонларнинг олдида бу қадар шиддат турган бўлса, нима бўлди аларғаки, тамом ғафлат ичида ғарқдурлар? Иймон келтирмайдурлар. Инсонлар буқабоҳатнингўзигагина қаноат қилмайдурлар, балки алардин кофир бўлғон тоифалари қиёматға ва Қуръони мажидға ишонмайдурлар ва ёлгон дейдурлар. Аллоҳ таоло аларнинг дилларидаги махфий нарсалар ва сирларни яхши билур. Ҳабиби нутррам, мункир бандаларимю қиёматнинг ниҳоятда дарднок азоби ила башорат бергил. Магар ул жамоаки, Худоға, расулға ва қиёмат куниға иймон келтиргандурлар ва солиҳ амаллари ша иймонлариға мустаҳкамлик бергандурлар, алар учун Аллоҳ тарафидин улуғ савоб ва ажр бордурт, ҳаргиз тугамас.