close

Sign In

close

Register

All fields are required(*).

64. Ал-Қаййум

Билгилки, нарсалар икки қисмдир.

Билгилки, нарсалар икки қисмдир.
Биринчиси араз ва сифатлар каби бирор ўринга муҳтож бўладиган нарсалар, улар ўз-ўзича туролмайдиган нарсалар дейилади.
Иккинчиси ҳеч бир ўринга муҳтож бўлмайдиган нарсалар бўлиб, улар ўз-ўзича турадиган нарсалар дейилади. Бунга жавҳарлар мисол бўлади. Аммо жавҳарлар ҳар қандай маҳаллдан (бирор ўриндан) беҳожат бўлиб, ўз-ўзича туролса-да, мавжуд бўлишлари учун зарурий ва шарт бўлган ишлардан беҳожат бўлмайдилар. Демак, жавҳар ҳам ўз-ўзича турувчи эмас экан. Чунки жавҳарлар бирор ўринга муҳтож бўлмаса-да, ўзининг мавжуд бўлиши учун бошқа нарсага зарурат сезади.
Бас, борлиздаги бирор мавжуд нарса ўзи ўзига кифоя қилиб, уни бошқа бир нарса тутиб турмаса, унинг борлиғи учун ўзга нарса шарт қилинмаса, у мутлақ ўз-ўзича турувчидир. Бундан ташқари, барча мавжудотнинг борлиги ва давомийлиги фақат у зот билан бўлса, бас, у қаййумдир. Чунки унинг борлиги ўз зоти билан бўлиб, барча нарсанинг борлиги унинг ёрдами биландир. Бу эса Аллоҳ таолодир.
Ушбу ал-Қаййум сифатига банданинг дохил бўлиши Аллоҳ таолодан боппрга зарурат сезмаслиги миқдорига қараб бўлади.

Имом Муҳаммад Ғаззолийнинг
"Аллоҳнинг гўзал исмлари" китобидан


Мақола жойлаштирилган бўлим: Аллоҳнинг гўзал исмлари
Абу Муслим

ИсламОнлайн.Уз сайтининг
Бош муҳаррири

Сайт: www.islamonline.uz
Бу бўлимдаги бошқа мақолалар: « 63. Ал-Ҳаййу 65. Ал-Вожид »
Switch mode views:
  • Font size:
  • Decrease
  • Reset
  • Increase