Баъзилар жангчининг ғалабасидан қувонишди, бошқалар эса Исломий матнлар ва олимларда қораланган нарсалардан воз кечганидан, шунингдек, отасининг яқинда вафот этганидан кейин бева қолган онасининг иродасини бажарганидан қувонишди. Шундай бўлса-да, бошқалар бугун мусулмонлар орасида ким мағлубиятсиз чемпион сифатида Ҳабибнинг вориси бўлади деган саволни бермоқда.
Забит Магомедшарипов? Магомед Анкалаев? Ислам Махачев? Усман Нурмагомедов? Хамзат Чимаев? Бошқа бирон ким? Бир нарса аниқ – ушбу шоу-бизнеснинг оммавийлиги шундайки, Ҳабибнинг ворисларини, жумладан, кавказликлар орасида илгари суриш билан боғлиқ муаммолар бўлмайди.
Бироқ, бу ҳақиқатдан ҳам мусулмонлар қайғуриши керак бўлган нарсами? Бунда ҳатто ушбу спорт тури аслида рухсат этилгани ёки тақиқлангани масаласини кўриб чиқмаймиз, Ҳабибнинг мусулмон мухлислари томонидан ҳавола етилган "фойда ва зарар" жиҳатидан унга қараб чиқамиз.
Хўш, албатта, одамлар маълум бир қатор ҳатто баъзан спортчилар, актёрлар, ва ҳоказо мухлислари билан содир бўлгани каби, унинг фаолиятига мухлислар, издошлардан кимдир Исломни қабул қилиши  ҳам мумкин. Аллоҳ бунинг учун уни мукофотласин ва бу инсонларни тўғри йўлда мустаҳкамласин. Аммо даъват ҳақида эмас, кенгроқ маънода Уммат учун фойда ва зарар ҳақида гапирадиган бўлсак, «Ҳабиб йўли»да бунинг учун нима кўпроқ - фойдами ёки зарар?
Ҳабиб шуҳрат қозонган ва машҳурликка эришан йиллар давомида у билан бирга Ислом ва мусулмонларнинг Россиядаги мавқеи мустаҳкамландими? Ҳеч бўлмаганда, унинг она юрти - Доғистонда?
Агар шундай бўлганида эди, чўқинтирилган рус полициячиси доғистонлик мусулмон ўрнига кетма-кет иккинчи марта Доғистонга масъул қилиб қўйилармиди? Ўз ватанида қувғинга учраган доғистонлик Ислом воизлари бутун дунё бўйлаб тарқалиб кетган бўлармиди? Мусулмон зиёлиларининг сўнгги таниқли вакиллари сохталаштирилган жиноят ишлари бўйича қамалган бўлармиди?
Агар биз бутун Россия даражасига ва у ерда қайси халқлар ва қандай йўл билан ўз позицияларини мустаҳкамлаётганлигига қарасак, биз бунга бошни уриш ёки бошга зарба беришда яхши бўлганлар эмас, балки бошни мақсадга мувофиқ ишлатадиганлар – ўйлайдиганлар, гапирадиганлар ва ёзадиганлар томонидан эришилганлигини кўрамиз. Айни пайтда бизда шундай ҳолат юзага келдики, мусулмонлар орасида биринчиларни (бошга зарба берадиганларни) топиш муаммо эмас, аммо иккинчисини (бошни тўғри ишлатадиганларни) топиш жуда қийин. Ҳа, алоҳида муаммо шундаки, мусулмонлардан тўғри гапира оладиган озчилик одатда қамалмоқда, чет элга сиқиб чиқарилмоқда ёки оғзи ёпилмоқда, лекин агар бизда мусулмон мутафаккирлар, журналистлар, билимдон блоггерлар, сиёсатчилар сони ММА жангчилари каби кўп бўлса, уларнинг оғзини ёпишнинг имкони бўлмасди.
Нега Ислом юксалишидан қўрқаётган ҳукумат Исломий фикр тарқатувчилар билан курашади, аммо мусулмон ёшларнинг гладиатор бўлиб қолишларига тўсқинлик қилмайди? Савол риторикдир, чунки гладиаторлар ҳеч қачон дунёнинг тақдирини белгиламайди - улар хўжайинларининг вақтичоғли учун урушадилар. Худди шунинг учун Ҳабибни Исломга очиқ садоқати учун ёмон кўрган исломофоблар гладиаторлик жанговар саноатидан кетишини эълон қилганида яна ҳам қўрқиб кетдилар. «У энди ўз кучини, вақтини, машҳурлигини ва пулини Ислом қадриятларини тарғиб қилишга бағишлайдими?» - мана энди нимадан хавотирда улар!
Албатта, биз ҳозир барча ММА жангчиларни сиёсатшунослар, социологлар, экспертлар, журналистлар ва бошқалар сифатида қайта ўқишга чақирсак, содда ва ҳаётдан ортда қолган одамлар бўламиз. Бундай ўзгаришлар бир кечада содир бўлмайди ва худди ўша Ҳабибни бундай қарор қабул қилиш учун узоқ вақт ва фавқулодда ҳодисалар керак бўлди.
Лекин ҳеч бўлмаса қандай йўналишда ҳаракат қилишимиз ва нимага интилишимиз кераклигини тушунайлик. Нима бўлаётганини тушунган кўпчилик мафия хўжайинлари ўйиндан чиқа олишмаган, лекин улар болаларини ўз фаолиятларидан узоқлаштириб, бошқа келажакка тайёрлаб, уларни таълим ва "оқ" мансаб билан таъминлашга уринган, шунингдек, хайрия ишларини олиб бориш ва ижтимоий нуфузли ҳодисаларни қўллаб-қувватлашган.
Нима учун мусулмонлар сиқувга олинган шубҳали жойларда бўлиб, уларда имкониятларга эга бўлган ва Исломни қўллаб-қувватлайман деган одамлар уларни ҳеч бўлмаса келажак авлод мусулмонлар келажаги яхши бўлишини таъминлашга йўналтирмайди? Нима учун уларнинг кўпчилиги муҳтожларни қўллаб-қувватлашдан ташқари (буни ўзлари учун қиладилар), мусулмон спортчиларининг жангларига қиммат чипта сотиб олиш ва ғалабалари шарафига байрамларни уюштириш орқали эмас, балки ҳозирги кунда оғир аҳволда бўлган исломий оммавий ахборот воситаларини ёки исломий таълим ва тадқиқот лойиҳаларини, талабалар ва олимларини молиялаштириш йўли билан Исломни қўллаб-қувватлашлари керак эмас?
Шахсан Ҳабибга эса нафақат рингда, балки уни ҳурмат қиладиганлар хотирасида мағлубиятсиз қолишни тилаган бўлардик. Ахир, афсуски, аллақачон гилам устида қўрқмас бўлган, лекин спортни тарк этганидан сўнг сиёсатга эмас, йўқ, чунки Путиннинг Россия каби бир мамлакатда бугун бўлиши мумкин ҳам эмас, лекин аслида мусулмонлар душманларига хизмат қилишга йўл олган мусулмон спортчиларга мисоллар кўп. Эҳтимол, улар бунда энг яхши ниятларни кўзлаган, аммо биз катта спорт касбий маҳоратни талаб қилгандай, муваффақиятга эришиш учун содир бўлаётган жараёнларнинг моҳиятини, тарих ва сиёсат қонунларини ва бошқаларни тушунишни талаб қиладиган соҳалар ҳам профессионаллик талаб қилишини тушунишимиз керак.
Шу сабабли Умматимизга керакли соҳаларда кўпроқ ғолиб ва мутахассисларга эга бўлишини, бунинг имкони борлар уларни тайёрлашга ва муваффақиятларига ўз ҳиссаларини қўшишларини тилаб қоламиз.